Mračne crte ličnosti Flashcards
šta su ustanovili Paulhus i Williams (2002)? kako?
- pregledom literature averzivnih crta ličnosti su ustanovili da bi mogle da se izdvoje tri međupovezane crte, tri koceptualno različita konstrukta koji se empirijski preklapaju: makijavelizam, narcisoidnost i psihopatija
koje su zajedničke osobine 3 mračne crte?
- sržna osobina: bezobzirnost
- socijalno destruktivni
- zlonamjeran karakter sa tendencijama prema manipulaciji, emocionalnoj hladnoći, socijalnoj dominaciji…
- ove osobine su korisne za namjere pojedinca, ali štetne za druge ljude
koji je nedostatak petofaktorskog modela?
fale mu averzivne crte ličnosti koje su uključene u koncept mračne trijade
mračne crte?
- postoje unutar “normalnog” opsega funkcionisanja i predstavljaju subkliničke varijacije kliničkih osobina
- prevalenca mračnih crta u populaciji je 1%, a u visokom menadžmentu 3%
- polne razlike - izraženije su kod muškaraca
- nature vs nurture - određenim dijelom su nasljedne, narcisodinost i psihopatija imaju veći stepen heritebilnosti od makijavelizma (prema bihejvioralno genetičkim istraživanjima)
- uticaj kulture: individualistička vs kolektivistička
psihopatija?
crte:
- afektivitet - emocionalna hladnoća (nedostatak empatije, brige za druge, straha, krivice, niska reakcija na stres)
- interpersonalni stil - manipulativno ponašanje (prevrtljivost, koristoljubivost)
- životni stil - impulsivnost, neodgovornost, nepromišljenost, dezinhibicija
- antisocijalnost - antisocijalno, kriminalno ponašanja (ne smatra se temeljnim obilježjem psihopatije)
kratak opis psihopatije?
- površni šarm
- odsustvo anksioznosti
- egocentričnost
- neuspjeh u stvaranju trajnih intimnih odnosa
- siromaštvo emocija
- nemogućnost planiranja
- slatkorječivost
- grandiozni osjećaj selfa
mjerenje psihopatije?
a) rejting metod PCL-Ra - početak empirijskog istraživanja psihopatije, primjenljivo samo u institucionalnom kontekstu
b) metod samoprocjene (PPT, PPI…)
psihopatija i empatija?
- “uspješne psihopate” - očuvanost kognitivne empatije
psihopatija i socijalna interakcija?
- empirijski nalazi pokazuju da se osobe sa izraženijim crtama psihopatije procjenjuju kao da posjeduju određene pozitivne karakteristike
- procjena psihopatije je pozitivno korelirala sa procjenama inteligencije i fizičke atraktivnosti
- uže crte psihopatije koje bi mogle da budu atraktivne su povšrni šarm i grandiozni doživljaj sopstvene ličnosti
psihopatija i inteligencija?
- psihopatija kao komopzitni koncept nema korelacije sa inteligencijom
- manipulativne karakteristike imaju pozitivnu povezanost sa inteligecijom, a impulsivne i antisocijalne imaju negativnu povezanost
narcisoidnost?
- mit o Narcisu
- patološki egocentrizam
- grandiozni osjećaj vlastite vrijednosti
- nekritičko visoko mišljenje o sebi
- parazitski životni stil
- osjetljivost na kritiku
- zaokupljenost slavom i moći
- grandioznost
- potreba za divljenjem
- osjećaj kao da imaju više prava od drugih
- najsvjetlija od tri mračne crte
- NPI - narcistički inventar ličnosti (Raskin i Hall)
makijavelizam?
- Nikola Makijaveli - renesansni mislilac, autor djela Vladalac - “cilj opravdava sredstvo”
- razlikovanje ljudi koji su skloni manipulaciji i iskorišćavanju drugih od onih koji nisu
- usmjerenost ka ostvarivanju dugoročnih ciljeva, planiranje i priprema, kontrola impulsa, strateška orijentacija
- spoj: crta ličnosti, vrijednosti i uvjerenja i manipulativnog ponašanja
mračna tetrada?
- nastala iz potrebe da se prostor mračnih crta ličnosti opiše na što detaljniji način
- 3 mračne crte + 4. sadizam
sadizam?
- osoba osjeća pozitivne emocije kada povrijeđuje drugu osobu ili kada posmatra kada druga osoba pati (kvalitativno drugačije od ostalih crta)
- crta važna za prevenciju kriminalnih ponašanja sa nasilnim komponentama (seksualno nasilje, ubistvo, nanošenje teških tjelesnih povrjeda)
- svakodnevni sadizam je povezan sa agresivnim humorom (ponižavanje drugog), cinizmom, negativnim stavovima prema migrantima
- motivacija kod psihopatije i sadizma je drugačija
