Middelenmisbruik: Psycholeptica Flashcards
Welke soorten psycholeptica bestaan er en wat is de onderverdeling?
Stoffen met slaapverwekkende, sederende en of angstwekkende eigenschappen
- farmaca: barbituraten (voorlopers van Benzo’s want het zorgde dat je prikkels minder waarneemt en zo werd je sneller moe) , methaqualone en benzo’s
- gamma- hydroxyboterzuur: GHB of liquid ecstasy
- alcohol: ethanol
- gassen en vluchtige oplosmiddelen (VOS)
Stoffen die centraal werkend zijn: pijnstillers (narcotica; zwaar): opiaten
Wat is Gamma-hydroxyboterzuur (GHB) ?
- gemaakt in 1960 en eerst aangewend als anestheticum (weinig bevredigend geneesmiddel) en bij de behandeling van slaapstoornissen
- 1980: als voedingssupplement (body builders), maar regelmatige melding van intoxicaties
- 1990: orale recreatieve drugs op rave parties en verhandeld als liquid ecstasy (niets te maken met XTC). Ook bekend als rohypnol (date rape drug)
Het verlaat heel snel je lichaam
Wat zijn de effecten van GHB?
Het heeft een meervoudig werkingspatroon op het CZS en wordt snel opgenomen (vanaf 10-20 minuten voelbaar en blijft 1,5-3 uur)
BIJ GEWONE DOSERINGEN (0,75 – 1,5 GRAM):
plezierige alcoholachtige roes en seksuele opwinding (ontremd, toename van de tactiele gevoeligheid, …)
BIJ HOGERE DOSERINGEN:
suf- en slaperigheid, amnesie
BIJ OVERDOSERING:
Bewusteloosheid (zeer diepe slaap of coma met ademhalingsdepressie)
Wat zijn de risico’s van GHB?
GHB VERTOONT EEN STEILE DOSIS - RESPONSCURVE:
een klein verschil in dosering kan grote gevolgen hebben op het
vlak van effect, maar ook toxiciteit!
CLANDESTIENE BEREIDING:
vloeistoffen met sterk variërende concentraties aan GHB
problemen met de zuiverheid (vloeistof kan nog NaOH bevatten: chemische verbranding van slokdarm)
GEMAKKELIJK TE MENGEN MET ALLERHANDE DRANKEN:
mogelijkheid van toediening aan niets vermoedende personen
(vb. met het oog op ‘date rape’, =DFSA)
ZEER GEVAARLIJK IN COMBINATIE MET ALCOHOL (gemakkelijk
fataal via onomkeerbare coma)
Wat zijn gassen en vluchtige oplosmiddelen?
GASSEN (propaan, butaan, lachgas, …)
ALIFATISCHE EN AROMATISCHE KOOLWATERSTOFFEN
(hexaan, benzeen, tolueen, …)
GEHALOGENEERDE KOOLWATERSTOFFEN
(trichloorethyleen, 1,1,1-trichloorethaan, …)
ALCOHOLEN (isopropylalcohol, …), KETONEN (aceton, …), ESTERS (ethylacetaat, …), ETHERS (diëthylether, …)
ALIFATISCHE NITRIETEN OF ‘POPPERS’ (isobutylnitriet, methylbutylnitriet, …)
BELANGRIJK
vluchtige oplosmiddelen, lijmen, … zijn niet onderhevig aan wettelijke beperkingen
‘solvent abuse’ en ‘inhalant abuse’ zijn zeer goedkope vormen van druggebruik die heel wat risico’s inhouden
het is een bezigheid die vooral in trek is bij straatkinderen in grote wereldsteden
Hoe worden gassen en vluchtige oplosmiddelen gebruikt?
‘SNIFFING’ of ‘SNUIVEN’: rechtstreeks inhaleren aan het flesje of de recipiënt
‘BAGGING’: inhaleren m.b.v. een zak waarin een inhaleerbaar product (bvb. lijm) werd gebracht
‘HUFFING’: inhaleren door gedrenkt materiaal (bvb. vod) dat op de mond en neus wordt igehouden
Hoe worden gassen als N20 en lachgas gebruikt, wat is het effect als drug, wat zijn de gezondheidsrisico’s en waar moet men zeker op letten?
GEBRUIK
- in de geneeskunde: kortdurende narcose (tandheelkunde) en kortdurende pijnstiller (ziekenhuis)
- in de voedingsindustrie: drijfgas (slagroom)
- als roesmiddel
EFFECTEN ALS DRUG
- bewustzijnsdaling ~ dronkenschap
- kortdurende maar sterke roes (1 tot 5 minuten);
- gebruikers kunnen lacherig worden
- vervorming van de werkelijkheid (zowel qua beeld als geluid)
GEZONDHEIDSRISICO’S
- cryogene letsels (lippen en longen)
- tijdelijk zuurstof tekort (duizeligheid, verwardheid, gevoelloosheid of tintelingen, flauw vallen)
OPMERKINGEN
lachgas niet samen gebruiken met alcohol of GHB (versterken het verdovend effect van lachgas). Heel versterkend effect dat niet in te schatten is.
Wat zijn de fasen in het effect van inhalatie van vluchtige oplosmiddelen?
na enkele malen inhaleren
1) BENEVELD PRETTIG GEVOEL
(TOESTAND VAN VROLIJKE OPGEWONDENHEID)
2) SYMPTOMEN GELIJKEND OP DIE VAN EEN ALCOHOLVERGIFTIGING
soms met
- VERSTORING VAN DE PERCEPTIES
- VISUELE EN AUDITIEVE - WAANDENKBEELDEN
- STEMMINGSVERANDERINGEN (kunnen met agressiviteit gepaard gaan)
Vergelijkbaar met alcoholvergiftiging (zitten in dezelfde groep)
Wat zijn de risico’s en toxiciteit van inhalatie van vluchtige oplosmiddelen?
- MOGELIJKE DOODSOORZAKEN - bewustzijnsverlies ademhalingsstilstand - hartritmestoornissen hartstilstand (zenuwgeleiding en hartritme worden verstoord)
- Chronische: lang en repititief gebruik; schade op lange termijn
lever: logisch, staat in voor detoxicatie van het lichaam; veel van die stoffen zullen in de lever omgezet worden naar een andere om dan te gaan afscheiden
2.CHRONISCHE TOXICITEIT
hersenbeschadiging
lever- en nierbeschadiging
3.PSYCHIATRISCHE BEELDEN
waandenkbeelden
Wat zijn narcotica?
Het gaat om MORFINE en heel wat MORFINOMIMETICA*
(*stoffen die min of meer dezelfde werking hebben als morfine)
Kunnen die opdelen in 2 groepen
Opiaten: afgeleid van morfine (‘oer-drug’)
Codeïne: hoestsiroop op voorschrift!
Semi-synthetische: lichtjes aan geprutst
Desomorfine: heel verslavend, grote fysieke impact
Opioïden (in labo geprutst met morfine)
- Fentanyl heel gekend (ontworpen door janssen farmaceutica)
- OPIATEN (verbindingen die qua chemische stuctuur gelijkenissen vertonen met morfine)
alkaloïden met een centrale pijnstillende werking uit opium zoals morfine en codeïne
semi-synthetische verbindingen die uitgaande van de bovengenoemde natuurlijke opiumalkaloïden worden bereid zoals heroïne, desomorfine (krokodil), … - OPIOÏDEN (verbindingen die qua chemische stuctuur totaal verschillend zijn van morfine)
synthetische vervangmiddelen van morfine (morfinesurrogaten) zoals methadon,
buprenorfine en fentanyl
Op de straatmarkt circuleren clandestien gesynthetiseerde verbindingen (designer drugs) met morfinomimetische eigenschappen, zoals onder meer α-methylfentanyl (“China White”); het gaat om levensgevaarlijke producten.
Gemeenschappelijk kenmerk: ze werken in op de opioïde/opiaatreceptoren in het CZS
Hoe worden opiaten gebruikt?
OPIUM
- ROKEN (schuiven)
- ETEN (gebeurd niet vaak en drinken ook niet)
- DRINKEN (opgelost in water)
MORFINE
- SPUITEN (vooral mensen met een medisch beroep)
HEROINE
- SNORTEN (via de neus)
- ROKEN (sigaret met heroïne)
- SPUITEN (intraveneus of ‘main lining’)
gevaar voor dodelijk toxisch effect en/of spuitcomplicaties (niet steriel)
- CHINEZEN (inhaleren van de dampen) komt meer en meer voor i.p.v. injecteren
Hoe ontstaat heroïne?
Oer-product: sap van papaver (soort latex); laat men stollen, wordt bruin door oxidatie; gaat men eraf schrapen: krijgt men bruine masse: pure opium. Kan men gaan roken. (Krijgt dampen waar die stoffen inzitten). Dan kan men nog morfine gaan isoleren uit opium: krijgt men wit spul; kan men ook heroïne van maken (veel snellere en intensievere roes)
Wat zijn de kenmerken van opiaten?
- ZE GAAN INTERACTIES AAN MET DE OPIOÏDE RECEPTOREN
Stoffen die kunnen binden op onze receptoren waardoor ze effect kunnen hebben op ons zenuwstelsel
2. ZE VERTONEN EEN STERKE LICHAMELIJKE AFHANKELIJKHEID Tolerantie voor: - pijnstillend effect - sederend effect - euforie - ademhalingsdepressie
Geen tolerantie voor:
- miosis (pin point pupillen = Miosis: ervoor zorgen dat je pupillen zeer klein worden zichtbaar kenmerk van heroïne-gebruik)
- obstipatie (darmmotiliteit gaat naar beneden = Opiaten gekend omdat ze beweegbaarheid van de darm stilleggen (daarom zelf in middeleeuwen al gebruikt voor darmkollieken) Zijn nog geneesmiddelen die afgeleid zijn van opium die niet inwerken op CZS; en dus werken als middelen tegen diarree)
Uitgesproken fysieke onthoudingsverschijnselen: cold turkey
- ZE VERTONEN EEN STERKE GEESTELIJKE AFHANKELIJKHEID
Wat zijn de drugeffecten van opiaten?
Perifere vasodilatatie: alle bloedvatjes aan de oppervlakte van je huid gaan openstaan
Allereerste effect, enkele seconden na injectie
Gebruikers gaan rustig in een hoekje genieten van die euforie
Gaat lichaam ook weer snel verlaten -> onthoudingsverschijnselen, weer opnieuw spuiten
Vaak spuiten, en daarna nog paar keer spuiten om die cold turkey tegen te gaan
EERSTE TOEDIENING
vaak misselijkheid en braken
HERHAALDE TOEDIENING
Wegblijven van onaangename effecten, alleen positieve effecten worden ervaren
Injectie:
warme stroming over de huid
(perifere vasodilatatie) met als gevolg wegzinken in een toestand van dromerige onverschilligheid
(euforie)
geïntegreerd gebruik gaat vlug over in een typisch opiatenritme (4 à 6 x spuiten/dag)
Wat zijn de onthoudingsverschijnselen van opiaten?
STADIUM 1 (8-12u na laatste toediening) rusteloos, gevoel van zwakte, rillen, zweten, waterige ogen, lopende neus
STADIUM 2
Toenemende onrust, agitatie
Neiging tot slaap, maar zeer onrustig
STADIUM 3 (na 18-24u)
Ontwaken, slapeloosheid
slijmerig vocht uit de neus, tranende ogen, pijngevoelig, WIJDE PUPILLEN
=> ‘COLD TURKEY’
STADIUM 4 (na 36u) rillen van de kou, huilen (pijnlijke spierkrampen), vallen, ... sterk bevuild (zweet, urine, braaksel, ontlasting), ontregeld pijngevoel
=> symptomen verdwijnen geleidelijk na 6-7 dagen
