Mesane Tümörleri Flashcards
Mesane tümörleri:
Ürolojik tm içerisinde prostat kanserinden sonra 2.sırada görülür.
Etyoloji ve RF:
Aromatik aminler (boya sanayinde kullanılır)
Sigara (4 kat arttırır)
Şistozomiazis
Pelvik radyasyon
Mesane tümörlerinin %98’i … kökenli
Epitelyal
Epitelyal tümörler:
%90 değişici epitel kanseri: ürotelyum denilen üriner sistemi döşeyen çok katlı değişici yassı epitel.
%5-7 skuamoz hücreli kanser
%1-2 adenokanser
Mikst tip kanser
Değişici epitel kanseri patogenezi:
Mesane tm %75-85’i başlangıçta yüzeyel tümörlerdir. Adeleyi geçmezler.
Bunların %20-30’u invaziv hale gelir. Adeleyi tutar.
Multisentrik olma özellikleri vardır. Üriner sistemin değişik yerlerinde eş zamanlı ya da farklı zamanlarda değişici epitel kanseri meydana gelir.
Tümör gelişimi çok aşamalıdır: epitelyal hiperplazi, metaplastik değişikler, displazi, kanser gelişimi.
Hiperplazi yolu üzerinden gelişen kanserler:
Papiller olup düşük gradelidir.
Hiperplaziye displazi eklenerek gelişen kanserler:
Papiller olup yüksek gradelidir.
Displazi üzerinden gelişen kanserler:
Prognoz en kötüdür.
Karsinoma in stu gelişir. Tedavi edilmediği zaman invaziv kansere dönüşür. Sonraki aşama metastatik hastalıktır.
Üretelyal kanser gelişim patternleri:
Papiller
İnfiltratif
Mikst
İntraepitelyal
Papiler tip:
Mesanenin yüzeyel katlarından köken alır ve saplı bir şekilde lümene doğru çok daha fazla büyüyen bir yapıdır.
İnfitratif tip:
Daha geniş bir tabana yayılır ve mesanenin derin tabakalarına daha çok ulaşır. Lümen içerisine papiller tipteki kadar büyük bir büyüme genellikle olmaz.
İntraepitelyal tip:
Mesane içerisinde tümöral bir kitle görülmez ama genellikle hiperemik alanlarla belirlenir. Karsinoma in stu da denir mikroskobik olarak tanı konur.
Tümör yayılımı:
1) Direkt invazyon
2) Lenfatik yayılım: obturator ve eksternal iliak mesanenin primer drenajı.
3) Hematojen yayılım: kc, ac, kemik, sürrenal bez.
Derecelendirme:
Papillom: benigndir.
Düşük malign potansiyelli üretelyal neoplazm: nüksü çok az progresyonu hiç yoktur.
Düşük dereceli ürotelyal kanser
Yüksek dereceli ürotelyal kanser
Evreleme:
1)Primer tümör: Tx: primer tümör değerlendirilemez. T0:primer tümör yok. Tis:karsinoma in stu Ta:mukoza tutulumu T1:lamina propria tutulumu
Tis, Ta, T1 kas invaziv olmayan (yüzeyel) mesane tümörü. T2: Detrüssör adalesini tutmuş. T2a: yüzeyel adele, t2b: derin adele. T3: Adeleyi geçmiş perivezikal tutulum. T3a: mikroskopik, t3b: makroskopik. T4: Çevre organ ve dokulara yayılım. T4a: prostat, uterus veya varken tutulumu. T4b: pelvik veya abdominal duvar tutulumu. Bu üçlü invaziv mesane tümörü.
2) Lenf nodu: eksternal iliak, internal iliak, obturator düzeyde tek bir metastaz varlığına N1. Aynı bölgede birden çok lenf nodu varsa N2. Common iliak lenf nodlarında tutulum varsa N3.
3) Uzak metastaz: mx:değerlendirilmez. M0: uzak metastaz yok. M1: uzak metastaz var.
Klinik bulgular:
Hematüri: Ağrısız, pıhtılı, aralıklı.
Sistizm semptomları: Karsinoma in stu varlığında mesane boynuna doğru uzanan tümörlerde
Fizik muayenede genellikle bulgu yoktur. Çoğunluğu adele invaziv olmadığı için.
Bimanuel muayenede kitle. (İnvazif tümörlerde)
Laboratuvar bulguları:
Rutin analizler: tam idrar, tam kan, rutin biyokimya.
İdrar sitolojisi: yüksek dereceli tm’lerde tanıda oldukça yararlıyken düşük derecelilerde tanısal değeri yoka yakındır.
Görüntüleme:
Hematüriyle başvuran bir hastada öncelikle usg veya bt yapılır. Ancak küçük tümörlerde veya yerleşim yeri olarak görülemeyen tümörlerde atlanma riski vardır. Bu nedenle kesin tanı sistoskopik olarak yapılır. MR toraks tomografisi sintigrafi ise evreleme amaçlı yapılan tetkiklerdir.
Kasa invaze olmayan (yüzeyel) mesane tümörlerinde tedavi:
3 amaç vardır. Tümörü ortadan kaldırmak, rekürrensi engellemek veya geciktirmek, kas invaziv veya metastatik hastalığa gidişi (progresyonu) önlemek.
Düşük riskli grupta genellikle tedavi gerekmez.
Yüksek riskli grupta ise mutlaka ek tedavi gerekir.
Orta risklide hastalığın seyri ve hekimin kararına göre değişebilir. Mutlak endikasyon yoktur.
En yüksek riskli alt grupta kasa invaziv olmasa bile radikal sistektomi yapılır.
Standart tedavi TUR mesane tm. Hem evreleme hem tedavi sağlanır.
Yüksek risklilere intrakaviter ilaç tedavisi.
TUR-Mtm:
Sistoskopi öncelikle yapılır ve var olan tümör görülür. Eğer çoklu tm varsa rezeksiyonun daha kolay yapılacağı yerden başlanması gerekir. Tm’lerin yüzeyel bölümleri rezeke edilir ve boşaltılarak bir kapta toplanır. Yüzeyel rezeksiyon tamamlandıktan sonra 2.aşama tm tabanı rezeksiyonu. Taban rezeksiyonu tümörün evresini belirler. Tümörün yüzeyel bölümdeki sınırlarının en az 1 cm daha normal mukozadan daha geniş taraftan alarak ve derin alarak mutlaka adele dokusunu da alarak taban rezeksiyonu yapılır. Tm <1cm ise tümör tabanı ile birlikte rezeke edilir.
TUR-Mtm komplikasyonları:
1) Minör komplikasyonlar: Çok önemli değildir. Hafif kanama, irritatif semptomlar.
2) Major komplikasyonlar: Kaçınmak gerekir. Ciddi kanama-mutlaka durdurulmalı. Perforasyon: ekstraperitoneal ve intraperitoneal. İntraperitoneal olduğunda mutlaka açılıp onarılmalı.
3) TUR sendromu.
Tekrar TUR-Mtm endikasyonlar:
1) İlk rezeksiyon komplet yapılamamışsa.
2) Spesmen kas dokusu içermiyorsa (Ta düşük grade hariç).
3) Yüksek grade’li tümörler.
4) T1 tm.
5) Geniş hacimli tümörler.
6) Başka merkezde yapılan TUR-M.
Re-TUR …. İçerisinde yapılması, daha geç yapılmasına göre nüks ve progresyonu anlamlı oranda azaltır.
2-6 hafta.
İntrakaviter tedavi:
Tm rezeksiyonlarından sonra tm rekürrensini veya progresyonunu önlemek veya geciktirmek için yapılan tedavilerdir.