gene sözlü hocama ösel Flashcards
Testis tümörleri semptomları:
Germ hc (seminom): En sık görülen semptom ağrısız testis büyümesi. hidrosel.
Germ hc olmayan: Leydig: virilizasyon ve jinekomasti. Sertoli: En sık belirti testiküler kitle, leydig belirtileri de görülebilir.
Testis tm tanısı:
1) Kitle palpasyonu.
2) Skrotal USG
3) Tm belirteçleri (AFP, hCG, LDH).
Kesin tanı: İnguinal kanal orşiektomi yapılır. Skrotal girişim yapılmaz ln yayılımı olabileceği için.
serum markerları tanı koydurur ama düşükse ekarte ettirmez.
Adele invaziv olmayan mesane CA t:
TUR-M
İntrakaviter BCG
TUR: transüretral rezeksiyon.
BPH tanı:
Öykü: Uluslarası prostat semptom skoruna bakılır.
FM: Rektal tuşe: prostat simetrik büyür, kıvamı sertleşir, median sulkus hissedilmeyebilir.
Lab: Ayırıcı tanı için
Görüntüleme: IVP: hidronefroz, rezidü idrar, mesane kapasitesi değerlendirilir.
TRUS: transrektal usg, prostat parankimini iyi gösterir.
Ürodinamik değerlendirme: Üroflowmetri: >15 ml/sn normaldir. <10ml/sn ise obst.
Basınç akım çalışması: nörojenik mesane ile ayırıcı tanısı.
BPH td:
- Hafif: izlem
- Hafif-orta: alfa blokör: mesane boynu gevşer (terazosin, tamsulosin). 5alfa-redüktaz inh: prostatın kitle etkisini düşürür (finasterid). kombine
- Cerrahi: Medikal tedavi fayda sağlamadıysa. End: tekrarlayan akut retansiyon, tekrarlayan enf, obst bağlı mesane taşları, böbrek fonk bozulma, makroskopik hematüri.
Altın standart: TUR-P: transüretral prostat rezeksiyonu. Genç daha küçük prostat: TUİP: transüretral prostat insizyonu.
İnkontinans tipler:
1) Stres inkontinansı: Karın içi basınç artmasıyla. Orta yaşlı kadın, travmatik doğum. Mesane basıncı>üretral direnç.
2) Posttravmatik: Medulla spinalis travması, posterior üretra travması, fistül.
3) Total inkontinans: Fistül, ektopik üreter, intrensek sfinkter yetmezliği, epispadias.
4) Urge inkontinans: Aşırı aktif mesane, idiopatik, sistit, taş, mesane tm.
5) Geçici inkontinans: Deliryum, koma, enf.
6) Taşma inkontinansı: DM, MS, BPH.
Enürezis nedir:
İşeme kontrolü yapılması beklenen yaşta istemsiz ve uygunsuz idrar kaçırma.
Enürezis etkenler:
Gelişme geriliği
Uyku bozukluğu
Çevresel baskı
Organik patolojiler (enf, lumbosacral anomaliler)
Enürezis tedavi:
Konservatif: sıvı kısıtlama, gece uyandırma.
Medikal: antikolinerjik, tca, adh analogu.
Mesane CA R-Tur end:
İlk rezeksiyon komplet yapılmamışsa
Rezeksiyon spesmeninde kas dokusu yoksa
Yüksek dereceli ise
İlk rezeksiyon başka merkezde yapılmışsa
T1 tümörler.
Böbrek taşlarının özelliği, kliniği, tedavisi, tanı:
- Kalsiyum taşları: Kalsiyum oksalat en sık görülür. Hiperkalsiüri, hiperoksalüri, hiperürikozüri, hipositratüri, düşük idrar pH, renal tübüler asidoz.
- Enfeksiyon taşları: K>E. Mg-amonyum-fosfat, amonyum ürat, karbonat apatit. Ürolitik bakterilerle oluşur. Alkali ortamda daha iyi oluşur. Geyik boynuzu görülür.
- Ürik asit taşları: Asidik idrarda oluşur. Direkt grafide görülmez. Proteinden zengin beslenenlerde, GUT’lularda, ürikozürik ilaç kullanımında görülür.
- Sistin taşları: OR geçişli, aile hikayesi ön planda, sistin emilimi bozuktur, direkt grafide semiopak buzlu cam görünümü ve düzgün sınırlıdır. ESWL’ye dirençli, direkt çıkarılmalı. İdrarda hekzagonal kristallerin görülmesi.
KLİNİK: Asemptomatik, taşa bağlı intraluminal basınç artışı-kolik ağrı. Flank bölgede, künt-yansıyan ağrı da görülür. Mikroskopik hematüri, kolik ağrı ile birlikte bulantı-kusma. Enf eşlik ediyorsa ateş. Akut batın yapan nedenlerle ayırıcı tanı yapılmalıdır.
TANI: Lab: hematüri, pyüri, kristalüri, serum ca, fosfor, ürik asit. direkt grafi, usg: taş hiperekojen görülür, akustik gölgelenme vardır. kontrastsız bt: taşın lokalizasyonu. DİREKT GRAFİDE: kalsiyum taşları radyoopak, mg-amonyum sülfat semiopak, ürik asit amonyum ürat, xantin nonopak görülür.
TD: <5mm ise medikal (konservatif spazmolitik, analjezik, hidrasyon, mobilizasyon), böbrekte <2cm, üreterde<1cm taş ESWL. >2cm ise perkütan nefrolitotomi.
Mesane taşları semptom,tan,td:
- E>K.
- Miksiyon semptomları, retansiyon, hematüri.
- Tanı: DÜSG+USG: hiperekojen. Kesin tanı: sistoskopi.
- Td: en ideal sistoskopi ile litotripsi, sistolitotomi taş çok büyükse.
Üreter taşları semptom, tanı, td:
- Genelde böbrekten üretere düşen taşlardır.
- Basınç artışı ile labium veya testise yansıyabilen kolik ağrı.
- Üreterovezikal bileşkedeyse miksiyon şikayetleri.
- Tanı: DÜSG+USG
- Td: <1cm ESWL, 1-2cm üreteroskopi, >2cm PNL.
Semen analizi (sperm kalitesi kriterleri):
2 ay aralıkla en az 2 kez.
Miktar: >1,5 cc olmalı. <1,5 cc hipospermi. Ejekülat yoksa aspermi.
Konsantrasyon: >15milyon/ml olmalı. <15milyon/ml ise oligoazopermi. Sperm yoksa azospermi. <100bin/ml sperm varsa kriptozospermi.
Hareketlilik: A: ileri hızlı, B: ileri yavaş, C: olduğu yerde hareketli, D: hareketsiz. A+B+C>%40 olmalı. %4 uygun morfolojide sperm olmalı.
Retansiyon nedir, akut kronik ayrımı:
İdrar retansiyonu (glob vesicale): Mesane dolu olmasına rağmen idrar yapamamaktır.
Akut: idrar çıkışı yok, abdominal ağrı, distansiyon.
Kronik: En az 6 ay sürer. En sık sebep BPH, kademeli ağrısız idrar birikimi.
Ayrım: akutta mesane dolu olmasına rağmen hiç idrar çıkışı olmaz, kronikte ise idrar yapılabilir ama mesane tamamen boşaltılamaz.
Böbrek tm tanısı nasıl koyarsın:
Erken evre bulgu vermez.
LAB: hematüri, anemi, sedim artışı.
Görüntüleme: USG,IVP, abdominal BT-kitle varsa dinamik renal BT kanlanma ve eksresyon değerlendirilir.
Böbrek CA hasta nasıl gelir triadı:
Tanısı genelde insidental
Triadı: Hematüri, karında kitle, flank ağrı. %6-10 görülür.
RT ve KT dirençli.
Böbrek tm görülen paraneoplastik sendromlar
- Ht
- kaşeksi
- ateş
- nöropati
- amiloidoz
- sedim artışı
- anemi
- hiperkalsemi
- polisitemi
- anormal hepatik fonk
Nefrektomi sonrası düzelir ancak kötü prognoz göstergesi.
Üretroraji:
Üretradan damla damla kan gelmesi. Anterior ve posterior üretra travmalarına bağlı gelişebilir.
Kesin tanı: Retrograd üreterografi.
Üretrogram ile üretra bütünlüğü gösterilmeden sonda takılmaz.
Yaralanma parsiyelse sonda, kompleksse drenaj ve ucuca üretra anastomozu.
Prostat CA:
En sık ürolojik ca.
Erken evre: Asemptomatik.
İleri evre: Kemik ağrısı, gayta-idrar inkontinansı.
Tanı: Rektal muayene: endurasyon, asimetri, sertlik,fikse (0,2 ml fazla ise palpe edilir) PSA değeri kansere spesifik değil. (N=0-4 ng/ml) Muayenede şüpheli durum varsa transrektal usg eşliğinde biyopsi. Kullanılan parametreler: Serbest/Total PSA 0,75 malignite lehine. PSADT: PSA ikiye katlanma süresi.
Evreleme TNM kullanılır:
T1: Palpe edilemiyor, kapsülü aşmamış.
T2: Palpe edilebiliyor, prostata sınırlı. T2a: tek lobun yarısından azı, t2b: tek lobun yarısından fazlası, t2c: her iki lob.
T3: Prostat kapsülünü aşmış. T3a: seminal vezikül tutulmamış, t3b: tutulmuş.
T4: Çevre doku-organ tutulumu.
N0: LN tutulumu yok
N1: Eksternal iliak ve obturator ln tutulumu.
M1: Metastatik
Tedavi: Lokalize (T1-T2): izlem-radikal prostektomi-RT.
Lokal yayılmış (T3-T4): radikal prostektomi-RT-hormonal tedavi.
Metastatik: hormonal tedavi (androjen ablasyonu, kastrasyon) + KT.
Kastrasyon: Cerrahi=bilateral orşiektomi, Medikal=LHRH analogları ile LH baskılanması.
Psödo-gerçek hematüri ayrımı:
Gerçek: idrarda eritrosit görülür.
Psödo: İlaç: analjezik, laksatif, metildopa, rifampisin, metronidazol
Gıda: Pancar, böğürtlen, kola.
Endojen pigment: Myoglobin, hemoglobin, porfirin, hemosiderin, bilirubin.
Üriner enf: Serra’yla Mercecens.
Böbrek tm td:
Öncelikle cerrahidir. KT ve RT dirençlidir.
Lokalize hastalıkta T1,t2 radikal ve parsiyel nefrektomi. Parsiyel soliter böbrekse karşı böbrekte fonksiyon kaybı varsa.
İleri evrelerde: tromboektomi, metastazektomi, radikal nefrektomi.
T1: <7cm t2:>7cm
İntraskrotal kitleler tanı ve tedavileri:
Hidrosel: ağrısız skrotal kitle, skrotal usg, hidroselektomi.
Varikosel: ağrı var, doppler, venografi, cerrahi ligasyon/varikoselektomi.
Spermatosel: Asemptomatik, muayenede fark edilir. Spermatoselektomi.
Testis torsiyonu: Şiddetli skrotal ağrı, ödem, eritem, renkli doppler usg, sintigrafi, detorsiyon.
Testis tm
Hematosel
Piyosel
Akut/kronik epididimit
Akut orşit
İnguinal herni
35 yaşında kadın hasta yan ağrısı ile geldi, ne düşünürsün?
Renal kolik, taş hastalığı.
Üroloji dışı: disk hastalıkları, pnömoni, pankreatit, crohn-ük, ektopik gebelik, dehidratasyon, hamilelik, zona, abdominal aort anevrizması.
Tetkikler: CBC, BFT, idrar tahlili, gebelik testi, BT, USG.
USG’de taş ilişkili acil varsa: IV hidrasyon, gerekliyse ab, üroloji konsültasyonu.
Komplike olmayan ürolithiazis: analjezi, alfa blokör, üroloji pol yönlendir. >10 mm taşlar için kons.
