Locke

Question 1

Hoe ziet Locke gewetensvrijheid?

Answer 1

De kern van Lockes’ gedachtegang luidt dat het geloof door geen enkele uitwendige macht afgedwongen kan worden. Daarmee legde hij de grondslag voor de moderne scheiding van kerk en staat.

Question 2

Wat is het geweten volgens Locke NIET?

Answer 2

Aangeboren morele kennis
- Want dat bestaat niet
- Morele regels vereisen bewijs en zijn dus niet evident
- Geen universele instemming

Question 3

Wat is het geweten volgens Locke wel?

Answer 3

Een feilbaar moreel oordeel over onze handelingen

Question 4

Hoe valt het mensbeeld en de ethiek van Locke te beschrijven?

Answer 4

Als hedonistisch:
“Ethics is the seeking out those rules and measures of human action, which lead to happiness, and the means to practise them.”

Question 5

Wat is de natuurtoestand bij Locke?

Answer 5

Het natuurrecht wordt (hoewel imperfect) wel gehandhaafd (i.t.t. bij Hobbes). Deze handhaving en uitleg worden overgelaten aan het individu.

Question 6

Waar is Locke optimistischer over dan Hobbes?

Answer 6

Overeenstemming inzake morele kennis
Zelfbeperking op basis van morele kennis

Question 7

Hoe kunnen we van de natuurtoestand naar de burgerlijke toestand gaan volgens Locke?

Answer 7

Het moet ten behoeve van het oplossen van onvolkomenheden in de natuurtoestand zijn.
- Er moet een gedeelde en duidelijk omschreven wet zijn.
- Gedeelde arbiter
- Betrouwbare handhaving

Question 8

Hoe komt politieke macht tot stand volgens Locke?

Answer 8

Overeenstemming tussen gelijke individuen schept een ‘body politic’
- Daarin: onderwerping particuliere wil aan de wil van de ‘body politic’
- Wil ‘body politic’ = wil van de meerderheid
- Overeenstemming kan impliciet zijn

Hieruit ontstaan geconstitueerde machten

Question 9

Wat is tirannie volgens Locke? Is er een recht van verzet?

Answer 9

Overschrijding door (natuur)wet gestelde grenzen
(zowel bij bedreiging individu alsook bedreiging meerderheid)
Ja er is een recht van verzet

Question 10

Wie/wat beslist het recht van verzet?

Answer 10

• Individueel geweten: “and they are persuaded in their consciences”
• God
  Deze twee hangen samen: “I myself can only be judge in my own conscience, as I will answer it, at the great day, to the supreme judge of all men”

Question 11

Wat is Locke’s bewijs voor het bestaan van een ultieme wetgever en -handhaver?

Answer 11

1. De wereld moet een oorzaak hebben
2. De oorzaak moet minstens zo volmaakt zijn als wijzelf
3. We kunnen niet zelf de oorzaak zijn (want: niets kan eigen oorzaak zijn)
   3.1. We kunnen onszelf perfecter voorstellen, als we oorzaak van onszelf waren geweest hadden we onszelf wel perfect gemaakt

Conclusie: er moet een superieure macht zijn waaraan wij terecht onderworpen zijn.

Question 12

Wat is het doel van de schepping/van ons?

Answer 12

Afgeleid van verhevenheid Gods: Gods glorie
Afgeleid van onze specifieke vermogens:
Rede + zintuigelijke ervaring –> contemplatie van de wereld (ter ere van God)
Spraak/taal + sociaal instinct –> vereniging met anderen

Dit voert naar het begin van de Second Treatise: toestand van gelijkheid waarin ieders leven, vrijheid en bezit er gelijk toe doen.

Question 13

Hoe hebben we persoonlijke toegang tot het geweten volgens Locke?

Answer 13

Door de rede (+zintuigelijke ervaring)

Question 14

Wat is onze zelfbeoordeling volgens Locke?

Answer 14

Het geweten
–> Gewetensvrijheid en het recht van verzet