Literatuur WF (1/2) Flashcards

1
Q

het common sense beeld van de wetenschap

A

Wetenschap is:
* Autonoom
* Neutraal
* Onafhankelijk
* Maatschappelijk waardevrij

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

wetenschap als grillig proces

A

Wetenschap wordt beïnvloed door culturele waarden, overtuigingen, religie, politiek etc.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Robert Merton

A

Ondernam een poging om de ongeschreven regels van de wetenschap in algemene normen te vervatten. Hij formuleerde vier normen (CUDO’S):
* Communism: wetenschap is gemeenschappelijk bezit
* Universalism: wetenschappelijke uitspraken dienen onderworpen te worden aan onpersoonlijke criteria. De beoordeling van resultaten moet onafhankelijk zijn. Het gaat om universele geldigheid en objectviteit.
* Desinterestedness: persoonlijkheid onderzoeker mag geen invloed hebben op de resultaten van wetenschappelijk onderzoek.
* Organized sceptism: een basishouding van wantrouwen tegenover wetenschappelijke resultaten. Dit komt met name voor bij het peer review systeem.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

de sciëntistische visie

A

Kennis komt maar voor in één vorm: wetenschappelijke kennis.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Freeman Dyson’s traditionele visie

A

De wereld heeft veel verschillende vormen van kennis.
De menselijke natuur is afhankelijk van geschiedenis, literatuur, religie en omgang van ander mensen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

pathologische afwijking + voorbeeld

A

Een pathologische afwijking verwijst naar een ongewone fysieke of functionele verandering in het lichaam die wijst op een ziekte of medische aandoening.

Voorbeeld: hersenonderzoek doen naar autisme

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Afwijking van de statistische norm + voorbeeld

A

Wat statistisch gezien afwijkt van de norm, wordt gezien als een ziekte.

Voorbeeld: Onderzoek naar de hersenen van mensen met een IQ ver onder het gemiddelde

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

verlies van betekenis + voorbeeld

A

Een mentale stoornis wordt opgevat als een ‘breakdown of meaning’. Het lijkt alsof gedrag geen betekenis heeft.

Voorbeeld: Hersenonderzoek naar mensen die lijden aan gevorderde vormen van dementie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

schadelijke disfunctie + voorbeeld

A

Men spreekt pas van een (mentale) stoornis vanaf het moment dat iets niet goed werkt.

Voorbeeld: studie naar kinderen met ernstige aandacht stoornissen die hun schoolprestaties en relaties beïnvloeden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

sociaal construct + voorbeeld

A

Een psychiatrische ziekte is een sociaal construct.

Voorbeeld: Onderzoek naar gedragsstoornissen bij kinderen volgens de diagnostische criteria van de DSM

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Leed en beperkingen waar mensen zelf niet mee om kunnen gaan

A

Een zaak is maatgevend om van ziekte te spreken: de persoon zelf, diens leed en de beperkingen die die persoon ertoe bewegen om naar de dokter te gaan.

Voorbeeld: Onderzoek naar volwassenen met ernstige verslavingsproblemen die hun gezondheid en sociaal functioneren in gevaar brengen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Evidence Based Medicine (EBM)
1. wat is het?
2. waarmee wordt er getoetst?
3. om welke score draait het?
4. tot de EBM horen twee soorten onderzoeken, noem deze

A
  1. Geneeskunde op basis van wetenschappelijk fundament, dat zoveel mogelijk berust op empirisch bewijsmateriaal.
  2. Er wordt getoetst met Randomized Controlled Trials (RCT) door middel van een testgroep en controlegroep (patiënt-controlestudie). De patiënten en de arts weten niet wie wat krijgt: dubbelblind onderzoek.
  3. Het draait om de gemiddelde score van een groep, niet de voor- of achteruitgang van individuele patiënten.
  4. Tot de EBM horen twee soorten onderzoeken:
  5. Meta-analyses
  6. Afzonderlijk gerandomiseerde onderzoeken
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Kritiek op Evidence Based Medicine
1. noem zes kritiekpunten
2. wat is een voorbeeld van onderzoek dat niet volgens EBM is?

A
    • Het werkt reductionisme in de hand; de arts behandeld een orgaan, maar wat de ziekte voor de patiënt betekent, wordt vergeten.
    • Niet gekeken naar het ontstaan, ontwikkelen of verloop van een aandoening
    • Onvermijdelijke rol van interpretatie bij de beoordeling van onderzoeksresultaten.
    • Twijfelen aan objectiviteit
    • Beperkt aantal oorzakelijke factoren voor klachten, aandoeningen en ziekten.
    • Er wordt naar patiënten gekeken als groep i.p.v. individu.
  1. Voorbeeld van onderzoek dat niet volgens EBM is:
    * Observationele onderzoeken; er wordt geen ingreep gedaan, wel zorgvuldig geobserveerd. Een voorbeeld hiervan is de patiënt-controlestudie. Er worden zieke personen gevolgd en vergeleken met niet-zieke personen verglijkbaar in geslacht, leeftijd etc.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

het standaardbeeld van de wetenschap

A

In het standaardbeeld van de wetenschap wordt de grens tussen wetenschap en niet-wetenschap gevormd door de eis van inductieve confirmeerbaarheid: een theorie moet bevestigd kunnen worden door empirische feiten.
Logisch positivisme hoort hierbij.

Het “confirmatiecriterium” past goed bij het standaardbeeld van wetenschap, omdat dit beeld vaak benadrukt dat wetenschappelijke theorieën worden bevestigd door empirisch bewijs en observaties

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

poppers wetenschapsopvatting

A

Falsifieerbaarheid en de bereidheid om theorieën te verwerpen wanneer ze worden weerlegd, zijn de kernprincipes van Poppers opvatting.

Het demarcatiecriterium van Popper: een theorie of uitspraak is wetenschappelijk als zij weerlegbaar, falsifieerbaar of testbaar is. Een theorie moet bekritiseerbaar zijn op grond van feiten.

Waarneming is altijd theorie geladen. Alle waarneming vereist een begrippenkader, een verwachting of theorie. Wetenschap is geen emmer met getoetste feiten, maar bestaat uit theorieën die als een zoeklicht de passende feiten zoeken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Kuhns wetenschapsopvatting

A

De wetenschapsopvatting van Thomas Kuhn benadrukt de ideeën van paradigma’s en wetenschappelijke revoluties.
de belangrijkste elementen zijn:
paradigma’s
normale wetenschap
wetenschappelijke revoluties

wetenschapsontwikkeling gebeurd door middel van breuken.

17
Q

wetenschapssociologie tot aan Kuhn

A

Wetenschapsfilosofen beperkten zich vroeger tot het begrijpen en rechtvaardigheden van wetenschappelijke kennis: de context of justification. Ze gingen ervan uit dat het weinig zinvol zou zijn om te kijken naar hoe wetenschappelijke ontdekkingen daadwerkelijk werden gedaan: de context of discovery.

18
Q

kennissociologie sinds Kuhn

A

Kuhn plaats sociologische begrippen in het centrum van de kennistheorie. Hij legt de ontwikkeling van wetenschappelijke kennis open voor sociologisch onderzoek.
Dingen uit de sociale context hebben invloed op de wetenschap en de resultaten daarvan.

19
Q

Thomas Kuhn

A

Wetenschap en de ontwikkeling hiervan wordt bepaald door sociale, sociaalpsychologische en psychologische eigenschappen van de betrokken wetenschappers en de groepen die zij volgen.
hij noemde objectieve criteria voor nieuwe onderzoeksresultaten, maar zei dat deze aangevuld (moesten) worden door de subjectieve overwegingen.

20
Q

Knowledge filter

A

Een systematische uitwerking van de methode van convergerend bewijs. De kerngedachte is dat de ontwikkeling van wetenschappelijke kennis te zien is als een evolutionair proces. Het draait om reproductie, variatie en selectie.