les 6: insuline en glucagon Flashcards
wat is het metabool systeem
dit is het systeem dat zorgt dat je energie hebt als je het nodig hebt en opslaat als je het niet nodig hebt
waaruit bestaat het metabool systeem
het metabool systeem bestaat uit:
- homeostase glucose
- hormonen: insulines, incretines, glucagon, somastotatines, groeihormoon
-
wat is insuline
insuline is een EW dat ligt opgelsgaen in de beta cellen van de pancreas in een inactieve vorm.
het is een structuur dat past op een receptor om te kunnen werken
wanneer en door wat stijgt de secretie van insulines
- stijging van glucose spiegel
- oiv incretines
- AZ, VZ,
wanneer en door wat daalt de secretie van insuline
- daalt door(nor) adrenaline
- somastostatine
werking van insuline
wat is het effect van insuline
- effect op lever,vet en spierweefsel
- daling van BG spiegel: verhoogde afbraak, verminderde synthese, verhoogde opname in spier en vet weefsel.
- daling van EW en vet afbraak
- stimuleren in opslag ijn glycogeensynthese in lever en triglyceridensynthese vetweefsel
wat zijn de bijwerkingen van insulines
hypoglycemie
lipodystrofie
irritatie injectieplaats
met wat heeft insuline allemaal interactie
- beta blokkers( hypo’s opvangen en herstellen wordt moeilijk
- pioglitazon( kans op oedemen en hartfalen)
hoe gebeurt de absoptie en eliminatie van insuline
- SC toediening
( niet via maagdarm: EW worden daar afgebroken) - absoprtie: humane insuline Sc in hexameren, worden afgebroken in mono-dimeer en dan opname in bloed. eenmaal in bloed dezelfde werking voor allemaal.
- absorptie kan versneld of vertraagd worden
- halfwaardetijd enkele minuten
hoe is de farmacodynamiek en kinetiek voor de insulines
de dynamiek is voor iederen hetzelfde
de kinetiek is voor elk van hen anders
snelwerkend analoog
- naam van medicatie
- hoe gebeurd de absorptie
- wat is de piek werking
- wat is de werking
- ## wanneer inspuiten
- NR, Fiasp, Sanofi,Lispro
- snel geabsorbeerd. substitutie van 1 AZ is bevordering dissocialte insuline in mono en dimeer -> voor snele opname vanuit onderhuids weefsel
- start: 10-20 min, max 45 -90 min en houdt 4-5 aan
- inspuiten: vanaf 2 min voor maaltijd tot max 20 na maaltijd
kortwerkend humaan ( exacte kopie van insuline)
- naam medicatie
- hoe gebeurd de absorptie
- wat is de werking
- wanneer inspuiten
- Humuline rapid, insuman rapid, actrapid
- vormt hexameren sc en dus een wat vertraagde werking
- start werking 30 binnen 30 min, piek 2-3 uur, stop na 6-8 uur
- inspuiten 30 min voor maaltijd
( middel) langwerkde humaan ( isofaan) insuline NPH
- naam medicatie
- absorptie
- werking
- wanneer inspuiten
- Humuline NPH, insulatard
- aborptie is vertaagd door binding met protamine ( EW) het wordt geleidelijk afgesplitst en geabsorbeerd
- werking start 1-2 uur, mas 4-8 uur en tot 16-16 uur
- inspuiten tussen avondeten en slapen. ev in de ochtend
Analoog mix
- naam medicatie
- werking
- piekwerking
- werkingsduur
- inspuiten
-aspar/asp protamine
novomix 30-50-70
- bifasisch mix: snelwerkend analoog binding aan senwrekende insulien
- werking med 1: 45-90 min tot 4-5 uur
- werking med 2: 4-8 uur tot 12-16 uur
- inspuiten direct voor O of AV
analoog mix
- naam medicatie
- werking
- piekwerking 1-2
- werkingsduur 1-2
- inspuiten
aspart 30/degludec 70( ryzodeg)
- bifasische werkig : snelwerkend analoog met langwerkden analoog
- piekwerking 1: 45 min-90
- piekwerking 2: -
- werkingsduur 1: 4-5 uur
- werkingsduur 2: 42 uur of langer
- inspuiten voor ontbijt of voor AV
humaan mix
- naam medicatie
- absorptie
- piekwerking 1-2
- werkingsduur 1-2
- insuiten
- NPH 30/70, insuman combi 15,25,50
- resorptie via bisfsische werking kortwerkend en NPH insulien
- piek 1: 2-3 uur
- piek 2: 4-8 uur
- werkingsduur 1: 6-8 uur
- werkingsduur 2: 12- 16 uur
- inspuiten direct voor O- Av ev lunch
langwerkend insuline detimir
- naam
- absorptie
- werkingsduur
- inspuiten
- levemir
- vertraabder eresrpite en afgifte door binding aan Albumine in het SC weefsel en bloedbaan
- werkingduur : max 24 uur ( hoe meer EH hoe korter het werkt)
- inspuiten: ts AV eten en slapen ev ochtend
langwerkend insuline analoog degludec
- naam
- resorptie
- werkingsduur
- insuiten
- tresiba
- resorptie vorming van mulitiehexamneren me vorming van den depot in SC weefsel
- werkingsduur + 42 uur
- inspuiten tss AV eten en slapen ev in ochtend