Landschappen van de Alpen

Question 1

Locus Horribilis

Answer 1

In de romeinse tijd en Middeleeuwen werden de alpen geschetst met een negatief beeld, als onherbergzame plekken vol gevaar De kerk verbood ook het beklimmen van de bergtoppen omdat deze heidens waren

Question 2

Locus Amoenus

Answer 2

Kentering van het heidense beeld in de Renaissance. Alpen voor het eerst gezien als lieflijk toevluchtsoord.
Komt mede door de interesse van kunstenaars en wetenschappers in de alpen + eerste bergbeklimmingen

Question 3

Opkomst bergbeklimmen

Answer 3

Hoofdrol van de Britten
Verklaard door grotere aandacht voor natuur in de romantiek
Betere bereikbaarheid van de alpen
Compensatiegedrag afbrokkeling British Empire (kolonies)

Question 4

Ontstaan van de Alpen

Answer 4

65 miljoen jaar geleden botste de Afrikaanse en Euraziatische plaat op elkaar, deze duwde de alpen omhoog
Alpiene gebergtevorming

Question 5

Geologie Alpen

Answer 5

Noord-Zuid: kalkgesteente
Centrale Alpen: zuur gesteente
Voorland en Povlakte: morenebekkens

Question 6

Kalkalpen

Answer 6

Zacht kalkrijk gesteente
Relatief snelle bodemvorming
Vestigingsomstandigheden voor de mens gunstig

Question 7

Centrale alpen

Answer 7

Hard kristallijn gesteente
Langzame bodemvorming: zure bodems

Question 8

Weichselien en de Alpen

Answer 8

Grootschalige vergletsjering: vorming U-vormige dalen

Question 9

Hangend dal

Answer 9

Afgesneden U-vormig dal door erosie

Question 10

Italiaanse meren

Answer 10

Zijn ontstaan door smeltwateraccumulatie in de geblokkeerde gletsjerdalen

Question 11

Puinwaaier

Answer 11

Het materiaal wat een gletsjer naar voren duwt wat eindigt bij de uitmonding van een dal.
Al sinds de prehistorie favoriete plekken voor bewoning

Question 12

Asymmetrisch nederzettingspatroon

Answer 12

Bewoning op de zonnige op het zuiden gerichte flank van een dal. Niet op de schaduwrijke noordelijk gerichte flank

Question 13

Romanisering

Answer 13

Veroverde het volledige Alpengebied en verbeterde de infrastructuur, richtte steden op
Vroege kerstening in de 5e eeuw

Question 14

Volksverhuizingstijd

Answer 14

Vanaf de 5e eeuw de bewegingen van etnische groepen

Question 15

Kenmerken noorden

Answer 15

Nederzettingsdichtheid: lager
Eerste bewoning: Middeleeuwen
Nederzettingsvorm: Verspreide nederzettingen met blokkavels
Boerderijtype: Weiden met rundervee
Specialiteitsgewas: vrijwel geen
Erfrecht: Ondeelbaar (oudste zoon)
Gemeenschapsbasis: familie
Sociale structuur: sociale gelaagdheid
Bouwmaterialen: hout
Landbouwsysteem: veehouderij

Question 16

Kenmerken zuiden

Answer 16

Nederzettingsdichtheid: Hoger
Eerste bewoning: Pre-Romeins
Nederzettingsvorm: Clusterdorpen met smalle strookkavels
Boerderijtype: Velden met schapen en geiten
Specialiteitsgewas: Kastanje en wijnbouw
Erfrecht: Deelbaar
Gemeenschapsbasis: Dorpsgemeenschap
Sociale structuur: Gelijkheid, vrijheid
Bouwmaterialen: natuursteen
Landbouwsysteem: gemengd

Question 17

Volle Middeleeuwen

Answer 17

Uitbouwperiode
In oude woongebieden verdicht het nederzettingspatroon zich
Tal van hoge terrassen,, hellingen en zijdalen worden gekoloniseerd
Steden groeien sterk
Specifiek boerderijtype: Schwaighöfe

Question 18

Nederzetting- en ontginningsdynamiek

Answer 18

In bloeiperiode kende de alpen demografische en economische groei waardoor nederzettingen en ontginningen zich tot hoog in de bergen uitbreiden (950-1350)
Bij krimp worden de hooggelegen gebieden verlaten en trekken mensen naar lager gelegen gebieden zoals in de Late Middeleeuwen (1350-1450, de pest)

Question 19

Almwirtschaft

Answer 19

Seizoensgebonden verticale migratie van mensen en vee tussen drie hoogtezones
1. Bauernhof
2. Maiebsässe
3. Sennhütte

Question 20

Bauernhof

Answer 20

Familieboerderij in het dal, verblijftplaats van mens en vee in de winter en het vroege voorjaar

Question 21

Maiensässe

Answer 21

Verblijfplaats van vee en mens halverwege de winterboerderij en Sebbhütte
Begin mei tot half juni
ca. 1500

Question 22

Sennhütte

Answer 22

Hut waar men van juni - september verbleef
ca. 2000-2200 m hoog

Question 23

Late Middeleeuwen

Answer 23

Niet alleen het hooggebergte werd intensiever gebruikt, maar ook de rivierdalen: kanalisatie, ontginningen, dalnederzettingen, verbetering infrastructuur

Question 24

Proto industralisatie in de Alpen

Answer 24

Intensivering bosbouw (al vanaf de Middeleeuwen)
Textiel, uurwerken, nevenarbeid op boerderijen, ambachtslieden die uit de landbouw zijn gestapt

Question 25

Modernisering 19e eeuw

Answer 25

Grootgrondbezit verliest na de Franse tijd terrein
Collectieve rechten geprivatiseerd
Verbetering wegen en alpenpassen
Komst spoorwegen
Toename alpentoerisme