L5 - Kathedraal Flashcards
Welke drie pijlers hanteert het onderzoek naar de O.L.V.-kerk in Antwerpen?
- Hypothetische reconstructie. 2. Zintuiglijk begrip en hoe lichaam en ziel werden ervaren. 3. Onderzoek naar object en ritueel (functie en gebruik).
Wat is uniek aan de O.L.V.-kerk in Antwerpen rond 1530?
De kerk had een groot aantal altaars (tussen 57 en 70), elk gewijd aan verschillende stichters of thema’s, zoals ambachten, pest, en misoogsten.
Waarom was de O.L.V.-kerk belangrijk als parochiekerk?
De kerk had rechten op inkomsten uit doopsels, huwelijken en begrafenissen, wat leidde tot voortdurende uitbreiding door de groei van Antwerpen.
Welke geuren waren gebruikelijk in de O.L.V.-kerk?
Goede geuren: Wierook, kruiden, kalmoes. Slechte geuren: Lichaamsgeuren, dieren, roetkaarsen en de geur van lijken.
Welke rol speelde geur in de late middeleeuwen?
Geur had een medische en spirituele betekenis. Goede geuren, zoals wierook, werden gezien als middel tegen demonische invloeden en ziekten. Slechte geuren, zoals stilstaand water en organisch afval, werden geassocieerd met ziekte (miasmatheorie).
Hoe ging men om met schadelijke geuren in kerken?
- Vloeren en banken werden bestrooid met kruiden. 2. Fumigatie: het verbranden van geurige kruiden. 3. Gebruik van parfums door de rijken en bescherming met doeken.
Hoe droegen dynamische elementen bij aan de beleving in de O.L.V.-kerk?
Gebruik van hekwerk, altaargordijnen, kleurrijke textielen en muurschilderingen zorgde voor een visuele en tactiele fragmentatie van de ruimte.
Hoe varieerde de inrichting van de kerk met betrekking tot sociale status?
Rijke stichters kozen voor grote altaarstukken, zitbanken en decoraties, terwijl minder welvarende gelovigen minder prominent ingerichte ruimtes hadden.
Wat is de middeleeuwse visie op lichaam en ziel?
Lichaam en ziel werden gezien als verstrengeld. Waarnemingen hadden zowel lichamelijke als spirituele impact en objecten werden beschouwd als dragers van affectieve krachten.
Wat waren de vier lichaamssappen en hun bijbehorende temperamenten in de middeleeuwen?
- Bloed: warm en nat (sanguinisch). 2. Gele gal: warm en droog (cholerisch). 3. Zwarte gal: koud en droog (melancholisch). 4. Slijm: koud en nat (flegmatisch).
Hoe werd ziekte volgens de miasmatheorie verklaard?
Slechte geuren, veroorzaakt door rottend organisch materiaal of stilstaande lucht, verstoorden de balans van lichaamssappen, wat tot ziekten leidde.
Wat was de spirituele betekenis van wierook?
Wierook werd gebruikt om demonen te verdrijven en had zowel een spirituele als hygiënische functie in kerken.
Hoe speelde geur een rol bij de stadsplanning?
Om gezondheidsredenen en economische voordelen (zoals het behouden van handelaars) voerden steden geurbeheersingsbeleid in, zoals verbeterde afvalopruiming.
Hoe verschillen middeleeuwse religieuze zintuiglijke ervaringen van hedendaagse?
In de middeleeuwen werden zintuigen als kanalen gezien die spirituele en emotionele krachten konden overbrengen. De ervaring was diep verweven met lichaam, ziel en kosmos, terwijl moderne ervaringen vaak rationeler zijn.
Waarom was de beleving van geuren dynamisch in de O.L.V.-kerk?
Geuren varieerden afhankelijk van het seizoen, weer en aantal pelgrims. Warme zomerdagen en drukte versterkten de aanwezigheid van schadelijke geuren.
