L3. Israël-Palestina begrippen Flashcards
eerste golfoorlog
(1980-1989) Irak trok Koeweit binnen en bezette het
geopolitieke strijd
het streven om politieke doelen te bereiken op basis van geografisch gefundeerde argumenten
burgeroorlog in Syrië
(2011-…) gewapende opstand en protesten van diverse groepen en fracties onder de bevolking van Syrië
burgeroorlog in Jemen
(2015-…) burgeroorlog in Jemen, tussen enerzijds president Al-Hadi en anderzijds de Houthi’s.
tweede golfoorlog
(1991) Het Amerikaanse leger viel samen met Britse, Australische en Poolse troepen Irak binnen.
suez-crisis
(1956) Een conflict over het bezit en de toegang van het Suezkanaal tussen Egypte en Israël
koude oorlog
(1945-1990) een periode van gewapende vrede tussen de communistische en de kapitalistische wereld
het verdrag van sèvres
(1920) vredesverdrag dat werd getekend tussen de geallieerden en het Ottomaanse Rijk, na de Turkse nederlaag in de Eerste Wereldoorlog.
volkenbond
een intergouvernementele organisatie die werd opgericht op basis van het Verdrag van Versailles. Het doel was om door middel van een supranationale organisatie een einde aan alle oorlogen te maken.
mandaatgebied
een land dat beheerd wordt door een ander land.
conferentie van bandoeng
(1955) de eerste intercontinentale conferentie waar onafhankelijke naties uit Azië en Afrika een ‘derde koers’ uiteenzetten tegen de achtergrond van de Koude Oorlog
OPEC (=Organization of the Petroleum Exporting Countries)
De Organisatie van olie-exporterende landen is een samenwerkingsverband van dertien landen die netto olie uitvoeren. De organisatie probeert door het veranderen van het aanbod van olie de prijs daarvan te sturen.
jom kippoer-oorlog
(oktober 1973) een militair conflict tussen Israël en een coalitie gevormd door Egypte en Syrië
olieboycot
wereldwijd opzettelijk gecreëerd tekort aan aardolie. De crisis werd veroorzaakt door een aantal politieke acties van de Arabische olieproducerende landen, gericht tegen het Westen
moslimfundamentalisme
ideologie waarbij moslims een letterlijke interpretatie van de Koran en de Hadith (overleveringen) volgen en/of deze pogen te verspreiden
iraanse revolutie
(1979) studenten in opstand kwamen tegen het dictatoriale en pro-westerse regime. Uiteindelijk werd een dictatoriale islamitische republiek onder leiding van ayatollah Khomeini opgericht
GIA
(1992-2002) Algerijnse moslimfundamentalistische of islamistische terreurorganisatie
taliban
islamitische beweging in Afghanistan en Pakistan die ontstond in 1994. Daar voerden zij een guerrillaoorlog
zionisme
het streven naar een onafhankelijke Joodse staat (Het woord is afgeleid van Sion, de naam van een heuvel bij de stad Jeruzalem)
dreyfusaffaire
de onterechte veroordeling van de Joods-Franse officier Alfred Dreyfus => gerechtelijk schandaal rond 1900
Theodoor Herzl
Joods Oostenrijkse journalist die het boek “Der Judenstaat” schreef => zionisme
balfourverklaring
officiële verklaring waarmee de Engelse regering steun toezegde voor de stichting van een ‘nationaal tehuis’ voor het Joodse volk in Palestina
guerrilla-opstanden
een gewapend conflict waarbij ongeregelde strijders een reguliere krijgsmacht trachten te ontregelen
=> de razzia’s waarmee joden Palestijnen uit hun huizen jagen
kibboet
een collectieve landbouwnederzetting in Israël.
nakba
In deze periode kwam het tot de vorming van de staat Israël
Eerste arabisch-israëlische oorlog
(1948-1949) de onenigheid en strijd tussen Israël en de omringende Arabische landen en de daarbij betrokken volkeren, waaronder de Palestijnen en de erbij betrokken organisaties
sjiieten
geloven in de Koran als het woord van God
soennieten
Soennitische moslims volgen de traditie die gebaseerd is op het leven van de laatste profeet van de islam, Mohammed
zesdaagse oorlog
(1967) een oorlog die plaatsvond in het Midden-Oosten tussen Israël en omliggende Arabische landen
blauwhelmen
een lid van het burgerpersoneel of een militair die in een VN-vredesmacht dient
camp david akkoorden
Egypte sloot als eerste Arabische land vrede met Israël dankzij Amerikaanse president Jimmy Carter
P.L.O. (Palestine liberation organisation)
koepelorganisatie van Palestijnen die streven naar een eigen staat
likoedpartij
politieke partij in Israël van conservatief-liberale en zionistische signatuur
yasser arafat
Palestijns verzetsstrijder en politicus
oslo-akkoorden
reeks overeenkomsten tussen de PLO en Israël die tot doel hadden de eerste aanzet te zijn om het Israëlisch-Palestijns conflict op te lossen door de oprichting van Palestijns zelfbestuur onder een Palestijnse Autoriteit
eerste intifada
(1987) volksopstand in de gazastrook
tweede intifada
(2001-2005) escalatie geweld id Gazastrook
de muur
betonnen muur die de grens vormt tussen de Westelijke Jordaanoever en Israël
hamas
terroristische Palestijnse islamitische politieke organisatie
islamitische jihad organisatie
een losse alliantie van verschillende militante Palestijnse splintergroeperingen
abrahamakkoorden
vredesakkoorden tussen Israël en vier Arabische staten: VAE, Bahrein, Marokko
éénstaatoplossing
een voorgestelde aanpak voor het oplossen van het Israëlisch-Palestijns conflict, volgens welke er één staat moet komen tussen de rivier de Jordaan en de Middellandse Zee
confederale staat
een samenwerkingsverband van verschillende onafhankelijke soevereine staten, dat door het maken van onderlinge afspraken tot stand is gekomen.
annexatie
de incorporatie van een gebied in het territorium van een ander land of andere politieke entiteit
enclave
een deel van een staat dat geheel wordt omsloten door grondgebied van een andere staat
national water carrier
een kanaal dat water van de rivier de Jordaan naar de dichtbevolkte kustregio van Israël en naar het zuiden naar de Negev-woestijn transporteert
al fatah
politieke vleugel van de PLO
al aqsa
gewapende milities van de PLO
hamas
radicale, soennitische fundamentalistische beweging
jihad
extremistische Palestijnse verzetsorganisatie
heilige oorlog
een oorlog die wegens een religieuze opvatting, een vermeende goddelijke verplichting of ter verdediging van “heilige” gebieden gevoerd wordt
hezbollah
sjiietische Libanese beweging