HS2 Flashcards
Cushing’s syndroom
Hypercortisolemia: leidt tot gedragseffecten
Addison’s disease
Hypocortisolemia
Monoamines
Afgeleid van 1 aminozuur. Oa catecholamines: gemaakt uit tyrosine: dopamine, noradrenaline, adrenaline
Peptide hormonen en proteïne
Uit kleine peptides/aminozuren uit voeding. Wateroplosbaar. Insuline, LH/GH, oxytocine, vasopressine/ADH
Steroïden / lipiden
Afgeleid uit cholesterol, vetoplosbaar. Cortisol, oestrogeen/progesteron, testosteron
Hormoon of neurotransmitter
Als het een effect heeft op postsynaptische cel: neurotransmitter
Als het elders een effect heeft via de bloedbaan.
Autocriene / paracrine / endocriene hormoon signalering
Auto: Direct effect op eigen cel (NO voor vaatverwijding)
Para: effect op directe omgeving (cytokines)
Endo: via bloed, ergens anders effect
Hypofyse delen
Posterior: directe afgifte hormonen: oxytocine
Anterior: 3 stappen:
- hypothalamus maakt releasing hormoon
- stimulerend of remmend, afgegeven aan hypofyse
- Via bloed naar organen vervoerd waar hormoon wordt aangemaakt
Adrenal gland
Bijnier:
- Adrenal medulla: binnenkant, (nor)adrenaline
- Adrenal cortex: buitenkant, cortisol
Autonome zenuwstelsel
Grotendeels onbewust controlesysteem dat interne lichaamsfuncties regelt: hartslag, spijsvertering, ademhaling, etc. Geregeld vanuit hypothalamus: belangrijkste hersencentrum. Sympathisch / parasympatisch.
SAM-as
Sympatho-Adreno-Medullary as in de hersenstam. Innervatie in medulla (bijniermerg) zorgt voor afscheiding adrenaline en noradrenaline.
Noradrenaline
In het brein als neurotransmitter: opwinding, alertheid, waakzaamheid, geheugen, focus, aandacht, rusteloosheid en angst
Perifeer oa als hormoon: hartslag, bloeddruk, ademhalingssnelheid, vasoconstrictie huid, glucose afgifte, beweging (skeletspieren) en bevordert ledigen blaas en dikke darm (nog niet op korte termijn)
Functies cortisol
MEER: energie, aminozuren in bloedbaan (wondheling en energie), diuretisch (meer urine aanmaken)
MINDER: insuline, botvorming, wondgenezing, vrijkomen ontstekingsstoffen.
Direct effect op DNA via nucleair receptoren.