hoorcollege 7 en 8 Flashcards
neurologische aandoeningen
Neurologische aandoeningen betreffen aandoeningen aan het zenuwstelsel. Dit bestaat onder andere uit de hersenen, het ruggenmerg en de zenuwbanen die naar de diverse organen en andere lichaamsdelen leiden.
Multiple Sclerose (MS) vijf onderdelen
- Aandoening van het centrale zenuwstelsel (CZS).
- Chronische auto-immuunziekte
- Afweersysteem vernietigt lichaamseigen weefsel.
- Myelineschede rondom zenuwcellen in het CZS wordt beschadigd.
- Beschadigde gebieden zijn laesies of plaques.
De een zegt dat het een auto-immuun systeem falen is en de ander zegt het een ziekte van het immuunsysteem is, waarbij het immuunsysteem zich tegen het brein keert. In de hersenen gaat het mis. Dat het immuunsysteem ontregelt, is daar een gevolg van.
- Terwijl de symptomen ernstig zijn, is het leven van een patiënt met MS meestal niet aanzienlijk verkort.
- Risico van blijvende invaliditeit is hoog.
oorzaak ms
Oorzaak is niet bekend. Er wordt verondersteld dat er sprake is van een auto-immuun ziekte waarbij het lichaam als reactie op een eerder opgelopen virusinfectie (op kinderleeftijd) antistoffen tegen het eigen zenuwweefsel maakt. Cognitieve functioneren kan achteruit gaan. De helft van de patiënten krijgen last van lichte tot matige mentale problemen. Het beperkt zich meestal tot het geheugen. De twee stoornissen die gevonden worden zijn het vermogen om nieuwe informatie op te nemen en de herinnering, dus om informatie weer uit het geheugen op te halen. Ook kunnen ze klagen over hun concentratievermogen. Dit gaat gepaard met vermoeidheid en over slaapproblemen.
frequentie symptomen en verloop
De frequentie van het optreden van nieuwe symptomen (exacerbaties) is het grootst in het begin van de ziekte en neemt geleidelijk af.
10-15% heeft een goedaardig verloop
- Weinig ziekteactiviteit.
- Dit kan ontwikkelen tot ernstiger verloop.
65-70% relapsing-remitting verloop
- Periodieke verhogingen in aantal en / of de intensiteit van de symptomen die tussen 24 en enkele maanden duren.
Secundair progressieve verloop
- Constante verergering van de symptomen.
Maligne verloop
- Snelle achteruitgang en dood zeldzaam.
Relapsing-remitting MS:
Uitvalsverschijnselen kunnen verdwijnen (remissie) maar ook in lichtere vorm aanwezig blijven. Bij een volgende exacerbatie kunnen dan nieuwe uitvalsverschijnselen optreden of eerdere synptomnen verergeren. Dit beloop van aanvallen met geleidelijke achteruitgang wordt relapsing-remitting MS genoemd.
Primair progressieve MS:
geleidelijke achteruitgang waarbij geen tijdelijke verbetering optreed.
1/3 van de patiënten zal licht gehandicapt raken, 1/3 zal gebruik maken van hulpmiddelen en 1/3 zal rolstoelbehoeftig worden.
De levensverwachting is 8 tot 10 jaar korter. Patiënten worden uiteindelijk bedlegerig en overlijden door complicaties zoals luchtweg- of urineweginfecties.
medicatie ms
Medicatie
Vandaag de dag is de behandeling gericht op:
- MSBepaalde medicijnen hebben een positieve invloed op MS. Het voorkomt schade, maar kan MS niet genezen.
- Symptomen Bepaalde medicijnen kunnen mensen sneller van exacerbaties herstellen, maar het aantal symptomen zijn vergelijkbaar.
- Een medische therapie die de ziekte verbeterd is niet aanwezig. Wel kunnen symptomen bestreden worden. Bij aanvallen wordt B-interferon gegeven, waardoor minder exacerbaties optreden. Nadelen: beloof lijkt niet wezenlijk te veranderen, de toediening: een aantal malen per week via een injectie in de spier of onder de huid en bijwerkingen zoals grieperig met spierpijn, koorts, moeheid en koude rillingen.
- Ook kan bij een exacerbatie een hoge dosering steroïden worden toegediend. Voordeel: korting toedieningsduur van 5 dagen. Nadeel: ziekenhuisopname, want het moet via het infuus.
Een van de grootste problemen bij patiënten is de onzekerheid en angst over wast hen in de toekomst te wachten staat. Het enige wat duidelijk is dat uiteindelijk bij de meeste patiënten de ziekte zal leiden tot ernstige invaliditeit en afhankelijkheid.
Neuropsychologische problemen zijn heterogeen.
Vaakst problemen met het vasthouden en informatie onthouden.
Andere problemen zijn onder meer problemen met de snelheid van verwerking en aandacht (als gevolg van MS of als gevolg van vermoeidheid of emotionele factoren).
Woord-finding tekorten, problemen met verbale vlotheid, visuele problemen, problemen met de executieve functies (redeneren, problemen oplossen).
50% van de MS-patiënten hebben lichte tot matige cognitieve stoornissen
- Echter, die stoornissen maken de patiënt vaak niet invalide.
- Correlatie tussen de fysieke en cognitieve beperkingen is laag
- Een positieve correlatie tussen cognitieve dysfunctie en het aantal hersenletsel.
Cognitieve stoornis kan verschijnen voor lichamelijke klachten optreden of andersom.
Cognitieve beperkingen hebben een negatieve invloed op de kwaliteit van leven.
Patiënten met cognitieve stoornissen hebben een grotere waarschijnlijkheid om niet te werken.
- Mogelijke oplossingen: aanpassing aan het werk omgeving of functieomschrijving, minder werken, minder uitdagende job, etc.
depressie en ms
Depressie
- Hogere frequentie in MS patiënten in vergelijking met de algemene bevolking, en andere chronische ziekten.
- Levensduur prevalentie van depressie bij MS is ± 50%.
De etiologie is multifactoriële;. Een complex samenspel van premorbide predisponerende factoren, biologisch ziekte-gerelateerde effecten en individuele omstandigheden dragen blijkbaar bij aan depressie.
Psychologische oorzaken van depressie: zeven
- Verlies van functioneren is onvoorspelbaar
- Variabiliteit binnen ziekte
- Invloed van de ziekte op het dagelijks leven
- Potentieel verlies van zelfstandigheid
- Weinig therapeutische opties
- Verlies van sociale steun / sociaal functioneren
- Onzekere toekomst
Biologische oorzaken van depressie:
- Depressie gerelateerd aan MS ziekteprocessen?
- Depressie verband met specifieke gelegen hersenletsel.
Andere oorzaken van depressie:
- MS exacerbaties worden vaak behandeld met steroïden, waarvan bekend is dat ze de stemming beïnvloeden.
Diagnose van depressie is moeilijk!
Symptomen van depressie en MS overlappen elkaar.
Bijvoorbeeld, slapeloosheid, hypersomnia, vermoeidheid, psychomotorische agitatie of retardatie, verminderd vermogen om te denken of te concentreren.
Heeft deze patiënt symptomen van depressie? En moeten we behandelen als een depressie?
OF …
Heeft deze patiënt symptomen van MS … en moeten we dat behandelen als andere MS-symptomen?
Euforie, en prevalantie en behandeling
Euphoria: stemming van de patiënt is consequent vrolijk en patiënt zich niet bewust is van of onbezorgd over MS.
- Voorheen aangeduid als de ‘MS persoonlijkheid’
- Dit symptoom van MS is geassocieerd met laesies in de hersenen.
Prevalentie: ± 12%
Behandeling: niet beschikbaar. Echter, dit symptoom uitleggen aan familie en vrienden wat begrip en empathie verbetert (psycho-educatie)
Psychosociale problemen en angsten:
- Angst om de controle te verliezen
- Angst om afhankelijk te worden
- Angst voor verlating en isolatie
De volgende factoren zijn belangrijk voor de psychosociale draaglast:
- Onvoorspelbaarheid van de ziekte: beloop is onduidelijk. De frequentie van de aanvallen wisselt sterk. Ook is onduidelijk hoe lang die aanvallen zullen duren en in hoeverre elke keer herstel zal optreden.
- Fysieke klachten: door de continu aanwezige klachten van moeheid is een patiënt erg beperkt in alle dagelijkse bezigheden. Aanwezige spasticiteit of gevoelsstoornissen kunnen als onaangenaam worden ervaren. Wanneer ook verlies van controle van blaasfunctie optreedt, kan dit leiden tot gevoelens van schaamte of afkeer.
- Het verliezen van onafhankelijkheid: door fysieke beperkingen worden patiënten afhankelijk van hulp van anderen.
- Weinig therapeutische mogelijkheden: omdat patiënten weten dat er geen medicijnen zijn voor MS en zal leiden tot ernstige invaliditeit kan dit leiden tot gevoelens van depressiviteit en opstandigheid.
- Implicatie voor keuzes voor de toekomst: bij het vooruitzicht van toenemende invaliditeit komt in een vroeg stadium reeds aan de rode of bepaalde toekomstverwachtingen reëel zijn.
De ziekte van Parkinson
Deze ziekte ontstaat door cel verlies van de substantia nigra in de hersenen. Een tekort van de neurotransmitter dopamine. Daardoor ontstaat een verstoord evenwicht tussen acetylcholine en dopamine in het striatum, dat een belangrijke rol speelt bij de automatische motoriek (verstoring wanneer dopamine te laag is). Precieze oorzaak is onduidelijk, waarschijnlijk een combinatie van genetische- en omgevingsfactoren (voornamelijk gifstoffen). Kenmerkend voor Parkinson patiënten is het mimiek arme gelaat, de voorovergebogen houding en schuifelende loop.
De ziekte van Parkinson wordt gekenmerkt door vier hoofdsymptomen:
- Tremor: Het tweede symptoom. Voortdurende trilling van een of meer lichaamsdelen. Komt vaak voor in de handen en soms ook in het gelaat. Kenmerkend is dat de tremor aanwezig is bij rust en verdwijnt bij doelgerichte handelingen. Verergering treedt op bij emoties, stress of vermoeidheid. Is niet te onderdrukken en is afwezig wanneer je slaapt.
- Spierstijfheid (rigiditeit): veroorzaakt door een verhoogde spiertonus. De patiënt klaagt over vermoeidheid en spierpijn. Motorische bewegingen zijn trager. De symptomen veranderen ook de houding van de patiënt gebogen en vertraagt lopen, balans is verstoord.
- Bewegingsarmoede (hypokinesie): Het eerste symptoom. motoriek gestoord en moet goed nadenken bij elke beweging. Verschillende bewegingen tegelijk uitvoeren is onmogelijk. De spontane mimiek van het gelaat neemt af waardoor een maskerachtig gelaat met weinig emoties ontstaat. De spraak wordt zachter en minder gearticuleerd.
- Een gestoorde houding en motoriek
In het begin wisselen de klachten erg en daardoor wordt de ziekte niet herkend.
Mentale stoornissen:
- Depressie: meest voorkomend bij Parkinson patiënten. De voor de hand liggende visie is dat de depressie ene reactie is op de ziekte. Een andere visie is biochemisch. Depressie wordt beschouwt als veroorzaakt door afwijkingen in neurotransmitterssystemen.
- Dementie: grote kans bij Parkinson patiënten (25% heeft dit). Kenmerken bij Parkinson-patiënten:
- Vertraagde snelheid van informatieverwerking
- Minder initiatief om activiteiten te ondernemen
- Stoornissen in de executieve functies. Dat wil zeggen in planning en flexibiliteit.
- Verzwakt geheugen, vooral vertraagde herinnering
- Visuospatiele stoornissen
- Depressie
Risicofactoren voor de ontwikkeling van dementie in Parkinson-patiënten: - Hoge leeftijd
- Een familiegeschiedenis van cognitief verval
- Ernst van de extra-pyramidale symptomen
- Laag opleidingsniveau
- Bilaterale motorische stoornissen bij het begin van de ziekte
- Verwardheid of psychose na behandeling met levodopa
- Lichte cognitieve achteruitgang
Het is duidelijk geworden dat de basale ganglia, en vermoedelijk zelfs het cerebellum, een rol spelen in cognitieve processen. Degeneratieve ziekten met een volledig subcorticaal substraat tasten toch de hogere cerebrale functies aan. De basale ganglia en prefrontale cortex spelen een complementaire rol in de cognitie.
De volgende symptomen zouden kenmerkend zijn:
- Verzwakte executieve functies, d.w.z. tekorten in het generen van nieuwe concepten of ‘sets’, afgenomen probleem-oplossend vermogen en verzwakte planning.
- Verzwakte geheugenfuncties
- Visuo-spatiële stoornissen
-
4. Persoonlijkheidsaspecten Overmatige zelfbeheersing Vaak worden de volgende typeringen gebruikt: - Rigide - Inflexibel - Introvert - Netjes - Voorzichtig - Gewetensvol Niet wetenschappelijk onderbouwd.
65% van de patiënten ervaren een milde cognitieve problemen oorzaak en symptomen
Oorzaak: Verslechtering van de hersenen Symptomen; - Problemen met de uitvoerende functies - Geheugenproblemen visueel-ruimtelijke problemen
symptomen tegenovergesteld psyhoscociale problemen
- Symptomen Psychosociale problemen
Toenemende lichamelijke beperkingen Verminderde communicatie
Verminderde deelname aan activiteiten
Het verhogen van cognitieve beperkingen Hallucinaties en wanen
Zowel fysieke en cognitieve beperkingen Afhankelijkheid - Familie / medische zorg
- Geneesmiddel
beloop parkinson
Het beloop van de ziekte van Parkinson is langzaam progressief. Er treedt een zeer geleidelijke verstoring op van de houdings- en bewegingspatronen. De achteruitgang is minder snel wanneer de tremor in de eerste jaren het belangrijkste symptoom blijft.
medicdatie parkinson
Door de introductie van levodopa-medicatie is de levensverwachting vrijwel gelijk geworden aan die van de rest van de bevolking. Wel is 80% na het stellen van de diagnose ernstig invalide. Uiteindelijk hebben ze veel hulp nodig van naasten en overlijden mensen aan de complicaties van toegenomen bedlegerigheid, zoals luchtweginfecties en decubitis.
