Hoorcollege 4

Question 1

Weber hoofdvraag en paradigma

Answer 1

Hoe is rationalisering/ modernisering mogelijk?
- Symbolisch interactionisme
- Rationele keuze

Question 2

Wat moeten methodologische essays bevatten?

Answer 2

• Waardevrijheid in wetenschap
• Ideaaltypen
• Verstehen
• Rationalisering
• Bureaucratisering

Question 3

Waardevrijheid in wetenschap

Answer 3

Vrij zijn van normatieve opvattingen, er moet puur objectief gehandeld worden.

Question 4

Ideaaltypen

Answer 4

Werkelijkheid benaderen door bepaalde elementen te selecteren en accentueren. Dit wordt meetinstrument om beter inzicht te krijgen in de werkelijkheid

Question 5

Verstehen

Answer 5

Gedrag proberen te begrijpen, inleven in anderen. Dit kan gedaan worden door kwalitatieve methoden.

Question 6

Rationalisering

Answer 6

Het ordenen en systematiseren van de werkelijkheid met de bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken

Question 7

4 motieven van sociaal handelen voor rationaliteit

Answer 7

1. Traditioneel handelen - automatisch, omdat het altijd zo gedaan wordt
2. Affectief handelen - dingen die je doet vanuit een bepaalde emotie/ affectie
3. Waarde-rationeel handelen - uit een mening, omdat je iets belangrijk vindt (normen en waarden)
4. Doel-rationeel handelen - kosten baten analyse

Question 8

Ijzeren kooi

Answer 8

Weber vindt dat we als mens te veel doen aan doel rationeel handelen. Daardoor verliest men de waarden in het leven (= waarom men iets doet)

Question 9

Onttovering

Answer 9

Praktische problemen niet meer oplossen met magie maar met wetenschap. Zorgt dat religie wordt gerationaliseerd

Question 10

Secularisering

Answer 10

Ontkerkelijking, Godsdienst stond minder centraal met minder gelovigen

Question 11

Bureaucratisering

Answer 11

Staat wordt geformaliseerd door geschreven grondwet, eetbundels, speciaal aangewezen ambtenaren en procesmatigheid

Question 12

Waar zorgt bureaucratisering voor?

Answer 12

• Voorspelbare regels
• Betrouwbaar systeem
• Gelijke behandeling

Question 13

Zingevingsproblematiek

Answer 13

Negatief gevolg rationalisering, mensen verliezen de zingeving van het leven. Ze handelen niet meer uit reden maar met een doel.

Question 14

Vervreemding

Answer 14

Negatief gevolg rationalisering, als men alleen handelt op een efficiënte manier, zonder reden, vervreemd men van zichzelf.

Question 15

Bedrijfskapitalisme

Answer 15

Georganiseerde productie van goederen in een vrije markt gericht op berekende en stabiele winst door boekhouding

Question 16

Waarom ontwikkelde bedrijfskapitalisme in het Westen?

Answer 16

Economische factoren zijn noodzakelijk, maar niet voldoende voorwaarden. De ideologie (activistisch wereldbeeld) bepaalt in hoeverre de mensen de kansen benutten

Question 17

Wereldbeeldenhypothese

Answer 17

Protestanten hebben een activistisch wereldbeeld, waarbij hard werken wordt gezien als een verantwoordelijkheid tegenover God

Question 18

Wahlverwandtschaft

Answer 18

Protestantisme en bedrijfskapitalisme zijn niet causaal aan elkaar verbonden maar wanner ze samenkomen versterken ze elkaar

Question 19

Conflictbenadering

Answer 19

• Marx, Engels, Mills
• Sociale ongelijkheid is kenmerk samenleving
• Maatschappelijke verhoudingen is resultaat van voortdurende strijd tussen partijen
• Spanningen + conflict leiden tot verandering

Question 20

Kritiek conflict benadering

Answer 20

• Minder objectief, want gemengd met politiek
• Weinig aandacht voor gedeelde waarden en normen die eenheid creëren
• Gefocust op macro niveau

Question 21

Structureel functionalisme

Answer 21

• Comte, Spencer, Durkheim, Parsons, Merton
• Ziet samenleving als instituten die gebaseerd zijn op wat moreel wenselijk is, elk onderdeel heeft een functie
• Manifeste + latente functies
• Disfuncties zorgen voor ontregeling structuur

Question 22

Manifeste functie

Answer 22

Duidelijke functie (Merton)

Question 23

Latente functie

Answer 23

Geen duidelijke functie (Merton)

Question 24

Kritiek structureel functionalisme

Answer 24

• Samenleving is niet geordend en stabiel
• Weinig aandacht voor conflict en verandering
• Status quo
• Aandacht op macro niveau

Question 25

Symbolisch interactionisme

Answer 25

• Weber, Mead, Blumer
• Samenleving is resultaat van interacties tussen individuen die symbolisch handelen
• Hoe individuen realiteit ervaren verandert voortdurend
• Moderne samenleving is nieuwe manier van denken

Question 26

Kritiek symbolisch interactionisme

Answer 26

• Focus op micro niveau
• Minder aandacht naar grotere structuren zoals cultuur, klasse en etniciteit

Question 27

Rationele keuze theorie

Answer 27

• Weber, Homans, Colemans
• Samenleving wordt bijeengehouden door individuen die op basis van eigenbelang handelen
• Kosten baten analyse

Question 28

Kritiek rationele keuze theorie

Answer 28

• Te ver weg van werkelijkheid
• Mensen zijn niet in alle situaties handelende individuen
• Er zijn ook altruïstische mensen

Question 29

Status

Answer 29

Sociale positie die een individu inneemt

Question 30

Statusset

Answer 30

Alle statusposities die we op een bepaald moment innemen

Question 31

Toegeschreven status (ascribed status)

Answer 31

Is een sociale positie die een individu bij zijn geboorte meekrijgt of later buiten zijn wil om gaat innemen

Question 32

Verworven status (achieved status)

Answer 32

Verwijst naar een sociale positie die een individu vrijwillig inneemt en die zijn of haar persoonlijke capaciteiten en inspanningen weerspiegelt

Question 33

Masterstatus

Answer 33

Een status die een speciale betekenis heeft voor de sociale identiteit van een individu, en vaak een bepalende rol speelt in het leven van het individu

Question 34

Rol

Answer 34

Het gedrag dat we van iemand verwachten die een bepaalde status heeft

Question 35

Rolset

Answer 35

Het aantal rollen dat aan een enkele statuspositie is verbonden

Question 36

Rolconflict

Answer 36

Een conflict tussen de rollen die aan twee of meer statusposities zijn gekoppeld

Question 37

Rolspanning

Answer 37

De spanning die de aan 1 enkele status verbonden rollen met zich meebrengen

Question 38

Sociale constructie van de werkelijkheid

Answer 38

Het proces waarmee wij de werkelijkheid in onze interacties met anderen op creatieve wijze vormgeven.
Grondslag aan symbolisch interactionisme

Question 39

Stelling van Thomas / Thomas theorema

Answer 39

Zegt dat situaties die als werkelijk gedefinieerd worden, ook reële gevolgen hebben (als je denkt dat iemand je niet mag doe je anders, gevolg is dat die je ook echt niet mag)

Question 40

Dramaturgische analyse (Goffman)

Answer 40

Onszelf in de regisseur rol verplaatsen (normaal zijn we acteur van ons eigen leven)

Question 41

Culturele factoren rol in ons gevoel leven (Paul Ekman)

Answer 41

1. Bepalen wat emotie oproept
2. Regels voor tonen van emoties
3. Beïnvloeden welke waarde we toekennen aan emoties