Hoorcollege 2 Flashcards
Hoofdvraag + perspectief van Karl Marx
Hoe is sociale ongelijkheid mogelijk, conflict paradigma.
Kapitalisme
Privébezit, winst, marktwerking en economische ongelijkheid
Socialisme/ communisme
- Alle leden van samenleving gelijk
- Publiek bezit
- Collectieve doelen
- Minder economische ongelijkheid
- “voor iedereen even slecht”
Das Kapital
Karl Marx vroeg zich af hoe Europese landen zo rijk zijn maar er zoveel armoede is, en hoe dit verandert kan worden.
Kapitalistisch systeem
Marx dacht dat dit de oorzaak was van armoede en ongelijkheid.
Friedrich Engels
- Deed onderzoek samen met Marx
- Vriendin uit de arbeidersklasse
- Onderzoek naar levensverwachting en woonplek
Het Communistisch Manifest
Pamflet waarop ze de arbeiders oproepen tot opstand tegen de uitbuiting van kapitalisten. Belangrijk om in opstand te komen
Historisch materialisme
Samenleving wordt opgebouwd door de materiële relaties tussen mensen (economie) die vorm wordt gegeven door opvattingen, ideeën en cultuur.
(Cultuur mannen en vrouwen komt voort uit man als kostwinnaar in geschiedenis)
Oercommunisme
Volgens Marx en Engels, begin van de mensheid waarbij iedereen gelijk aan elkaar was en alles met elkaar deelde
Centralisatie hypothese
In kapitalistische samenlevingen krijgen de grote bedrijven al het kapitaal door de kleine bedrijven uit de markt de drijven. Zo blijven alleen de grote spelers over.
Kapitalisme hypothese
Toenemen van kapitaal via dwang leidt tot meer ongelijkheid tussen arbeiders en kapitalisten
Socialistische revolutie hypothese
Wanneer ongelijkheid groter wordt, zal er verzet ontstaan wat leidt tot afname van ongelijkheid
Verburgelijkingsthese
Opkomst van de middenklasse
Falsificaties historisch materialisme
- Er kwam een middenklasse
- Relatief weinig verzet
- Onderwijs zorgde voor minder ongelijkheid
- Binnen socialistische systemen ook ongelijkheid
Proletariërs
Arbeiders
Bourgeoisie
Kapitalisten
Vervreemding human potential
Mensen zijn creatieve wezens met potentieel, door arbeidssetting vervreemden mensen van zichzelf
Commodity fetishism
We raken vervreemd met onze eigen producten, we herkennen niet meer dat er arbeid in zit.
Reification
Niet meer zien dat bepaalde situatie zijn/haar oorsprong heeft in dingen die mensen gezamenlijk doen. Je reificieert een situatie, plaatst het buiten jezelf en doet alsof je er niks aan kan doen.
Klasse an sich
Toestandsklasse, arbeiders stellen ongelijkheid niet ter discussie, reificieren de situatie
Klasse für sich
Mentaliteitsklasse, arbeiders worden bewust van uitbuiting door kapitalist
Klassenbewustzijn
Besef dat arbeiders behoren tot een eigen sociale klasse, omdat ze gemeenschappelijke belangen hebben op grond van hun gedeelde economische positie
Start van revolutie volgens Marx
Arbeiders moeten zelfbewust worden, van klasse an sich naar een klasse für sich.
Waarom heeft proletariaat dezelfde ideeën als kapitalisten?
- Religie
- Geschiedenis bepaald door elite
- Onderdrukking door dominante klasse
- Proletariaat weinig middelen om zelf ideeën te vormen
Macht volgens Marx
Een schaars goed en wie de staat controleert heeft de macht, want daardoor worden wetten en regelingen bepaald
Absolute armoede
Precies genoeg om van te leven
Relatieve armoede
In hoeverre kan je meedraaien in de samenleving wat we normaal vinden (telefoon op school)
Davis-Moorethese
Sociale stratificatie heeft gunstige invloed op functioneren van samenleving, beloning bevordert de productiviteit en efficiëntie
Kolonisatie
Landen verrijken zich door ander elanden politiek en economisch te overheersen
Neokolonisatie
Economische uitbuitingen door multinationals
Moderniseringstheorie
- Verklaring ongelijkheid
- Sluit aan bij structureel functionalisme
- Armoede door samenlevingen die geen nieuwe technologieën willen overnemen
- Traditie grootste hindernis voor economische groei
Modernisering fases Walt W Rostow
- Traditionele fase
- Startfase (ontworstelen tradities)
- Drang naar volledige technologische ontwikkeling
- Massaconsumptie
Afhankelijkheidstheorie
- Verklaring ongelijkheid
- Arme landen zijn door rijke landen uitgebuit
- Sluit aan bij conflict theorie
- Verantwoordelijkheid ligt bij rijke landen
