Hoorcollege 3: markten, overheid en marktfalen Flashcards
elasticiteit
hoe gevoelig is ons gedrag voor prijsverandering
elasticiteit
hoe gevoelig is ons gedrag voor prijsverandering
verandering in de gevraagde hoeveelheid (over de lijn) (prijsverandering) redenen
- prijzen gerelateerde goederen veranderen
- inkomen verandert
- voorkeuren veranderen; trends
- grootte bevolking
- verwachting over toekomstige stijgingen
verandering aanbodcurve is onafhankelijk vaan prijs, oorzaken
- winstgevendheid alternatieve producten aan elkaar
- technologie/productiviteit
- hoeveelheid aanbieders
- belasting en subsidies door de overheid
- prijzen productiemiddelen
- verwachting over de toekomst
consumenten surplus
verschil tussen de prijs die mensen bereid zijn te betalen en de marktprijs
producenten surplus
verschil tussen prijs waarvoor bedrijven willen verkopen en de marktprijs (allemaal bijenkaar is totale welvaart door producenten gegenereerd)
overheidsurplus
belastinginkomsten overheid
redenen interveniëren overheid
- overheidsinkomsten
- politieke redenen
- ongelijkheid
- externaliteiten en marktfalen
overheidsingrepen
price controls en belastingen/subsidies
uitkomst overheidsingrepen
herverdeling van surplus tussen consumenten, producenten en overheid/ welvaartsverlies: altijd een verlaging totale welvaart, behalve bij externaliteiten
price controls
prijsplafond: maximum prijzen
prijsvloer: minimum prijzen
deadweightloss
wanneer door bijvoorbeeld belastingen of Price controls mo=mk niet gehaald wordt en er dus een verlies (dat driehoekje)
laffercurve
onstaan een kleinere markt door belasting (belasting –>deadweightloss) waardoor je minder mensen kan belasten en dus minder winst kan maken
waar zorgen subsidies voor
welvaartverlies, want de markt werkt niet meer op haar optimale punt.
marktfalen
situatie waarin de markt niet automatisch welvaartsoptimaliserend punt opzoekt
soorten marktfalen
- niet goed functionerende markten
- informatie problemen, moral hazard, adverse selection
- type product/dienst ( uitsluitbaar: bepaalde mensen kunnen niet meedoen/rivaliserend: als 1 consumeert kan de ander dat niet)
private goederen
uitsluitbaar en rivaliserend
publieke goederen
niet uitsluitbaar of rivaliserend, free riders
common goods
rivaliserend, niet uitsluitbaar ( visvangst)
merit goods
goederen die volgens de overheid te weinig worden consumeert door informatieprobleem. Intertemporal choice system. Overheid lost dit op door prikkels (educatie, vaccinatie, gezondheid, pensioen)
externaliteiten
door externen ervaren effecten van consumptie van een ander (negatief: vervuiling, files of geluidsoverlast of positief: onderzoek, vaccinaties of restauraties)
