Hoofdstuk micronutriënten Flashcards
Geef de vetoplosbare vitamines !
ADEK en carotenoïden
Geef de wateroplosbare vitamines !
C en B
Wie is Karimiers Funk ?
term vitamine
Geef de kenmerken van vet oplosbare vitamines !
- kunnen opgeslagen worden om later gebruikt te worden
- vetoplosbaar
- nemen beter op in vetrijke voeding
- noodzakelijk voor celmembramen
- transport nodig ( lipoproteines)
- hebben galzouten nodig
gaan niet verloren tijdens koken
Geef de kenmerken van oplosbare vitamines !
- wateroplosbaar
- kunnen niet opgeslagen worden
- worden onmiddellijk gebruikt
- dus dagelijks te eten en verspreid over de dag
- hebben geen transport nodig
- hebben geen galzouten nodig
Welke vitamines hebben ook een hormoonachtige werking ?
ADEK
Wat doet vit D met calcium ?
Vit D verhoogt opname calcium
Waarom is vit B12 nodig ivm homocysteine ?
homocuysteine is een afbraakproduct bij methylering van methionine naar het aminozuur cysteine.
Te veel aan homocysteine wordt gerecycleerd naar methionine met behulp van vit B12, B6 en foliumzuur
Welke is de plantaardige vorm van vitamine A ? Welke de dierlijke ?
plantaardige vorm vit A = beta caroteen
dierlijke vorm = retinol
Wat is retinolpalmitaat ?
koppeling retinol en palmitinezuur : wateroplosbaar
Welke enzymen hebben we nodig voor omzetting beta -caroteen naar retinol ? Welke mineralen en vitamines ?
beta ccaroteen naar retinal : - dioxygenase - ijzer - jodium -vit C van retinal naar retinol : - dehydroxygenase - zink
In welke voedingsmiddelen zitten carotenoïden ?
gele , oranje , rode groenten en fruit en donkergorene bladgroenten
Welke carotenoïden komen het meeste voor in ons voedingspatroon ?
- alfa caroteen
- beta caroteen
- betacryptoaxanthine
- luteine
- zeaxanthine
- astaxanthine
- lycopeen
Welke carotenoïden zijn de pro vitamines A ?
- beta caroteen
- alfa caroteen
- betacryptoaxanthine
Wat is de belangrijkste ftie van carotenoïden ?
- zeer sterke antioxidanten ( sterker dan vit C)
- tegen oxidatie vetten
- absorbeert zichtbaar licht
Hoe zit he tmet carotenoiden en hersen barriere en oog barriere ?
- de pro vitamines kunnen omgezet worden naar vitamine a > kan doorheen hersen barriere
- de luteïne en zeaxanthine kunnen doorheen de oog barrière
Wanneer kan te hoge beta caroteen kanker veroorzaken ?
- Bij te kort aan vit C , vit E , flavonoïden en andere carotenoïden
Waarom is lycopeen positief voor preventie kanker ?
- lycopeen verhoogt aanmaak antioxidante enzymen
Welke zijn de Xanthofyllen ?
- luteïne, zeaxanthine, axanthine ( subklasse carotenoïden )
Wat betekent intercellulaire communicatie ? Hoe gebeurd dat ?
- is de communicatie van cellen met elkaar
- gebeurd via connexines ( gap junctions)
- belangrijk voor communicatie tussen cellen, en transport van voedingstoffen en afvalstoffen
Welke invloed hebben carotenoïden op de intercellulaire communicatie ?
- ze verhogen aanmaak gap junctions ( connexines )
- deze zijn belangrijk voor de communicatie tussen cellen
Wat doen toxische stoffen met de intercellulaire communicatie ?
verstoren, remmen
Wat doet lycopeen met intercellulaire communicatie ?
Herstellende werking
Waarom is zeaxanthine en luteine goed voor de ogen ?
- ze zijn onderdeel van de ooglens en de retina
- ze absorberen blauw licht
- ze beschermen de ogen door antioxidante werking
- te weinig antioxidanten beschadigen de ogen omwille van de uv straling
Wat verbeterd door suppletie met luteïne en zeaxanthine ?
- de visuele verwerkingsnelheid
- geheugen
- verstandelijke fties
- ogen
- bescherming ogen
Hoe verhoog je de beschikbaarheid van carotenoïden in voeding ?
- fijnhakken
- bakken
Waar gebeurd de opname van carotenoïden ? Waar gebeurd de omzetting naar vit A ?
- in de darmwand door micellen ( chilomicronen )
- in de lever :
als er genoeg vit A is wordt de omzetting geremd
Wat kan de opname van carotenoïden verstoren ?
- plantesterolen ( zit in margarines )
- alcohol
- olestra ( synthetisch vet )
Waarom beter supplementeren met alfa caroteen of beta caroteen en betacryptoaxanthine ? ipv vit A of retinol ?
- omdat het lichaam zelf een bescherming heeft voor te veel aan vit A > als er te veel vit A aanwezig is, wordt de omzetting van de carotenoïden naar vit A afgeremd. Als he retinol neemt vind die remming niet plaats en kan je toxiciteit aan vit A krijgen
Wat si belangrijk als je beta caroteen supplementeert ?
- dat ook de andere carnetoiden ingenomen worden , en vit C en vit E , ijzer en jodium