Hoofdstuk 5 - Koolhydraatmetabolismen Flashcards
Wat is glycolyse?
Afbraak van glucose tot pyruvaat. Dit kan verder oxideren tot CO2 en H2O of via fermentatie omgezet worden in lactaat of ethanol (afhankelijk van het organisme).
Wat gebeurt er in de glycolyse en Krebs cyclus?
Bij glycolyse wordt glucose omgezet in pyruvaat, dat dan via de Krebs cyclus omgezet kan worden in CO2. Dit produceert een beetje ATP, maar de grootste hoeveelheid ATP wordt verkregen door elektronentransport via NADH en FADH2 in de elektrontransportketen.
Hoe gebeurt glycolyse?
In 3 fasen (10 stappen in tortaal): Glucose --> fructose-1,6-bisfosfaat; Glyceraldehyde-3-fosfaat; 1,3-bisfosfoglyceraat --> pyruvaat. In woorden: 1. glucose wordt gedestabiliseerd 2. 2x 3C moleculen door splitsing van 6C fructose 3. Generatie ATP
Waarom is glycolyse niet reversibel?
het bevat verschillende reversibele reacties maar een paar reacties gebeuren irreversibel dus het totaalplaatje ook.
Wordt er enkel ATP aangemaakt of ook gebruikt?
Er wordt 3x ATP gebruikt in glycolyse.
Wat is de eerste stap in glycolyse en hoe gebeurt deze?
Glucose wordt omgezet tot glucose-6-P:
Wanneer dit zonder enzyn zou gebeuren, zou de negatieve CH2OH groep niet op de uiterste fosfaatgroep van ATP kunnen omdat de 2 negatief geladen O’s de negatief geladen (CH2)-OH groep wegduwen en deze OH groep dus niet aan de positieve P geraakt.
Met het enzym hexokinase gaar dit wel. En dan wordt er glucose-6-fosfaat gevormd (teken structuur) en ADP
Wat is hexokinase?
Een transferase omdat er een fosfaatgroep van 1 molecule naar een ander wordt getransfereerd. Hexo staat voor de 6 C’s van glucose waarvoor het enzym katalyseert.
Wat is de tweede stap in glycolyse?
Glucose-6-fosfaat wordt omgezet in fructose-6-fosfaat.
Het enzym dat hiervoor gebruikt wordt is fosfoglucose isomerase (ook wel fosfohexose isomerase)
Wat is fosfohexose isomerase?
fosfohexose staat voor het molecule waar het voor katalyseert, isomerase staat ervoor dat het een isomeer creëert en dus geen atomen worden toegevoegd. (fructose en glucose zijn isomeren)
Wat zijn de enzymen voor alle stappen (specifieke naam + type)?
- Hexokinase - transferase
- Fosfohexose isomerase - isomerase
- fosfofructo kinase - transferase
- aldolase - lyase
- triose fosfaat isomerase - isomerase
- glyceraldehyde-3-fosfaat dehydrogenase - oxidoreductase
- fosfoglyceraat kinase - transferase
- fosfoglyceraat mutase - isomerase
- enolase dehydratatie - lyase
- pyruvaat kinase - transferase
Hoe kunnen we de types van elke stap onthouden?
Tit-lio-tilt
Hoe kunnen we de namen van de enzymen in elke stap van glycolyse onthouden?
Aan de hand van de reactie.
- hexokinase: Hexo voor de 6-C’s, kinase wordt gebruikt bij transferase.
- fosfohexose isomerase zet een molecule om in een isomeer.
- fosfofructo kinase zet een extra fosfaatgroep op de ring (transfer van ATP naar het fructosemolecule)
- aldolase: iets moeilijker, zet een molecule om in een aldol door breken van een binding (Lyase -> lyse = splitsen)
- triose fosfaat isomerase: triose is een koolhydraat met 3 C’s isomerase betekent de omzetting in een isomeer
- gly-3-P dehydrogenase: haalt een H van het molecule en zet er iets anders in de plaats, wanneer men deze H zelf nog gebruikt is het een transferase, wanneer de H naar een ander molecule gaat is het oxidoreductase.
- fosfoglyceraat kinase: haalt een deel weg van fosfoglyceraat en zet het op een ander. Er gaat verder geen molecule weg of er komt er geen bij (de H lost even maar zet zich dan op de O- van het molecule waar het vandaan komt)
- fosfoglyceraat mutase: geen idee waarom mutase en niet isomerase (houdt dezelfde structuur alleen staat een deel op een andere C?)
- enolase dehydratatie: splitst een molecule in een enol (dus lyase) en haalt en hierbij komt H2O vrij.
- pyruvaat kinase: zet weer een groep over.
Door welke stappen is de totale reactie niet reversibel en hoe komt dit?
Er zijn 3 stappen die een drop in Gibbs energie hebbe: de eerste stap
(Glu -> Glu-6-P)
De 3de stap
(Fru-6-P -> Fru-1,6-DiP)
De laatste stap
(P-enol-pyruvaat -> pyruvaat)
Deze 3 stappen gebeuren door kinasen (dus transferasen))
Hoe wordt de glycolyse gereguleerd?
Voornamelijk wordt bij hoog niveau aan ATP de fosfofructokinase allosterisch geïnhibeerd.
Wat is gluconeogenese?
De aanmaak van glucose volgens hetzelfde principe als de glycolyse, maar dan in de andere richting. MAAR hierbij zijn wel andere enzymen betrokken in de niet reversibele stappen.
Gluconeogenese gebeurt in de hersenen en in de lever.
Regulatie van gluconeogenese.
Als de glycolyse actief is dan is de gluconeogenese minder actief en vice versa. De factoren die dit bepalen is de hoeveelheid ATP aanwezig.
Hoe gebeurt opname van glucose in de cel?
Versnelde diffusie: glucose zet zich op een soort proteïne in het membraan, deze klapt dan om waardoor het glucosemolecule de cel binnen kan. De traagste stap hier is de omklapping.
Of Na+K- ATPase zorgt voor een Natriumconcentratiegradient. Deze zal er dan voor zorgen dat Na+ ionen spontaan door een symporter in het membraan gaan, en neemt hierbij een glucosemolecule mee. Dit is secundair transport
Waar vind men de hoogste transportsnelheden van glucose?
- In de hersenen via Glut3
- In de spieren en vetweefsels via Glut4
- In de lever via Glut2
Hoe wordt glucose en fructose opgenomen?
SGLTI (sodium glucose transporter 1) zorgt dat Na+ en glucose of galactose doorheen de darmwand kunnen waarna het dan uit het membraan gebracht kan worden via bv. GLUT2 dat zowel glucose als fructose als galactose kan transporteren. Initieel gaat fructose erdoor via GLUT5. Dan gaat het via een andere transporter naar buiten maar het is niet gekend welke dat is.
