Hoofdstuk 5

Question 1

Hoe communiceren neuronen

Answer 1

Via synapsen
• neuron A = presynaptisch
• neuron B = postsynaptisch

Question 2

Een chemische synaps bestaat uit

Answer 2

• eindknop van presynaptische axon
• synaptische spleet
• postsynaptisch membraan

Question 3

4 stappen neurotransmissie

Answer 3

1. Aanmaak (syntheses) en transport naar eindknop
   > in cellichaam
   > in eindknop axon
2. Afgifte neurotransmitter
3. Receptor actie op postsynaptisch membraan
4. Inactivatie
   > afvoer diffusie uit de synaptische spleet
   > afbraak enzymen
   > heropname in presynaptische cel
   > opname door gliacellen

Question 4

Quantum

Answer 4

Inhoud van 1 synaptisch blaasje

Question 5

2 soorten synaps

Answer 5

1. Exciterend (type 1) = op dendrieten
2. Inhiberen (type 2) = op cellichaam

Type receptor bepaald of er inhibitie of excitatie plaatsvindt, niet de neurotransmitter

Question 6

Classificatie neurotransmitters

Answer 6

1. Kleine molecuul transmitters
2. Peptide transmitters
3. Lipide transmitters

Question 7

Kleine molecuul transmitters

Answer 7

Aangemaakt uit voedingsstoffen
• acetylcholine wordt door enzymen gesynthetiseerd uit acetaat en choline

• serotonine wordt gesynthetiseerd uit L-tryptofaan. Reguleert stemming en agressie, eetlust en opwinding, ademhaling en pijnperceptie

• GABA wordt gevormd door kleine modificatie van glutamaat. GABA is de belangrijkste inhibitie. Zit in de grote hersenen en Cerebellum

Question 8

2 soorten peptide transmitters

Answer 8

1. Endogene opioïden = bèta endorfine (runners high) primaire pijnstiller
2. Exogene opioïden = opium, morfine, diamorfine , heroïne, (worden buiten het lichaam gemaakt)

Question 9

2 subtypen postsynaptische receptoren

Answer 9

1. Iontrope receptoren
   > bindingsplaats voor neurotransmitters + ionenkanaal (poortjes)
   > snel
   > direct effect
   > bv : Na, K, CI, CA
2. Metabotrope receptoren
   > alleen bindingsplaats
   > langzaam
   > indirect effect
   > bv : peptide transmitter

Question 10

Anatome zenuwstelsel

Answer 10

1. Sympatisch (fight or flight)
   > PREganglionaire : acetylcholine; ruggenmerg
   > POSTganglionaire : noreprinephrine ; organen
   > norepinephrine stimuleert hartslag (exciteren) maar remt de spijsvertering (inhiberen)
2. Parasympatisch
   > acetylcholine pre + post
   > Acetylcholine remt hartslag (inhiberen) maar stimuleert spijsvertering (exciteren)

Question 11

Chemische VS elektrische synapsen

Answer 11

1. Chemische - gebruiken neurotransmitters
   > maken neurale plasticiteit mogelijk
   > kunnen signalen versterken of verminderen
   > kunnen veranderen door ervaring
2. Elektrische - gap injunctions
   > sneller want geen synaps dus niet binden etc
   > gereguleerde poorten
   > maken uitwisseling van stoffen mogelijk tussen Gliacellen en neuronen
   > kunnen clusters van neuronen synchroon laten vuren

Question 12

Habituatie

Answer 12

Habituatie = gewenning, achtergrondruis negeren
• verminderde respons na herhaaldelijk aanbieden stimulus
• spanningsafhankelijke calcium kanaaleiland worden minder sensitief
• verminderde Ca influx > minder neurotransmitter afgifte
• EPSP kleiner
• minder snel polarisatie

Question 13

Sensitisatie

Answer 13

Sensitisatie = gelinkt aan bepaalde context, PTSS
• begin continu bang om bepaalde prikkel te krijgen
• verhoogde respons in reactie op stimulus
• serotonine afgifte door Interneuronen maakr kaliumkanalen minder responsief
• verhoogde Ca influx > meer neurotransmitter afgifte
• EPSP groter
• sneller depolarisatie

Question 14

4 belangrijkste kleine molecuul neurotransmitters

Answer 14

1. Acetylcholine
2. Dopamine
3. Norepineprhine = noradrenaline
4. Serotonine

Question 15

Kleine molecuul dopamine, norepinephrine en epinephrine

Answer 15

Worden gesynthetiseerd door tyrosine

Question 16

Peptide transmitters

Answer 16

Peptide = korte ketens van aminozuren

Worden aangemaakt via transcriptie DNA en translatie mRNA

Langzamer dan kleine molecuul transmitters

Fungeren als hormoon = stressreactie, hechting, eten en drinken, pijn

Worden intraveneus toegediend

Question 17

Lipide transmitters

Answer 17

Belangrijkste: cannabis

Gesynthetiseerd op postsynaptische membraan > retrograde neurotransmitter

Beïnvloeden eetlust, pijnperceptie, slaap, stemming, geheugen, angst en stress

Fungeren als neuromodulator > inhiberen afgifte van glutamaat en GABA

Question 18

Acetylcholine

Answer 18

Nodig om een waakzaam brein te hebben

Alzeimer: te kort aan acetylcholine waardoor je minder aandacht, geheugen, waakzaamheid

Question 19

Dopamine

Answer 19

1e circuit nigrostriatale circuit = motoriek
> te weinig is Parkinson

2e circuit mesolimbisch circuit = beloning
> te weinig is ADHD (aandacht)
> te veel is schizofrenie (beloning)

Question 20

Norepinephrine (adrenaline)

Answer 20

In toom houden van fluctuele stemming

• te weinig is depressie
• te veel is manisch/ euforisch/ overdreven

Question 21

Serotonine

Answer 21

Waakzaamheid tijdens bewegen

• te veel is schizofrenie
• te weinig is depressie, OCD, slaap apneu