Hoofdstuk 16 Flashcards
Wat is klinische psychologie
Het veld van praktijk en onderzoek dat gericht is op het helpen van mensen met psychische problemen en stoornissen
Hoe werden mensen met een ernstige psychische stoornis in de 17de eeuw genoemd?
waanzin” of “waanzin” genoemd (en tegenwoordig meestal gediagnosticeerd als schizofrenie) - vaak beschouwd als een bondgenoot van de duivel, en de “behandeling” bestond gewoonlijk uit marteling , hangend of brandend op de brandstapel.
Hoe werden mensen met een ernstige psychische stoornis in de 18de eeuw behandeld?
werden in Europa en Noord-Amerika mensen met ernstige psychische stoornissen vaak ‘opgesloten’ in ziekenhuizen en gestichten, vaak onder slechte omstandigheden.
Een grote verandering in de behandeling van mensen met ernstige psychische stoornissen begon in de jaren vijftig, geïnspireerd door 3 factoren:
- een toename van het aantal PhD-programma’s in de klinische psychologie om psychologen op te leiden om de psychische problemen van veteranen uit de Tweede Wereldoorlog te behandelen (Routh, 2013)
- ontgoocheling over grote staatsinstellingen,
- en vooral de ontwikkeling van antipsychotica.
Wat is Deïnstitutionalisering?
is een proces waarbij personen met een handicap weer kansen krijgen of kansen behouden om een onafhankelijk leven te leiden midden in de samenleving.
Side note: . Het alternatief voor ziekenhuisopname dat de deïnstitutionaliseringsbeweging voor ogen had - betere zorg in een gemeenschapsomgeving - werd nooit volledig gerealiseerd.
Wat is assertieve gemeenschapsbehandeling (ACT)?
een outreach-programma ontwikkeld die gericht zijn op het helpen van personen met een ernstige psychische aandoening, waar ze zich ook in de gemeenschap bevinden
Hoe ziet een assertieve gemeenschapsbehandeling (ACT) eruit? (3 dingen)
- Er is altijd iemand bereikbaar die kan helpen.
- minstens 2x per week bezoek van teamlid
- Familie ondersteuning
Wat zijn de belangrijkste categorieën van aanbieders van geestelijke gezondheidszorg?
Een persoon gediagnosticeerd met een psychische stoornis kan worden behandeld met
biologische middelen (meestal medicijnen), psychologische middelen (psychotherapie in een of andere vorm), of beide.
Wat doen biologische behandelingen?
proberen de aandoening te verlichten door lichaamsprocessen direct te veranderen.
Wat zijn zijn de drie belangrijkste soorten biologische behandelingen, in afnemende volgorde van gebruik
medicijnen, elektroconvulsie-shocktherapie (ECT) en psychochirurgie.
In het verre verleden omvatten dergelijke behandelingen het boren van gaten in de schedel om kwade geesten te laten ontsnappen en aderlaten om zieke lichaamsvochten af te voeren.
side note: Een nieuw tijdperk in de behandeling van psychische stoornissen begon in het begin van de jaren vijftig toen twee Franse psychiaters, Jean Delay en Pierre Deniker (1952), meldden dat ze de psychotische symptomen van schizofrenie hadden verminderd of opgeheven met het medicijn chloorpromazine. Rond dezelfde tijd werden systematische onderzoeken gestart naar het gebruik van lithium voor de behandeling van manie (Shorter, 2009). Tegenwoordig is er een overvloed aan medicijnen beschikbaar voor de behandeling van vrijwel alle belangrijke soorten psychische stoornisse
wat is Antipsychotica?
worden gebruikt voor de behandeling van schizofrenie en andere aandoeningen waarbij psychotische symptomen (bijv. hallucinaties en wanen) overheersen.
Chloorpromazine eerste.
Wat doen antipsychotica?
Alle antipsychotica die tegenwoordig worden gebruikt, verminderen de activiteit van de neurotransmitter dopamine bij bepaalde synapsen in de hersenen, en men denkt dat dat effect direct of indirect verantwoordelijk is voor de vermindering van psychotische symptomen.
Er zijn twee klassen antipsychotica?
typische en atypische antipsychotica
De typische medicijnen - waarvan haloperidol het meest wordt gebruikt - werden het eerst ontwikkeld en de atypische medicijnen - waaronder olanzapine en risperidon - zijn nieuwer.
Wat zijn bijwerkingen van Antipsychotica?
Duizeligheid, verwardheid, misselijkheid, droge mond, wazig zien, onregelmatige hartslag, constipatie, gewichtstoename, verhoogd risico op diabetes, seksuele impotentie bij mannen en verstoorde menstruatiecycli bij vrouwen veroorzaken
Ze interfereren ook met motorische controleprocessen in de hersenen en veroorzaken soms symptomen die lijken op de ziekte van Parkinson
Wat is tardieve dyskinesie?
een ernstige en vaak onomkeerbare motorische stoornis door Antipsychotica
die zich manifesteert als onwillekeurige schokken van de tong, het gezicht en soms andere spieren.
Geneesmiddelen die voornamelijk worden gebruikt om angst te behandelen, worden gewoonlijk, hoe genoemd?
kalmeringsmiddelen
vroeger barbituraten, nu benzodiazepinen (GABA wordt versterkt)
Bijwerkingen van benzodiazepinen?
slaperigheid, een afname van de motorische coördinatie en een daaruit voortvloeiende toename van ongevallen.
De meeste typische (typical) antipsychotica werken door het … van de activiteit van de neurotransmitter … in de hersenen?
Verminderen van dopamine
Biochemisch lijken benzodiazepinen hun kalmerende effecten te produceren door de werking van de neurotransmitter
GABA te versterken.
GABA is de belangrijkste remmende neurotransmitter van de hersenen, dus de verhoogde werking ervan vermindert de prikkelbaarheid van neuronen bijna overal in de hersenen
Wat is Antidepressiva
Van de jaren zestig tot het midden van de jaren tachtig behoorden de medicijnen die het meest worden gebruikt om depressie te behandelen tot een chemische klasse die tricyclische middelen wordt genoemd.
nieuwe middelen ook SSRI’s
SSRI’s hebben dus de voorkeur boven tricyclische middelen omdat ze mildere bijwerkingen hebben, maar ironisch genoeg is aangetoond dat ze meer negatieve bijwerkingen hebben dan de oudere benzodiazepinen
Wat doet het medicijn antidepressiva?
Blokkeren serotonine en noradrenaline, waardoor werking op zendermoleculen wordt verlengd.
Een placebo studie wordt hoe gedaan?
- geen behandeling, placebo en medicijn
- dubbelblind
- Spontaan remissie-effect, Placebo-effect, Geneesmiddeleffect
Wat is Spontaan remissie-effect?
erwijst naar elke verbetering die wordt getoond door degenen die geen behandeling krijgen.
Wat is Placebo-effect?
verwijst naar elke verbetering die wordt getoond door degenen die de placebo krijgen, die verder gaan dan de verbetering die wordt getoond door degenen die geen behandeling krijgen.
Wat is Geneesmiddeleffect?
verwijst naar elke verbetering die wordt getoond door degenen die het medicijn krijgen, die verder gaan dan de verbetering die wordt getoond door degenen die de placebo krijgen.
Wat doet ECT
wordt voornamelijk gebruikt in gevallen van ernstige depressie die niet reageert op psychotherapie of antidepressiva.
Een procedure voor de behandeling van ernstige depressie, waarbij een patiënt wordt verdoofd en een spierverslapper wordt toegediend, waarna een elektrische stroom door de schedel van de patiënt wordt geleid op een zodanige manier dat een aanval in één hersenhelft of in beide wordt veroorzaakt hemisferen
Wat is psychochirurgie?
Het chirurgisch snijden of produceren van laesies in een deel van de hersenen om een psychische stoornis te verlichten.
Hoe worden moderne, verfijnde vormen van psychochirurgie tegenwoordig soms gebruikt bij de behandeling van obsessief-compulsieve stoornis?
In de nieuwe procedures worden zeer kleine delen van de hersenen vernietigd door tijdelijk fijne draadelektroden in de beoogde gebieden te implanteren en er radiofrequente stroom doorheen aan te brengen.
Wat is diepe hersenstimulatie?
Een procedure die wordt gebruikt voor de behandeling van obsessief-compulsieve stoornis en depressie, waarbij een haardunne draadelektrode permanent in de hersenen wordt geïmplanteerd en wordt geactiveerd om neuronen in de buurt van het doelgebied te stimuleren.
Hoe classificeert de DSM-5 een psychische stoornis?
als een syndroom dat gekenmerkt wordt door klinisch significante verstoringen in de cognities, emotie regulatie of gedrag van een persoon
Wat is Psychotherapie?
Elke formele, op theorie gebaseerde, systematische behandeling van psychische problemen of stoornissen waarbij psychologische middelen (zoals dialoog of training) worden gebruikt in plaats van fysiologische middelen (zoals medicijnen) en wordt uitgevoerd door een getrainde therapeut