Hoofdstuk 11 Flashcards
Wat is ontwikkelingspsychologie?
de studie van veranderingen die optreden in de capaciteiten en disposities van mensen naarmate ze ouder worden.
Wat zijn de drie fasen van prenatale ontwikkeling?
- de zygotische (of germinale)
- embryonale
- foetale fase
Wat is de zygotische (of germinale) fase? ( 4 dingen)
- Sperma voegt zich bij de eicel en combineert 23 nucleaire genen van de moeder met 23 van de vader
- Zygote begint reis naar baarmoeder
- Deelt zich vele malen en implanteert in de baarmoederwand
- duurt ongeveer 2 weken
Side note: Mensen zijn, net als alle zoogdieren, een seksueel voortplantende soort, die het samenvoegen van mannelijk sperma met een vrouwelijk ei nodig heeft om een nieuw leven te beginnen. Vrouwen laten doorgaans elke maand één eicel (eicel) vrij uit een van hun eierstokken, terwijl mannen ongeveer 250 miljoen zaadcellen bij elke ejaculatie vrijgeven (Baker & Bellis, 2007). Slechts één van deze vele miljoenen spermacellen zal de eicel impregneren, en dit zal gebeuren in de eileider, die de eierstokken met de baarmoeder of baarmoeder verbindt.
Hoeveel procent van de zygoten overleeft de eerste fase niet en hoeveel gaan verloren in een latere fasen?
40% en maar liefst 1/3 gaat in een latere fasen verloren door spontane abortussen, ook wel miskramen genoemd
Wat is de Embryonale fase? ( 4 dingen)
- Ontwikkeling van belangrijkste orgaansystemen
- Voeding uit de bloedbaan via de navelstreng, via de placenta.
- De placenta wisselt ook zuurstof, antilichamen en afvalstoffen uit tussen de moeder en het embryo.
- Loopt van de 3de tot ongeveer de 8ste week
Wat is de foetus fase? (5 dingen)
- Groei en verfijning van organen en lichaamsstructuur
- 3 maanden is de foetus ongeveer 2,5 cm en een halve ons.
- bij geboorte 20 cm en 7,5 pond
- Hoofd groter neemt af en lichaam maakt inhaalslag
- loopt vanaf 9 weken tot geboorte (38 weken)
Wat is cephalocaudale ontwikkeling?
verandering in verhoudingen, waarbij de ontwikkeling hoofdzakelijk van top tot teen verloopt
- het hoofd van een baby ongeveer 20% van zijn lichaam
- het hoofd van een volwassene slechts ongeveer 12% van het lichaam
Wat gebeurt er allemaal in fase 3, de foetus fase?
- alle organen gevormd, hoewel ze niet goed functioneren, en staan ze in dezelfde verhouding tot elkaar als bij een voldragen pasgeborene, alleen kleiner
- rond de 9de week begint de uitwendige genitaliën, maar is bij de 12de volledig gevormd.
- in week 8 begint het al te bewegen, maar neemt met de 12de toe.
- 4de of 5de maand kan je ze echt voelen bewegen.
- 6de maand reageren ze op hartslag en geluiden (incl. taal)
Side note: Ontwikkeling van inwendige organen verloopt snel tijdens de embryonale fase. De ontwikkeling tijdens de foetale fase omvat meestal het vergroten van de omvang en het perfectioneren van het functioneren van organen.
Wat zijn effecten van teratogenen?
Externe agentia, zoals medicijnen en bestraling, die schadelijke effecten kunnen hebben op een zich ontwikkelend embryo of foetus.
Welke 2 soorten effecten van (schade) ervaringen van embryo’s n foetussen zijn er?
- de effecten van teratogenen
2. omgevingsfactoren die schade veroorzaken tijdens de prenatale ontwikkeling
Wanneer is het ongeboren kind het meest vatbaar voor de effecten van teratogenen en waarom?
Tijdens de 3de en 8ste week, wanneer de orgaanontwikkeling het snelst gaat.
Als een orgaan zoals de nier of handen of voeten eenmaal is ontwikkeld, heeft blootstelling aan een potentieel teratogeen weinig of geen effect op de toekomstige ontwikkeling.
Wat is zuinige fenotypen
kinderen die meer vet opsloegen dan kinderen van wie de prenatale voeding voedzamer was.
Wat vertonen kinderen die prenataal werden blootgesteld aan hoge niveaus van stresshormonen?
angst, temperamentproblemen, impulsiviteit, verminderde uitvoerende functies, verminderde aandacht, hogere agressie en het nemen van risico’s
Wat is de tijd van de snelste ontwikkelingsveranderingen na de geboorte?
de eerste 18 tot 24 maanden, na de geboorte.
Wanneer gebeurt lichamelijke groei? (lengte curve)
de lichaamsgroei relatief snel gaat tijdens de kindertijd en de voorschoolse jaren, geleidelijker wordt in de kindertijd en versnelt in de adolescentie.
Hoe groeien hersenen?
snel in de eerste 5 of 6 jaar en benaderen het volwassen niveau tegen de leeftijd van 10.
Hoe ontwikkeld het lymfoïde systeem, dat de thymus en lymfeklieren omvat?
ontwikkelt zich snel vroeg in het leven, overtreft de volwassen afmetingen ruimschoots rond de leeftijd van 12, en neemt net zo snel af tijdens de adolescentie.
Hoe ontwikkelen de reproductieve ontwikkeling zich?
de veranderingen die optreden bij het begin van de puberteit
Meisjes begint dit ongeveer een jaar eerder dan bij jongens.
Wat is de puberteit?
Periode in het leven waarin kinderen volwassen worden en fysieke kenmerken bereiken, inclusief seksuele rijpheid.
duurt doorgaans 4 of 5 jaar
Hoe ziet de puberteit van vrouwen eruit? (5 dingen)
- stijging oestrogenen en progesteron
- borstontwikkeling 11 jaar
- eerste menstruatie (menarche genoemd) rond 13 jaar
- de puberale groeispurt rond 12 jaar (skelet volledig 14/15 jaar)
- levensvatbare eieren vaak 15/16 jaar
Wat is een menarche?
De eerste menstruatie
de gemiddelde leeftijd van de menarche in recente historische tijden aanzienlijk afgenomen. Deze trend wordt over het algemeen toegeschreven aan betere voeding,inderdaad, meisjes met overgewicht bereiken tegenwoordig eerder de menarche dan andere meisjes, en voeding kan in verband worden gebracht met andere tekenen van eerdere puberteit.
Hoe ziet de puberteit van mannen eruit? (8 dingen)
- Stijging androgenen, vooral testosteron.
- het reproductievermogen
- de testikels omvang wordt groter 11/12 jaar
- de puberale groeispurt rond 13 jaar
- De penis omvang wordt groter vanaf 13 jaar
- hun eerste nachtelijke emissie op 14-jarige leeftijd
- ontwikkelen gezichtshaar tussen de leeftijd van 15 en 16 jaar
- de mannelijke stem begint rond 13 jaar (15 jaar is dit klaar)