Hoofdstuk 11 - prosociaal gedrag Flashcards
Wat is prosociaal gedrag?
Elke handeling die is gericht op het welzijn of welbevinden van een ander
Wat is altruïsme?
Het verrichten van een handeling ten gunste van een ander zonder daar zelf enig belang of voordeel bij te hebben
Welke 3 fundamentele motieven zijn geïdentificeerd die ten grondslag liggen aan prosociaal gedrag?
- Helpen is een instinctieve reactie om het welzijn te bevorderen van mensen die genetisch dicht bij ons staan
- De baten van het helpen van anderen wegen vaak op tegen de kosten, dus helpen dient ons eigen belang
- In sommige omstandigheden leiden sterke gevoelens van empathie voor het slachtoffer tot onbaatzuchtig gedrag
Welke kijk hebben evolutionair psychologen op prosociaal gedrag?
Helpen is een instinctieve reactie om het welzijn te bevorderen van mensen die genetisch dicht bij ons staan
Welke redenen zijn er volgens evolutionair psychologen waarom mensen elkaar helpen?
- Verwantschapsselectie
- Groepsselectie
- Wederkerigheidsnorm
Wat is verwantschapsselectie?
Het idee dat altruïstisch gedrag gericht op genetische verwanten door natuurlijk selectie wordt begunstigd
Wat is de wederkerigheidsnorm?
De verwachting dat het helpen van anderen de kans vergroot dat zij ons in de toekomst zullen helpen
Wat is groepsselectie?
Het idee dat groepen die elkaar helpen een grotere kans hebben om te overleven, dan groepen die elkaar niet helpen, en dus genetisch voortbestaan
Wat is sociale uitwisseling?
De baten van het helpen van anderen wegen vaak op tegen de kosten, dus helpen dient ons eigen belang
Wat is empathie?
Het vermogen om zichzelf in een ander te verplaatsen en om gebeurtenissen en emoties net zo te ervaren als een ander
Wat de empathie-altruïsme hypothese?
Het idee dat wanneer we empathie voelen voor een persoon, we die persoon puur om altruïstische redenen proberen te helpen, ongeacht of dat ons iets oplevert.
Welke persoonlijke kenmerken werken prosociaal gedrag in de hand?
- Altruïstische persoonlijkheid
- Gender - een man is eerder geneigd een heldhaftige daad uit te voeren, een vrouw eerder tot langdurige hulp aan mensen in hun omgeving of vrijwilligerswerk
- In-group/out-group - Als de persoon die hulp nodig heeft in je in-group zit, help je meer uit empathie. In je out-group helpen mensen vaker als er voor hen iets in zit.
- Religie - Mensen uit religieuze groepen, helpen vaker mensen in de in-group. Niet in de out-group.
- Humeur - Iemand die in een goede bui is zal sneller helpen, dan iemand die neutraal gestemd is. Iemand die in een slechte bui is, zal vaker helpen dan iemand die neutraal gestemd is.
Wat is een altruïstische persoonlijkheid? Hoe kun je dit meten?
De eigenschappen die ervoor zorgen dat een individu anderen helpt in een groot aantal verschillende situaties.
De mate van altruïstische persoonlijkheid kun je meten met een empathic-concern vragenlijst.
Welk verschil is er tussen mannen en vrouwen en het vertonen van prosociaal gedrag, en waarom bestaat dit?
Mannen zullen eerder helpen in crisissituaties, vrouwen eerder bij vrijwilligerswerk of hulp aan mensen die ze kennen.
Dit heeft te maken met de genderrollen in culturen waarbij mannen vaak een ridderlijke, heldhaftige rol krijgen toebedeeld en vrouwen een zorgzame en waarde hechten aan langdurige relaties.
Wat zijn verschillen tussen prosociaal gedrag voor de in-group en de out-group?
Als men in de in-group zit voelt me eerder empathie voor iemand die hulp nodig heeft en helpt men sneller om altruïstische redenen.
Als men in de out-group zit, voelt men minder empathie voor iemand en zal men eerder helpen omdat er iets voor hem/haar inzit (wederkerigheid, sociale uitwisseling)
Waarom helpen religieuze mensen vaker mensen uit de in-group maar niet uit de out-group?
Religieuze mensen zijn gemiddeld genomen niet altruïstischer dan niet-religieuze mensen, maar hebben wel een sterk groepsgevoel, sterke sociale banden waardoor empathie wordt vergroot met de in-group en mensen eerder geneigd zijn elkaar te helpen.
Waarom helpen mensen eerder als ze in een goed humeur zijn?
- Een positieve bui zorgt dat we positiever tegen het leven aan kijken. We zijn geneigd vooral de goede kanten van mensen te zien en geven ze het voordeel van de twijfel
- Een goede daad maakt dat de goede bui langer duurt. Niet helpen als we weten dat we het wel zouden kunnen, zorgt voor een echte domper.
- Een goede stemming zorgt ervoor dat we meer aandacht aan onszelf besteden en dat zorgt er weer voor dat we ons naar onze waarden gedragen. (meeste mensen zien zichzelf als altruïstisch)
Welke slechte stemmingen leiden tot prosociaal gedrag en waarom?
- Verdriet, helpen geeft voldoening en verbeterd zo je stemming
- Schuldgevoel, om je schuld af te kopen
Welke situationele invloeden zijn er op prosociaal gedrag?
- Waar iemand zich bevindt, op het platteland of in de stad
- Hoelang iemand ergens al woont en hoeveel binding hij/zij voelt met de inwoners/groep
- Hoe meer mensen er zijn, hoe minder een individu geneigd is om te helpen
- Hoe prosocialer de muziek en videogames zijn die we spelen, hoe meer prosociaal gedrag we vertonen
Wat is de urban-overload hypothese?
De theorie dat mensen die in steden wonen voortdurend overspoeld worden door prikkels en dat ze zich in zichzelf terugtrekken om te voorkomen dat ze erdoor worden overweldigd.
Op welke manieren vergroot wonen op het platteland de kans dat je helpt in een noodsituatie?
- Er zijn op het platteland minder prikkels waardoor mensen minder in zichzelf gekeerd zijn (urban-overload hypthese)
- Mensen wonen vaak al langer op het platteland en voelen zich meer betrokken bij de gemeenschap (in-group effect)
Wat is het omstandereffect?
Hoe groter het aantal omstanders dat getuige is van een noodgeval, hoe kleiner de kans dat een van hen het slachtoffer te hulp schiet.
Welke stappen doorlopen mensen voordat ze beslissen of ze helpen in een noodgeval?
- De gebeurtenis opmerken
- De gebeurtenis als een noodgeval interpreteren
- Verantwoordelijkheid nemen
- Weten hoe je moet helpen
- Besluiten om te helpen
Hoe heeft de aanwezigheid van meerdere mensen invloed op de kans dat mensen een gebeurtenis als noodgeval interpreteren?
Door de informationele sociale invloed. In een onduidelijke situatie zullen mensen naar elkaar kijken om te bepalen of iets een noodsituatie is of niet. Daardoor komt het voor dat mensen elkaar er onbewust van overtuigen dat er niets aan de hand is.
