Hfdst.1 Flashcards
Psychologie
(Psychology)
Leg uit wat deze wetenschap is en doet.
De wetenschap van gedrag en geest.
Gedrag (behaviour) = observeerbare acties van een mens of dier
Geest (mind) = individuele sensaties, gevoelens, gedachten, dromen, percepties, motieven en andere subjectieve ervaringen.
Het refereert ook aan alle onbewuste kennis en operationele ‘regels’ die in ons brein zijn opgebouwd of opgeslagen. Zij vormen de basis voor georganiseerd gedrag en bewuste ervaringen.
Science = alle pogingen om antwoorden te vinden op vragen dmv systematische collectie en logische analyses van objectieve, observeerbare data.
3 fundamentele ideeën waar de psychologie uit voortkomt?
- Materialisme
Gedrag en mentale ervaringen hebben altijd een biologische/fysieke oorzaak.
Descartes (dualisme - wel nog sprake van ziel) en Hobbes (materialisme - concept van ziel overbodig. Lichaam is een machine. Ook het brein.
Studie: van reflexen en het localiseren van functies in ons brein
2. Empirisme Gedrag ontstaat door ervaringen die we opdoen: de omgeving prikkelt de menselijke machine via onze zintuigen. Britse empiristen (John Locke) beweerden dat al onze gedachten en kennis worden opgedaan door zintuiglijke ervaringen. Associatie-wet
- Nativisme / Evolutionaire basis voor gedrag. We bezitten aangeboren kennisstructuren die ons in staat stellen om te overleven en ons voort te planten en die door natuurlijke selectie zijn ontstaan. Gedrag en geest hebben dus een evolutionaire basis. Door het principe van natuurlijke selectie evolueert ons gedrag en onze geest. We worden dus niet geboren als onbeschreven blad (tabula rasa) maar zijn al toegerust met aangeboren kennis en ervaringen (innate). Eerst dit idee bij Leibniz en Kant (filosofen). Vervolgens heeft Darwin dit idee verder wetenschappelijk onderzocht en kwam met de evolutie theorie.
9 soorten verklaringen (9 levels of analyses):
In de psychologie kan het gedrag en/of de mentale ervaringen van een persoon op 9 manieren worden geanalyseerd.
Welke manieren / levels zijn dat?
- Neurale verklaringen (neurale verbindingen in ons brein en dat wat zich daardoor afspeelt in ons zenuwstelsel als oorzaak)
- Fysiologische verklaringen (chemische processen in het lichaam als oorzaak zoals drugs en hormonen)
- Genetische verklaringen (invloed van onze genen als oorzaak)
- Evolutionaire verklaringen (natuurlijke selectie als oorzaak)
- Leer-theoretische verklaringen (de voorafgaande ervaring van het individu als oorzaak)
- Cognitieve verklaringen (kennis en overtuigingen van het individu als oorzaak)
- Sociale verklaringen (de invloed van anderen op jou als oorzaak)
- Culturele verklaringen (de culturele context waarin iemand opgroeit als oorzaak)
- Ontwikkelings-theoretische verklaringen (leeftijdsgerelateerde veranderingen als oorzaak)
Welke van de 9 levels of analyses focussen zich op biologische processen? (Voortkomend uit Nativisme)
Neurale verklaringen
Fysiologische verklaringen
Genetische verklaringen
Evolutionaire verklaringen
Welke van de 9 levels of analyses focussen zich op omgevingservaringen, kennis en ontwikkeling? (voortkomend uit Empirisme)
Leer-theoretische verklaringen Cognitieve verklaringen Sociale verklaringen Culturele verklaringen Ontwikkelingstheoretische verklaringen
3 hoofd specialisaties in de psychologie?
- Persoonlijkheids psychologie
- Abnormale psychologie
- Clinische psychologie
(uitleg zie blz. 18)
Psychologie heeft contact met allerlei andere wetenschappen. Daarom heet het een Hub-science
Deze wetenschappen kun je opdelen in 3 categorieën. Welke?
1. Natuurwetenschappen Biologie Chemie Fysiologie 2. Humanitaire wetenschappen Kunst Muziek Talen Filosofie 3. Sociale wetenschappen Politicologie Economie Sociologie Antropologie
Wat wordt bedoeld met
Association by contiguity? = Associatie door contiguiteit
Dit is het principe dat voor het eerst beschreven werd door Aristoteles (in zijn ‘wetten van associatie’). Het houdt in dat als 2 gebeurtenissen in onze omgeving (stimuli) tegelijkertijd optreden, of de een direct na de ander (contiguously), dat deze gebeurtenissen dan in onze geest aan elkaar worden gelinkt.
Wat wordt bedoeld met
Behavioral Genetics?
(gedragsgenetica)
Een onderzoeksspecialiteit die psychologische verschillen tussen individuen poogt te verklaren aan de hand van verschillen in hun genen
Wat wordt bedoeld met
Behavioral neuroscience?
(neurowetenschap mbt gedrag)
Onderzoeksspecialiteit die gedrag probeert te verklaren in termen van processen die plaatsvinden in ons zenuwstelsel. Er wordt hier vaak gebruik gemaakt van invasieve technieken bij dieren.
Wat is biopsychologie?
De soort psychologie die bestudeert welke werking drugs, hormonen (chemische stoffen) hebben op ons brein en hoe dat van invloed is op ons gedrag en onze ervaringen. Zowel bij mensen als dieren.
Wat is cognitieve neuroscience?
Cognitie = alle onderwerpen die te maken hebben met mentale informatie en kennis
Onderzoeksspecialiteit die cognitie probeert te verklaren aan de hand van processen die in ons zenuwstelsel plaatsvinden. Bij dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van niet-invasieve technieken bij mensen.
Leg Dualisme uit
Dualisme is de filosofische theorie die stelt dat 2 unieke systemen (het materiële lichaam en de immateriële ziel) betrokken zijn bij de controle over het gedrag. Zie Descartes.
Materialisme (Hobbes) staat hier haaks op. Daar is de immateriële ziel geen bruikbaar concept meer voor het verklaren van gedrag. Alles is machinerie, ook ons brein.
Wat is Materialisme?
Dit is de theorie van Thomas Hobbes dat er niets anders bestaat dan materie en energie. Er is dus niet zoiets als een immateriële geest/ziel.
Wat is nativisme?
Het idee dat bepaalde elementaire ideeën zijn aangeboren en opgeslagen in de menselijke geest (innate) en dus niet door ervaring opgedaan hoeven worden (zoals bij empirisme wordt gesteld)