HC9 - Rationalisering

Question 1

Affectief handelen

Answer 1

op basis van affectie en liefde, zoals we omgaan met kinderen en geliefden

Question 2

Traditioneel handelen

Answer 2

Zoals het hoort; we gaan in de kerk trouwen, omdat het hoort

Question 3

Rationalisering

Answer 3

Het ordenen en systematiseren van de werkelijkheid met de
bedoeling haar voorspelbaar en beheersbaar te maken

Question 4

Niveaus rationalisering

Answer 4

1) Wereldbeschouwing: onttovering van de wereld

2) Collectief handelen: Systematisch naar concrete doelen (organisaties)

3) Individueel handelen: Rationalisering persoonlijk vlak (lichaam, presentatie naar anderen, levensloop)

Question 5

3 fasen historische ontwikkeling

Answer 5

1) Overgang feodalisme –> industriële samenleving

2) Industriële/moderne samenleving

3) Overgang naar post-industriële samenleving

Question 6

Gevolgen overgang feodalisme –> industriële samenleving

Answer 6

• urbanisatie
• rationalisering van organisatie
• nieuwe klassenstructuur
• specialisatie
• Loonarbeid

Question 7

Gevolgen industriële/moderne samenleving

Answer 7

• collectivisering, centralisatie en vermaatschappelijking
• ongeorganiseerd kapitalisme -> georganiseerd kapitalisme

Question 8

Liberaal kapitalisme

Answer 8

• niet dienstbaar
• verstedelijking
• sociale ontwrichting
• massaproductie en grote corporaties

Question 9

Georganiseerd kapitalisme

Answer 9

• Marktregulering
• Managerialisme
• Ontstaan middenklasse
• Collectieve organisatie; vakbond, werkgeversvereniging
• Interventiestaat

Question 10

Taylorisme

Answer 10

Interne bedrijfsvoering (fase 2)

Question 11

Fordisme

Answer 11

sociale verantwoordelijkheid van bedrijf voor werknemers

Question 12

Gevolgen Post-industrialisering

Answer 12

• goederenproductie –> diensten
• concrete producten –> ideeëen
• mechanische vaardigheden –> communicative vaardigheden
• in fabrieken werken –> waar dan ook werken (tijd-plaats onafhankelijk)
• Afname fordistische baan
• Vervaging van werk en privé grens

Question 13

Kenmerken bureaucratie

Answer 13

1) Specialisatie (specifieke taken)
2) Hiërarchische organisatie: elke werknemer staat onder leiding van hoger geplaatsten
3) Regels
4) Technische competentie: specifieke opleidingseisen
5) Onpersoonlijkheid: gezichtloos
6) Formele, schriftelijke info

Question 14

Voordelen bureaucratie

Answer 14

• Rationaal
• Effectief
• Gelijke behandeling
• Implicatie van democratie

Question 15

Nadelen bureaucratie

Answer 15

• Vervreemding
• Bureaucratische inefficiëntie
• Ritualisme: zo gefocust op regels dat men niet toekomt aan eigenlijke werk
• Inertie: de neiging van organisaties om zichzelf in leven te houden
• Oligarchie: velen worden door enkelen geregeerd

Question 16

Michel’s ijzeren wet van de oligarchie

Answer 16

In een bureaucratie worden een paar mensen aan de top van de piramide gezet,
zij hebben de leiding over alles en iedereen

Zo’n hiërarchie gaat ten koste van de democratie omdat functionarissen hun toegang tot informatie vaak gebruiken om
hun eigenbelang na te streven.

Question 17

De McDonaldisering van het bestaan

Answer 17

het proces waarbij de principes van het fast-food restaurant steeds meer sectoren van de Amerikaanse samenleving gaan domineren, evenals de rest van de
wereld’

Question 18

Aspecten McDonaldisering

Answer 18

1. Efficiëntie: zo efficiënt mogelijk een doel bereiken
2. Kwantificeerbaarheid: groter = beter
3. Voorspelbaarheid: voorspelbare omgevingen creëren minimaliseert risico’s
4. Controle:

Question 19

Ritzer’s cultuurkritiek

Answer 19

Mensen kunnen de werkelijkheid veranderen (waarde-/doelrationeel handelen en klassenbewustzijn)