HC7 week 1 Flashcards
Primaire bijnierschors insufficiëntie?
- Ziekte van Addison
- Atrofische nieren
- CRH en ACTH nemen tee
- Minder cortisol
- Oorzaak in de bijnier -> uitval van de gehele bijnierschors (geen aldosteron)
Secundaire bijnierschors insufficiëntie?
- De oorzaak op hypofyse niveau
- De hypofyse kan niet genoeg ACTH produceren
- Atrofische bijnieren
Klinische verschijnselen bij patiënten met primaire bijnierschorsinsufficiëntie?
- Gewichtsverlies
- Hyperpigmentatie
- Hypotensie
- Orthostatische hypotensie
- ‘Zouthinger’
- Vitiligo
- Moeheid
- Spierzwakte
- Anorexie
- Psychische klachten
- Misselijkheid en braken
- Buikpijn
Oorzaken van primaire bijnierschorsinsufficiëntie?
- Pasgeborenen -> bijnierhypoplasie
- Jongeren -> autoimmuun, X-gebonden, adrenoleukodystrofie en TBC
- Volwassenen -> autoimmuun, TBC, metastases, bloedingen en AIDS
Klinische verschijnselen bij patiënten met secundaire bijnierschorsinsufficiëntie?
- Gewichtsverlies
- Moeheid
- Spierzwakte
- Anorexie
- Psychische klachten
- Misselijkheid en braken
- Buikpijn
Oorzaken van secundaire bijnierschorsinsufficiëntie?
- Hypofysepathologie
- Hoofdtrauma
- Geïsoleerder ACTH deficiëntie
- Ontrekken van corticoteroïden na langdurig gebruik
Wat voor lapwaarden zijn er in het laboratorium te zien bij patiënten met primaire bijnierinsufficiëntie?
- Elektrolyt stoornissen -> hyponatriëmie, hyperkaliëmie
- Hypercalciëmie
- Hypoglycemie
- Anemie
- Eosinofilie, lymfocytose
- Hoog ACTH, laag cortison
Diagnostiek met synACTH-test?
Er wordt intramusculair of i.v. ACTH toegediend. Als de nier atrofisch is -> geen stijging van cortisol
Basale of gestimuleerde waarde > 525 mol/L
Cortisol . 190nmol/L
Diagnostiek secundaire bijnierschors insufficiëntie?
- Insulinetolerantietest -> ontstaat een hypoglycaemie -> stijging catecholamines, glucagon, cortisol en GH
- Metopirontest -> deze stof kan tijdelijk de cortisolproductie remmen -> als er onvoldoende stijging van 11-desoxycortisol is, is er onvoldoende ACTH reserve om steroïdhormoon synthese aan te zetten
Therapie bijnierschorsinsufficiëntie?
Primaire:
- Equivalent van 15-30 mg hydrocortison per dag verdeeld in 2 a 3 doses
- 0,1 mg 9alpha-fludcortison
- Vrouwen -> 50 mg/dag DHEA
Secundaire:
- Equivalent van 15-30 mg hydrocortison per dag verdeeld in 2 a 3 doses
- Vrouwen -> 50 mg/dag DHEA
Cortisol en bloeddruk problemen?
- Verhoogt de gevoeligheid voor stoffen die vasoconstrictie geven
- Aldosteronachtig effect -> verhoging plasma volume
Symptomen van bijnierinsufficiëntie bij ziekte?
- Onverklaarde circulatoire collaps
- Onvoldoende respons op inotropica
- Koorts zonder reactie op antibiotica
Klinische toepassing van corticosteroïden?
- Bijnierinsufficiëntie
- Anti-inflammatoire therapie
- Werkingsmechanisme -> suppressie van cytokine productie, inhibitie lymfocyten proliferatie, inhibitie antistof productie en inhibitie phagacytose
- Toediening -> systemisch en lokaal
Acute complicaties corticosteroïden?
Ontregeling DM, vochtretentie, ulcus/gastritis en psychose
Chronische complicaties corticosteroïden?
Alle complicaties van het syndroom van Cushing
