HC3 week 1

Question 1

Welke vormen Cushing’s syndroom?

Answer 1

• ACTH-afhankelijk -> hypofyse adenoom en ectopische ACTH productie
• ACTH-onafhankelijk -> bijnier adenoom, bilaterale bijnier hyperplasie en bijnier carcinoom

Question 2

Effecten hypercortison?

Answer 2

• Lichaamssamenstelling -> verandering vetverdeling (vooral abdominaal vet neemt toe/ vetbult in de nek), atrofie van spier- en huidweefsel en osteoporose
• Endocriene veranderingen -> hypothyroïdie, hypogonadisme (laag testosteron of cyclusstoornissen) en androgene gestimuleerd
• Neuro psychiatrisch disbalansen -> depressie, psychose, geheugenverlies en slapeloosheid
• Metabool syndroom -> centraal overgewicht, hypertensie, DB en dyslipidemie
• Hoge stollingsneiging -> veneuze trombose en longembolieën

Question 3

Screenen voor het syndroom van Cushing?

Answer 3

• Aanwezigheid van eerdere en progressieve symptomen
• Ongebruikelijke symptomen in relatie tot de leeftijd
• Therapie-resistent DM en/of hypertensie
• Patiënten met een bijnierincidentaloom
• Kinderen met groeiretardatie

Question 4

Wat zijn de eerstelijns screeningstesten voor CS?

Answer 4

• Cortisol extradite in 24 h urine -> 2-3 verzamelingen, beperkte sensitiviteit, niet als enige test gebruiken
• 1 mg dexamethason suppressie test -> cut-off waarde van 50 mmol
• Middernachts speeksel cortisol concentratie -> hoge sensitiviteit en specificiteit

Question 5

Wat invloed kan hebben op middernacht speeksel controle?

Answer 5

Bloed contaminatie, shiftwerk, leeftijd en co-mobiliteiten

Question 6

Waardoor kan er een onderscheid worden gemaakt tussen Cushing en pseudo-Cushing?

Answer 6

Onderscheid door Cushing en pseudo-Cushing is vaak door middernacht speeksel controle
Bij PCS gemiddeld lager dan CD

Question 7

Welke diagnostische stappen bij ACTH-afhankelijke syndroom van Cushing?

Answer 7

• Onderscheid maken tussen een hypofysaire en ectopische oorzaak m.b.v. beeldvorming
• Als er een hyperfysaire laesie is kan er bilaterale sinus petrosus inferior sampling worden gedaan -> ACTH wordt gemeten

Question 8

Wat is de meest voorkomende oorzaak van ectopische ACTH-productie?

Answer 8

Een neuro-endocriene longtumoren

Question 9

Wat zijn acute complicaties van ectopisch ACTH syndroom?

Answer 9

• Infecties
• Thromboembolische complicaties
• Ernstige hypertensie en hypokaliaemie
• Psychiatrische complicaties

Question 10

Oorzaken ACTH-onafhankelijke syndroom van Cushing?

Answer 10

Bijnieradenoom, bilaterale bijnierhyperplasie en bijniercarcinoom

Question 11

Behandeling syndroom van Cushing?

Answer 11

• Transphenoïde adenomectomie

- Tweede Transphenoïde adenomectomie/ radiotherapie/ bilaterale bijnnierextirpatie