HC5

Question 1

Waarom lijkt de Amerikaanse opstand tegen het Kapitool op de Franse Revolutie in 1789?

Answer 1

De bestorming van de Bastille zorgde van de val van het ancien regime. Dit was het begin van een periode van politieke onrust. Er kwamen vragen als: Wat maakt ons Frans? Wat verbindt ons aan elkaar?
Er was toen sprake van industrialisatie –> de fabrieken nemen alles over. Er kwamen problemen om rond te komen. Werknemers zijn makkelijk te vervangen. De gezinseconomie verandert, de vader wordt de kostwinner. Dit zorgt voor een veranderende rol in het gezin, maar ook een veranderende rol tussen werkgevers en werknemers.
De Amerikaanse opstand was in 2021 toen Joe Biden president werd. Ook toen leek het land uit elkaar te vallen als er geen consensus werd bereikt.

Question 2

Wat was de intellectuele context van Durkheim en de Chicago school?

Answer 2

Hij zei dat er drie fases waren:
- Theologische fase: God/de kerk staat centraal
- Metafysische fase: Nadruk op mensenrechten
- Positivistische fase: Wetenschappelijke kennis verkregen door observatie/meten

Samenlevingen gedragen zich volgens bepaalde wetten.
Het doel van de sociale wetenschap is het ontdekken van deze wetmatigheden, door observeren en meten

Question 3

Wat stond er centraal bij de klassieke school, de Italiaanse school en Emile Durkheim?

Answer 3

Klassieke school (1764):
- Mensen zijn rationele beslissers
- Criminaliteit is een vrije keuze

Italiaanse school (1876):
- Niet alle mensen zijn gelijk
- Criminaliteit is het gevolg van individuele eigenschappen

Emile Durkheim (1893):
- Individu functioneert niet in een sociaal vacuüm
- Samenleving beperkt het handelen van het individu

Question 4

Wat had Durkheim te zeggen over functionalisme?

Answer 4

Maatschappelijke verschijnselen hebben een functie en vertonen samenhang

Question 5

Wat had Durkheim te zeggen over sociaal realisme?

Answer 5

De samenleving heeft invloed op het gedrag van het individu. De invloed is zichtbaar in het handelen van het individu. Deze invloed is sterker dan individuele voorkeuren

Question 6

Durkheim vertoonde verzet tegen individualisme. Waarom?

Answer 6

De samenleving is een sociale realiteit. Het collectieve bewustzijn is meer dan een optelsom van een individuele vrije wil

Question 7

Wat zegt Emile Durkheim over ongelijkheid?

Answer 7

Ongelijkheid is een natuurlijk en onoverkomelijk onderdeel van elke samenleving. Ieder mens in de samenleving heeft een eigen functie. Niet ongelijkheid, maar het wegvallen van sociale normen die deze ongelijkheid reguleren is de oorzaak van criminaliteit.

Question 8

We hebben de samenleving nodig anders gaan we uit van individuele wensen. Wat is er kenmerkend aan mechanische samenlevingen?

Answer 8

• Iedere sociale groep is zelfvoorzienend
• Iedereen leeft onder dezelfde omstandigheden
• Ze doen hetzelfde werk, er is weinig beroep op individuele talenten
• Dezelfde normen en waarden
• Solidariteit is gebaseerd op uniformiteit

Question 9

Wat is er kenmerkend aan organische samenlevingen?

Answer 9

• Arbeidsverdeling
• Verschillende groepen, verschillende omstandigheden
• Verschillende normen en waarden
• Sociale groepen zijn onderling afhankelijk
• Solidariteit is gebaseerd op onderlinge afhankelijkheid

Question 10

Wat is de rol van de wet bij mechanische en organische samenlevingen?

Answer 10

Mechanische samenleving:
- Handhaven uniformiteit
- Repressie (onderdrukken) van deviantie

Organische samenleving:
- Reguleren onderlinge interacties

Maar toch: enige criminaliteit is normaal om innovatie mogelijk te maken

Question 11

Hoe ontstaat criminalisering in een mechanische samenleving?

Answer 11

Uniformiteit zorgt voor collectief bewustzijn of collectief geweten. De samenleving vraagt offers: Leden moeten voldoen aan de eisen van het collectieve bewustzijn. Het voldoen aan deze eisen geeft collectieve identiteit en dat bevordert sociale solidariteit.

Afwijkingen van het collectieve bewustzijn worden (collectief) gesanctioneerd. Criminaliteit is functioneel: Het verschaft gevoel van morele superioriteit t.o.v. de groep die afwijkt. Bestraffing is noodzakelijk om gebrachte offers te rechtvaardigen. Er zijn informele en formele sancties.
Informele sancties:
- Slechte smaak
- Morele verontwaardiging
Formele sancties: criminalisering

Question 12

Vindt criminaliteit zijn oorsprong in het individu of in de samenleving bij een mechanische samenleving?

Answer 12

Criminaliteit vindt zijn oorsprong in de samenleving. Het is niet het gevolg van de menselijke aard. Criminaliteit is normaal, want het is een bijproduct van innovatie. Criminaliteit is noodzakelijk om sociale solidariteit in stand te houden (society of saints). In de mechanische samenleving horen criminelen niet buiten de maatschappij (zoals Lombroso wel vindt), maar ze zijn een essentieel onderdeel van die maatschappij. Het orgaan ‘criminaliteit’ heeft functie in het lichaam van de samenleving

Question 13

Hoe ziet criminaliteit eruit in de organische samenleving?

Answer 13

Er zijn regels nodig om samenwerking mogelijk te maken, zoals economische interacties; samenwerking bevordert solidariteit.
Collectief bewustzijn reguleert ook individuele behoeften:
- Psychologische behoeften zijn in principe onbevredigbaar
- De maatschappij stelt grenzen/controleert de behoeften
- Mensen zijn tevreden met hun plek in de samenleving
- Er is een beeld nodig van wat nodig is om tevreden te zijn

Question 14

Wat valt er te zeggen over de Chicago school?

Answer 14

• Enorme groei van Chicago in eind 19e eeuw: krottenwijken; georganiseerde misdaad
• Criminaliteit is een sociaal product, niet individueel

Question 15

Wat houdt anomie in? Wat zijn kenmerken van anomie?

Answer 15

• Er is een snelle verandering (mechanisch <–> organisch)
• Regels en wetten voldoen niet in de nieuwe situatie
• Gebrek aan solidariteit: tekortschietend collectief bewustzijn; deviantie wordt onvoldoende bestraft
• Ieder mens heeft bepaalde behoeften (fysiek: honger, dorst –> natuurlijke rem)(morele behoeften: status, macht –> geen natuurlijke rem; samenleving als rem –> iedereen kent zijn plaats in de samenleving; verwachtingen en belongingen)
• Er is een plotselinge transitie (positief of negatief) –> toestand van anomie/wetteloosheid; pathologisch niveau van criminaliteit

Question 16

Wat zijn de elementen van de anomie theorie (macro)

Answer 16

• Object: samenlevingen
• Explanans: anomie, wegvallen normatieve remmen op menselijk gedrag
• Explanandum: criminaliteit in tijden van grote maatschappelijke veranderingen

Question 17

Wat zijn de voorspellingen van de anomie theorie?

Answer 17

• Het niveau van criminaliteit in mechanische samenlevingen blijft constant –> criminaliteit behoudt dezelfde functies
• Modernisering leidt tot een grotere toegestane variëteit in gedrag –> nadruk op regelend recht, minder strenge straffen
• Criminaliteit stijgt in samenlevingen die snelle verandering (crisis of groei) ondergaan

Question 18

Wat is de empirische houdbaarheid van de anomietheorie?

Answer 18

Criminaliteit daalt, ookal is er een grote verandering, dus Durkheim’s theorie schiet daarin tekort. Er is meer nodig om criminaliteit te verklaren

Question 19

Robert E. Park was een journalist die de verandering beschrijft in de stad, in Chicago. Hij zag de bevolking verdubbelen. Wat heeft hij te zeggen over functionalisme?

Answer 19

Je moet de stad zien als ecosysteem/organisme. Verschillende geografische gebieden vervullen verschillende functies in onderlinge samenhang

Question 20

Wat had Robert E. Park te zeggen over sociaal realisme?

Answer 20

De stad beïnvloedt het handelen van haar bewoners

Question 21

Wat had Robert Park te zeggen over het verzet tegen individualisme?

Answer 21

De stad is een sociale realiteit; het is meer dan de som der delen

Question 22

Wat viel Robert Park op aan de stad Chicago?

Answer 22

Hij merkt dat Chicago groeit vanuit het centrum. Hij maakt een loop. De huizen in het centrum zijn het duurst. Daaromheen is de zone in transitie. Mensen onderhouden hun huizen daar niet, omdat ze denken dat de grond duurder wordt. Migranten gaan wonen in de binnenringen, de zone van transitie, omdat het daar slecht onderhouden is. Het zijn kleine woningen, waar meerdere mensen op 1 kamer slapen. De kinderen zijn veel op straat. Niemand weet waar de kinderen zijn en de kinderen worden opgevoed door de straat. Mensen kennen elkaar niet. Er is geen sociale cohesie. Als mensen de kans krijgen, dan verhuizen ze naar de buitenringen van de stad.

Question 23

Wat is de concentric zone theorie?

Answer 23

Stedelijke ontwikkeling is niet willekeurig, maar in ringen (loops). Er zijn 3 soorten ringen:
1. Loop –> Dit is het centrum: wolkenkrabbers, weinig criminaliteit, mooie woningen
2. Zone in transitie: Zit er tussen in. Veel huizen weggehaald en nieuwgebouwd, goedkoop, veel emigranten, veel groepen van verschillende achtergronden, weinig sociale samenhang, mensen gaan snel weer weg, geen wijkgevoel.
3. ‘Fijne’ buitenwijken –> suburbs, buren kennen elkaar, grote tuinen, kinderen spelen buiten

Question 24

Shaw en McKay komen met de sociale desorganisatietheorie. Wat houdt deze theorie in?

Answer 24

Delinquentie is geconcentreerd in overgangswijken (zone in transitie). Dit is onafhankelijk van de aard van de populatie. Als ze verhuizen uit die buurt, dan nemen ze de criminaliteit NIET met zich mee.

Question 25

Wat zijn de kenmerken van de sociale desorganisatietheorie?

Answer 25

• Grote diversiteit, groot verloop: grote sociale verandering
• Geen buurtgevoel: geen collectief bewustzijn
• Geen sociale controle: grenzeloze menselijke behoeften
• Geen adequate bestraffing van deviantie: verdere afbreuk van collectief bewustzijn

Question 26

Wat kritiek op human ecology?

Answer 26

Het idee dat mensen wachten op het duurder worden van hun huis en er dus niets aan doen, is gezien als gegeven, terwijl dat niet zo is. Er is niet gekeken naar de rol van de overheid bij de groei van Chicago.

Question 27

Wat houdt de broken window theorie in?

Answer 27

Zichtbare tekenen van wanorde en wangedrag in een omgeving kunnen leiden tot meer wanorde en wangedrag. Dit komt niet door de broken window zelf, maar door het uitblijven van een reactie hierop. Het voortbestaan van fysieke disorder geeft de boodschap dat het de buurt niet kan schelen of er criminaliteit wordt gepleegd, waardoor mensen het sneller gaan plegen. Hierbij is de rationele keuze van belang: de kosten voor potentiële regelovertreders zijn laag, want een straf (reactie) blijft hoogstwaarschijnlijk uit.
Het is op macroniveau.

Question 28

Wat houdt de collective efficacy theorie (Sampson) in?

Answer 28

Sterke sociale bindingen bieden geen garantie voor norm conform gedrag. Urban village is niet reëel in een moderne stad. Er worden sociale normen en waarden gedeeld, nageleefd en gecontroleerd. Er is een sociale controle op asociaal gedrag, maar hechte banden zijn niet nodig, bv. villawijken.
Collective efficacy is gebaseerd op basaal vertrouwen en gedeelde verwachtingen van ingrijpen –> Ik weet van mijn buurman dat hij de politie zal bellen als er bij mij wordt ingebroken, ookal zijn we geen besties.

Question 29

Wat zijn de beleidsconsequenties van deze theorieën?

Answer 29

• Aanpak is gericht op de wijk, niet op de mensen
• Terugdringen van verloop: meer koopwoningen
• Versterken van buurtgevoel: stimuleren van participatie in wijkactiviteiten
• Optreden tegen deviantie: fysieke disorder (graffiti, zwerfvuil) en sociale disorder (openbaar drank/drugsgebruik, overlast)
• Buurtpreventie app

Question 30

Wat is het verschil tussen sociale deorganisatietheorie en collective efficacy?

Answer 30

Er is veel overlap, maar waar de sociale desorganisatie zegt dat het bevorderen van hechte banden nodig is voor het voorkomen van criminaliteit, zegt collective efficacy dat er geen hechte banden nodig zijn, maar een basaal vertrouwen en gedeelde verwachtingen van ingrijpen. Het is beide van macroniveau.

Question 31

Wat zijn de beleidsimplicaties van broken window theorie?

Answer 31

• Eén broken window kan al problemen veroorzaken, dus belangrijk om meteen die ene broken window aan te pakken (symptoombestrijding) –> graffiti weghalen, zwerfvuil opruimen etc.
• Zero tolerance policing –> in die buurt veel handhaven. Broken windowstheorie wordt vaak gezien als conservatief door de zero tolerance policing.

Question 32

Wat is een ecologische fout?

Answer 32

Dat je een macroverklaring toe gaat passen op een microsituatie of andersom. Er is een mismatch tussen verklaringsniveau en redenatieniveau.