HC4 Flashcards
Wat is macht?
Dit is wanneer de wil kan worden doorgezet, desnoods met gebruik van geweld (onvrijwillig). Macht kan het gedrag beïnvloeden
Wat is gezag?
Dit is wanneer de wil door anderen vrijwillig, zonder fysieke of geestelijke druk wordt gevolgd. Gezag kan het gedrag beïnvloeden.
Er zijn 2 visies op macht in verband tot gezag. Welke?
- Volgens sommigen (bv. Weber) is gezag een afgeleide van macht: gezag is gerechtvaardigde, legitieme macht
- Volgens anderen (bv. Zijderveld) is gezag geen afgeleide van macht: macht komt van bovenaf (wordt top-down uitgeoefend), gezag van onderop (wordt bottom-up toegekend)
Wat zijn de ontwikkelingen op gebied van gezag sinds de jaren ‘60?
- ‘60: de politie treedt te hard op
- ‘70: de afstand tussen burger en politie moet kleiner, daar werken ze aan
- ‘90: de politie is te dicht bij de burger gaan staan, soms zelfs vrienden geworden, de politie treedt te soft op
Wat is de essentie van legitimiteit?
Legitimiteit als ‘the right to rule/govern’
Er zijn twee vormen van legitimiteit. Welke?
- Normatieve legitimiteit
- Empirische legitimiteit
Wat is normatieve legitimiteit?
- Het gaat om filosofische en ethische principes
- Wet- en regelgeving, jurisprudentie
- Gaat over of een autoriteit behoord te worden geaccepteerd door burgers
Wat is empirische legitimiteit?
- De mate waarin burger een autoriteit als legitiem ervaart en een autoriteit wordt geaccepteerd.
Dit wordt ook wel sociologische/sociale of gepercipieerde/waargenomen/ervaren legitimiteit genoemd.
Op basis waarvan kennen mensen volgens Weber autoriteiten legitimiteit toe?
- Charisma: Dit gaat om de persoon van de autoriteit, hoe die persoon overkomt
- Traditie: Op grond van traditie wordt legitimiteit gegeven, bv. aan artsen. Als de arts het zegt, dan klopt het
- Juridische rationaliteit: We kennen legitimiteit toe aan mensen die handelen volgens de wet en het recht
Wat is de kritiek op Weber’s theorie over legitimiteit toekennen?
Er is een normatieve leegte. Het gaat alleen om het geloof in legitimiteit
Hoe wordt legitimiteit geoperationaliseerd? Hoe kan je het toetsen?
- Gevoelde plicht tot naleving
- Vertrouwen
- Gedeelde waarden: Deel jij dezelfde waarden als de politie?
Soms zijn er nog toevoegingen:
- Legaliteit
- Consent
Wat is powerholder legitimacy?
De mate waarin agenten zelf vinden dat zij gelegitimeerd zijn om macht uit te oefenen
‘The degree of self-belief in their moral rightness.
Onder het powerholder legitimacy valt: Autoriteiten doen soms claims op legitimiteit en dat lokt reacties uit van burgers. Dit blijft een continue dialoog. Leg dit uit
Machthebbers claimen legitimiteit en burgers reageren daarop. Dat kan op twee manieren. Ze accepteren het of ze accepteren het niet. Dan passen machthebbers hun legitimiteitsclaim weer aan en dan wachten ze weer op reactie etc.
Vertrouwen wordt vaak gezien als een belangrijk onderdeel van (de operationalisatie van) legitimiteit. Ze worden soms als inwisselbaar gebruikt, maar ze zijn niet hetzelfde. Leg uit.
Legitimiteit is de ‘right tor ule/govern.
Vertrouwen is een interne, psychologische staat waarin mensen bereid zijn om onzekerheid en kwetsbaarheid t.o.v. het gedrag van een ander te accepteren, omdat zij omtrent het gedrag van die ander positieve verwachtingen hebben. Die onzekerheid wordt overbrugd (a leap of faith).
Beide betreffen dus een evaluatie van een autoriteit:
- Of de autoriteit het recht heeft om het voor het zeggen te hebben (legitimiteit)
- Of de autoriteit kan worden vertrouwd (betrouwbaarheid als element van vertrouwen)
Als het aankomt op vertrouwen in de politie (in het algemeen en in de buurt) onderscheidt Broekhuizen e.a. drie dimensies van vertrouwen. Welke?
- Vertrouwen in effectiviteit
- Vertrouwen in responsieve dienstverlening
- Vertrouwen in betrokkenheid bij de buurt
Wat is de prioriteitenrangorde van het vertrouwen in de politie in het algemeen?
- Effectiviteit
- Responsiviteit
- Betrokkenheid
Wat is de prioriteitenrangorde van het vertrouwen in de politie in de buurt?
- Responsiviteit
- Effectiviteit
- Betrokkenheid
Is meer vertrouwen altijd beter?
Nee, je kan er niet vanuit gaan dat autoriteiten het altijd goed doen. Je moet kritisch blijven en een kritisch wantrouwen hebben.