HC.3: Cytogenetische afwijkingen Flashcards
Detectie en identificatie van chromosomale afwijkingen
Klassieke cytogenetica
Moleculaire cytogenetica
- Fluorescente in situ hybridisatie (FISH)
- Array (SNP array)
Moleculaire diagnostiek
- RQ-PCR
- Q-PCR
- Sequencing
Gebalanceerde chromosomale afwijkingen
Translocatie (uitwisseling van terminaal chromosomaal segment)
Inversie (binnen een chromosoom)
Insertie
Niet-gebalanceerde chromosomale afwijkingen
Deletie (deel van een chromosoom)
Amplificatie (duplicatie, dmin, hsr)
Niet-geblanceerde translocatie
Gen-mutatie (op niveau van baseparen)
Deletie
Verlies van een deel van het chromosoom
- Terminaal: aan het einde van het chromosoom
- Interstitieel: binnen een chromosoom arm
Inversie
180 graden draai van een deel van het chromosoom
- Paracentrisch: binnen een chromosoomarm
- Pericentrisch: rond het centromeer
Slecht risico bij AML
Slecht risico bij complex karyotype en enkele andere afwijkingen
Monosomaal karyotype: twee monosomieën of een monosomie en een structurele afwijking
- Zeer slecht risico, overall risico 7%
- Later bevestigt in vier grote studies met OS tussen 4-10%
- Slechte overleving ondanks behandeling met allogene transplantatie
FISH
Het principe van FISH is dat een fluorescerend gemaakt stukje complementair RNA (probe) bindt aan een (deel van een) chromosoom waarmee deze probe grote gelijkenis vertoont. De probe bestaat uit een stuk enkelstrengs RNA, waaraan fluorochromen gehecht zijn. Het enkelstrengs RNA is zo ontworpen, dat het complementair is aan het stuk DNA waarin men geïnteresseerd is.
Soorten FISH
Metafase FISH: FISH op gekweekte cellen
- Lymfocyten, leukocyten, solide tumoren
Interfase FISH: FISH op kernen van niet/slecht delende cellen
- Snelle analyse
- Beoordeling op basis van aantal signalen
Voordelen FISH
Detectie van microdeleties
Breekpunten detecteren en definiëren
Detectie van cryptische translocaties en complexe genoom afwijkingen
Snelle diagnostische detectie van interfase kernen
Aantonen klein aantal afwijkende cellen
Nadelen FISH
Gelimiteerde sensitiviteit
Alleen antwoord op de vraag die je stelt
Weinig targets tegelijkertijd
Multipel Myeloom
Probleem MM
- Moeizaam chromosomen onderzoek
- Laag percentage afwijkende cellen in beenmergaspiraat
- Afwijkende cellen delen niet of nauwelijks onder lab condities
- Resultaat: vaak een normaal karyotype, met afwijkende FISH op interfase kernen
- Aantal afwijkingen zijn chromosomaal niet zichtbaar
Oplossing: hoger percentage plasmacellen nodig –> zuivering van de plasmacellen
Zuivering plasmacellen
Rode bloedcellen verwijderen met rode bloedcel lysis
Zuivering met anti-CD138
Detecties FISH
Translocatie
Winst van heel chromosoom
Deleties
Gains
Detecties SNP array
Winst van heel chromosoom
Deleties
Gains
Verlies van heterozygotie