HC.2: Dysfagie Flashcards
Indeling slikproces
Orale fase (vrijwillig)
Faryngeale fase (onvrijwillig)
Oesofagiale fase (onvrijwillig)
Voortstuwende functies bij het slikproces
Farynx: voedselbrij verplaatsen naar slokdarm
Bovenste slokdarm sphincter: poortwachter voor slokdarm
Slokdarm: transport bolus naar maag
Onderste slokdarm sphincter: poortwachter voor maag
Beschermende functies bij het slikproces
Bovenste slokdarm sphincter: beschermt luchtpijp tegen voedsel en maagsap reflux
Slokdarm: verwijdert reflux materiaal
Onderste slokdarm sphincter: beschermt slokdarm tegen maagsap reflux
Doel peristaltiek
Peristaltiek beweegt voedsel van orale naar anale kant
Werking peristaltiek
Voor de bolus
- Relaxatie kringspieren
- Contractie lengtespieren
Na de bolus
- Relaxatie lengtespieren
- Contractie kringspieren
Enterisch zenuwstelsel
Het enterisch zenuwstelsel speelt een belangrijke rol in peristaltiek. EZS neuronen bevinden zich in 2 plexussen:
- Myenterisch (Auerbach’s): tussen LM&CM in slokdarm t/m rectum
- Submucosal (Meissner’s): alleen in submucosa dunne & dikke darm
Innervatie peristaltiek
Gelijktijde inhibitie gevolgd door sequentiële excitatie
1. Gelijktijdige inhibitie via cDMN & NO van alle slokdarm delen –> spierrelaxatie
2. Sequentiële excitatie via rDMN & ACh –> spiercontractie
Typen innervatie
Multiunit
- 1 neuron per 1 spiercel
- Weinig fijne spiercontrole
Unitary
- 1 neuron voor meerdere spiercellen
- Veel gecoördineerde contractie –> darmkanaal
Typen actiepotentiaal
Spike –> lijkt op skeletspier, vooral in unitary typen
Plateau –> lijkt op hartspier met duidelijk plateau
Slow waves
- Autoritmische oscillaties
- Ritmische contracties
- Graduele respons tot dat de drempel bereikt wordt
- Gemoduleerd door lokale humorale, mechanische en rek stimuli
Oorzaken dysfagie
Maligne/benigne slokdarmtumor
Ontsteking
Extra-oesofageale tumor
Hiatus hernia
Stricturen
Divertikel
Motiliteitsstoornis
Neuromusculair / systemisch
Anamnese dysfagie
Slik of passageprobleem
Duur klachten
Gewichtsverlies, refluxklachten, regurgitatie, hoesten/aspiratie, heesheid, pijn op de borst/rug/schouder
Aanvullend onderzoek dysfagie
Endoscopie: inspectie en biopten
Manometrie (drukmeting): motiliteit
Zuur-impedantie meting (24 uurs pH-metrie): zuurexpositie en reflux
Slikvideo
CT-MRI scan
Achalasie
Verlies van ganglioncellen in plexus myentericus: dysfunctie inhibitoire neuronen distale oesophagus/LES
Gevolgen achalasie
Geen peristaltiek: geen transport bolbus
Geen LES relaxatie: stase voedsel en dilatatie slokdarm
Behandeling achalasie
Farmacologisch
Pneumatische dilatatie
(Chirurgische) myotomie