HC08 - Pathogeen-Gastheer Interactie Bacteriën Flashcards
Voorbeelden bacteriële infecties
Hoe worden we ziek van bacteriën?
- Via de lucht
- Via voedsel
- Via contact
- Via insecten
- Via verwondingen
Wat zijn bacteriële virulentie factoren?
De ziekmakende eigenschappen van bacteriën:
- Endotoxine LPS (koorts)
- Exotoxines (diarree)
- Kapsel (remt complement binding)
- Fimbriae (aanhechting)
- Flagel (beweeglijkheid, aanhechting)
Hoe wordt de richting waarin een flagel op zwemt bepaald?
Het chemotaxis systeem wordt dan geactiveerd door suikers in de omgeving. Dit geeft een signaal af aan het motortje van de flagel om tegen de klok in te bewegen en zo vooruit richting de suiker gaat.
Hoe noem je het als een bacterie meerdere flagellen heeft?
Peritrichous flagella
Hoe noem je het als een bacterie maar een flagel heeft?
Monotrichous flagellum
Hoe werkt het chemotaxis systeem?
Bacteriën zijn in staat om bepaalde chemicaliën waar te nemen om er vervolgens naartoe (attractant) of van af te zwemmen (toxische stof)
Wanneer vormen bacteriën een biofilm?
Als ze gaan hechten op een organische of anorganische oppervlakte, die vervolgens wordt omgeven door een zelfgevormde slijmlaag
Waaruit bestaat de slijmlaag die de biofilm omgeeft?
De slijmlaag (ookwel ‘extra cellulaire matrix’) bestaat uit polysacchariden en zorgt ervoor dat de bacteriën beter bestand zijn tegen antibiotica en toxische stoffen
Wat houdt quorum sensing in?
Bacteriën scheiden constant een soort stofje uit, en als er een hoge concentratie van dat stofje is wordt dat gedetecteerd. Bacteriën weten dan dat er veel bacteriën in de omgeving zitten waardoor er een tekort aan nutriënten kan ontstaan. Hierdoor gaan ze over tot de vorming van een biofilm
Hoe ziet de aanhecting van een bacterie er uit?
Eerst hecht de bacterie zich aan de gastheer d.m.v. de fimbriae. De bacterie wordt dan dichterbij de gastheer gehaald, waar vervolgens bindingseiwitten van de bacterie binden met receptoren van de gastheer, voor een verstevigde binding
Wat kunnen bacteriën, doordat ze zich hechten aan epitheel of endotheel cellen?
Weefsel koloniseren
Wat zijn algemene aanhechtingsfactoren van een bacterie?
LPS, kapsel, lipoteichoic zuur, fimbriae, oppervlakte eiwitten (adhesines), en soms de flagella
Wat is het verschil tussen E. coli en salmonella, m.b.t. de aanhechting?
Na de eerste aanhecting maakt de bacterie een soort naaldje om eiwitten te kunnen injecteren in de gastcel.
E.coli wil graag buiten de cel blijven, en daar maakt de gastheer dan een soort paddenstoel voor, zodat de E.coli wel alle nutriënten kan meekrijgen.
Salmonella wil wel naar binnen, en dus zorgt de gastheer dat het membraan over de bacterie heen komt
Hoe beweegt staphylococcus aureus?
Het heeft geen flagellen, maar het kan langzaam bewegen m.b.v. de fimbriae die zich steeds aanhechten aan membranen
Hoe werkt een salmonella infectie?
Als de bacterie eenmaal in de cel is, wordt het onderhouden door de effectormoleculen die de salmonella uitscheidt door het tweede naaldje dat hij heeft geproduceerd. Deze onderdrukken de fusie van blaasjes met enzymen, met de fagosoom waar de bacterie in zit. Ook zorgen deze effectormoleculen voor de blokering van NFkB, waardoor er geen macrofagen de cel komen opruimen.
Overzicht verschillende routes bacteriën
Hoe komt een bacterie van de ene naar de andere cel?
Hoe ziet lipid A er uit?
De endotoxine Lipid A is het uiteinde van LPS, en het gedeelte dat verankert zit in het buitenmembraan van gram-negatieve bacteriën.
Het aantal vetzuren kan variëren van 5-7 (5 en 7 is niet toxisch, 6 wel)
Ook kunnen de vetzuren lang (toxisch) of kort (niet toxisch) zijn
Wat is een exotoxine?
Een uitgescheiden enzym/toxine, dat het membraan kapot kan maken
Wat is het verschil tussen α, β en γ hemolysines?
Alle drie kunnen worden aangemaakt door bacteriën.
γ hemolysines doen niks met het bloed
α hemolysines breken het bloed gedeeltelijk af voor nutrienten
β hemolysines breken het bloed volledig af voor nutriënten
Wat zijn A-B exotoxines?
Ze bestaan uit het echte toxine (A gedeelte) en het deel dat de toxine naar de plek van bestemming brengt (B gedeelte).
Het A gedeelte wordt naar binnen geleid en bindt aan de ribosomen van de cel, waardoor de eiwitsynthese stopt en je volledige verlamming krijgt
Hoe krijg je waterige diarree door Vibrio cholerae?
A-B enterotoxin bestaat uit twee delen die uitgescheiden worden:
- B hecht aan de op de membraan aanwezige GM1 ganglioside
- A gaat de cel in en zorgt voor sterke toename van cAMP
De hoge concentratie ionen wordt uit de cellen en in het lumen gepompt, wat leidt tot het onttrekken van water uit het weefsel en dus tot uitdroging
Wat doen de A-B neurotoxinen van clostridium tetanus, dat tetanus veroorzaakt?
Wat doen de A-B neurotoxinen van clostridium botulinum, dat botulisme veroorzaakt?
Wat zijn bacteriële strategieën om het immuunsysteem te omzeilen?
SONO:
- Snelle vermenigvuldiging
- Onderdrukken immuun activatie
- Neutralisatie immuun activatie
- Ontwijken of veroorzaken van minimale activatie
Hoe kan de immuun activatie worden onderdrukt?
Door de productie van IgA proteases (door bijv. N. gonorrhoeae), wat IgA kan splitsen
Hoe kan de immuun activatie geneutraliseerd worden?
Door de productie van coagulase (door bijv. S. aureus) kan fibrinogeen in het plasma omgezet worden in fibrine, waardoor er een netwerk om de bacteriën wordt gevormd net onder een haarvaatje
Hoe kan er een minimale activatie van het immuunsysteem veroorzaakt worden?
Als de receptoren op het oppervlak anders zijn, kan ineens het constante deel van een antilichaam binden, en wordt het nutteloos
Welke virulentiefactoren heeft een bacterie als Helicobacter pylori?
Welke virulentiefactoren heeft een bacterie als Staphylococcus aureus?
Overzicht virulentiefactoren bacteriën
