HC 8: klinische stoornissen in de waterbalans

Question 1

Wat doe je bij een dreigend watertekort?

Answer 1

Activatie osmoregulatie –> ADH afgifte zorgt voor water reabsorptie

Question 2

Wat doe je bij een dreigend zouttekort?

Answer 2

Activatie RAAS (volumebalans) —> zout reabsorptie

Question 3

Vanaf wanneer adh afgifte?

Answer 3

280mOsm/L vanaf dan ADH.
Bij 288-294 ook dorstreflex.

De urine osmolaliteit wordt hoger bij meer ADH, want urine is geconcentreerder. Het volume neemt wel af.

Question 4

Voor wateropname heb je nodig?

Answer 4

• Een gat (AQP2 wordt door vasopressine gestimuleerd om in de membraan te gaan zitten)
• Gradiënt door counter current

Question 5

Wat zijn normale natrium waarden en wat abnormaal?

Answer 5

Normaal: 140 (136-144) mmol/L
Hyponatriemie: 120-130 mmol/L
Hypernatriemie: 150-160 mmol/L

Question 6

Wat is belangrijk bij hyper- of hypnatriemie?

Answer 6

Hoe snel het is ontstaan. Onderscheid tussen acuut (<48 uur) of chronisch.
Acute hypo- en hypernatriemie veroorzaken neurologische complicaties als celzwelling/krimp in hersenen.

bij chronisch vinden er aanpassingen plaats als je dan te snel corrigeert kan bij chronische hyponatriemie witte stof schade /osmotische demyelinisatie ontstaan.

Question 7

Symptomen acute hypernatriemie?

Answer 7

• coma
• epileptische insulten (hersenoedeem)
• beginnend hersenoedeem: overgeven, dubbel zien, duizelig, misselijk

Question 8

Hoe ontstaat hyponatriemie?

Answer 8

• Door te veel drinken (primair polydipsie), kan door psychische stoornis chronisch zijn.
• Te veel ADH.

Niet meer dan 15-20l water op een dag en niet meer dan 2-3 liter in een uur.

Question 8

Hoe ontstaat hyponatriemie?

Answer 8

• Door te veel drinken (primair polydipsie), kan door psychische stoornis chronisch zijn.
• Te veel ADH.

Niet meer dan 15-20l water op een dag en niet meer dan 2-3 liter in een uur.

Question 9

Twee vormen adh afgifte?

Answer 9

Appropriate: afgifte bij hypovolemie
Inappropriate: door onderliggende ziekte of geneesmiddelengebruik wordt ADH onnodig afgegeven (door tumor)

Question 10

Hoe kan een infuus met glucose leiden tot hyponatriemie?

Answer 10

Glucose wordt omgezet in water.

Question 11

Wat kan nog meer hyponatriemie veroorzaken?

Answer 11

Verminderde renale excretie door:
- nierinsufficientie
- slechte adh afgifte
- eiwitbeperkt dieet

Question 12

Hoe kan je ADH onderzoeken in het bloed?

Answer 12

Met copeptine, makkelijker te vinden.

Question 13

Hoe kan een marathon leiden tot hypnatriemie?

Answer 13

Door spierafbraak komen er interleukines vrij die ADH afgifte stimuleren, icm met meer drinken leidt dit tot hyponatriemie

Question 14

Wat is het intra en extra cellulair volume bij verschillende oorzaken van hyponatriemie?

Answer 14

• Syndroom inadequate antidiurese (waterretentie): vloeistof neem intracellulair en extracellulair toe
• hypovolemische hyponatriemie (adh afgifte): verlies van water en natrium
• hypervolemische hyponatriemie (water- en zoutretentie): water en zout vast blijven houden.

Question 15

Wat wordt er gemeten bij urine?

Answer 15

• Urine osmolaliteit, maat voor ADH
• urine natrium, maat voor volume en RAAS. Als je weinig natrium hebt zal RAAS actief zijn.

Question 16

Behandeling hyponatriemie:

Answer 16

• 3% NaCl om zout in te brengen en hersenoedeem weg te halen bij acuut gevaar
• Chronisch door nier meer te laten plassen en waterbeperking, ureum, lis diuretica, SGLT-2 remmers.
• Overcorrectie behandelen door te stoppen met therapie en water te geven.

Question 17

Wat is de rol van ureum in de waterreabsorptie?

Answer 17

Heeft een remmende factor, vasopressine gaat dit tegen door het uit het filtraat te halen.

Question 18

Wat is de limiet voor de correctiesnelheid?

Answer 18

8-10 mmol/L /dag

Question 19

Risicogroepen hypernatriemie:

Answer 19

• Uiterste leeftijdsgroepen: hele jonge kinderen (kunnen niet aangeven) en ouderen.
• Mensen met ontregelde diabetes (glucose plassen dus veel water verlies)
• Mensen op ic

Question 20

Wat is het gevaar van soja?

Answer 20

zoutvergiftiging –> acute hersenkrimp door hypernatriemie.

Question 21

Extra- en intracellulair volume bij oorzaken van hypernatriemie:

Answer 21

• Waterverlies door diurese
• Waterverlies door osmotische diurese (verlies met zouten, bij diabetes
• Positieve zoutbalans (zoutvergiftiging)