HC 4: osmoregulatie vs volumeregulatie Flashcards
Wat is volume regulatie?
De regulatie van het extracellulair volume (te maken met natrium), het wordt geregeld primair door de uitscheiding van natrium. Dit wordt geregeld met het RAAS.
Gaat om de natrium hoeveelheid in mmol, heeft te maken met bloeddruk
Wat is osmoregulatie?
Reguleert de concentratie van natrium, door de uitscheiding van water (regulerend met ADH)
Gaat dus over natrium concentratie in mmol/L heeft te maken met osmolaliteit.
Wat zijn de vloeistof compartimenten?
- intracellulair volume (40% van lichaamsgewicht)
- Extracellulair volume (20% lichaamsgewicht):
- plasma
- interstitium
Wat moet je je afvragen bij hypernatriëmie?
Waarom iemand niet drinkt? Kan komen door ouderdom, of niet kunnen wandelen
Waarom weinig natrium in zweet?
Door natrium reabsorptie door Enac (epithelialie natriumkanalen)
Waarom zou je de tractus digestivus als ongereinigd nefron kunnen zien?
Transporteiwitten zijn gelijk:
- SGLT1
- ENac in dikke darm
- reabsorptie
- kalium secretie
Wat is osmolariteit/osmolaliteit?
De concentratie van de in een oplossing osmotisch werkzame stoffen, vaak gezien als 2 NA (ook bicarbonaat en chloride aanwezig), 290 mOsm/Liter of kg H2O
Wat is het gevaar bij hyponatriëmie?
Hersencelzwelling –> hersenoedeem.
Door osmosensoren die cellen bevatten die bij hyponatriëmie zwellen, zal er geen vasopressine release en geen dorstgevoel zijn.
Wanneer gaat ADH/vasopressine afgegeven worden?
Wanneer je meer water dan zou verliest en er volume deletie en hypernatriemie zijn, er komt dan dorstgevoel en vasopressine (ook vasoconstrictie)
Wat is de volumebalans ook wel?
De natriumbalans
Wat zijn sensoren voor de volumeregulatie?
En de effectoren?
Sensoren:
- Baroreceptoren in atria/ventrikel/pulmonair, veneus.
- baroreceptoren in aortaboog en sinus caroticus.
- Juxtaglomerulaire apparaat
- Centraal zenuwstelsel
Effectoren:
- GFR
- RAAS
- prostaglandines
- atriaal natruretisch peptide
- renale zenuwen
Hoe zit de natrium reaborptie?
- In PT met NHE3, daardoor is natrium reabsorptie eigenlijk samen met bicarbonaat, gereguleerd door AGII
- Lis van Henle, AGII en aldosteron, NKCC2
- Verzamelbuis, gereguleerd door aldosteron via Enac.
- Ook in distale tubulus met NCC
Wat doet het RAAS?
Bij verlies van water en zout is er volume depletie. Het HMV en de bloeddruk dalen, de baroreceptoren merken dit op. Ook de GFR daalt (macula densa). dit leidt tot afgifte van renine:
- vasoconstrictie afferente arteriole
- natrium reabsorptie
Hoe ontstaat oedeem bij hartfalen?
De cardiac output van het hart daalt, de bloeddruk daalt. Nieren merken dit op en zorgen voor meer natrium reabsorptie wat tot meer volume leidt, wat zorgt voor oedeem.
Waaruit bestaat het juxtaglomerulaire apparaat?
- Macula densa, in het dikke deel lis van Henle liggend in de hilus van de glomerulus
- Extraglomerulaire mesangiumcellen
- Renine producerende cellen rond afferente arteriole
functie: productie van renine en tubuloglomerulaire feedback
Waar werkt aldosteron vooral?
In de verzamelbuis (collectie duct): hier kan het kiezen voor natrium reabsorptie of kalium secretie
Wat doet atriaal natruretisch peptide?
Komt vrij in atrium (ventrikel, hersenen) wanneer het bloedvolume te hoog is, zorgt voor natrium excretie .
Wat gebeurt er bij extreme volume depletie?
Zonder te kijken naar de natrium concentratie kan er dan ADH vrijkomen om meer volume te krijgen, dus volumeregulatie wint van osmoregulatie in erge gevallen.
De osmosensoren en baroreceptoren liggen bij elkaar in de hypothalamus
Wat is bloeddruk?
CO x SVR
cardiac output x perifere vaatweerstand, vasoconstrictie leidt dus tot hogere bloeddruk
