HC. 6 van DNA via RNA naar eiwit Flashcards
Beschrijf DNA
DNA is een deoxyribose fosfaat met een base daaraan gekoppeld. Het is dubbelstrengs waarbij de 2 strengen antiparallel om elkaar draaien. Alle genetische informatie ligt in DNA opgeslagen.
Functie DNA
Blauwdruk voor goede replicatie maar ook voor goede overerving zowel in de ouder als overgedragen op kind.
RNA wordt altijd gesynthetiseerd in de … richting
5’—> 3’
centrale dogma in biologie
DNA –> transcriptie –> RNA –> translatie –> eiwit
Centrale dogma is niet alles omvattend want …
DNA kan ook coderen voor rRNA rn tRNA. Deze soorten RNA worden niet omgezet tot eiwitten.
Wat is het genoom
Totaal aan aantal genetische informatie, die voor elke cel hetzelfde is.
Wat is het transcriptoom
Totale samenbundeling RNA die in een bepaalde cel onder bepaalde omstandigheden tot uiting komen.
Wat is het Proteoom
Dit is de verzameling van alle eiwitten van een cel of organisme.
Wat vormt samen het fenotype
Het proteoom en transcriptoom
Waar zegt de transcriptionele regulatie is over?
Zegt iets over waar en wanneer iets tot expressie komt.
Waar vindt eiwitsynthese plaats
Op ribosomen in de cytosol
In welke richting worden eiwitten afgelezen
N-terminus richting de C-terminus
Er zijn 3 mogelijke leesramen, deze wordt bepaald door het..
startcodon
Hoe weet je welke AUG het startcodon is
Het startcodon wordt gevonden door de TATAA-box. Dit is de markering voor waar de RNA-polymerase moet beginnen met aflezen
functie tRNA
Met behulp van complemenair anticodon (3’ naar 5’) herkent een tRNA een tripletcode in een mRNA. Een mRNA wordt dan van 5 naar 3 gesynthetiseerd.
Hoe ziet tRNA eruit
Het is onderdeel van ribosoom, het tRNA zwemt los in de cel en bevat aan de ene zijde een triplet base code (anticodon) en aan de andere kant een aminozuur.
Een ribosoom bestaat uit..
grote en kleine subunit en zijn opgebouwd uit eiwitten en rRNA’s die om de eiwitten heen is gedrapperd.
In de kleine subunit
Die herkent het 5’-uiteinde van RNA: er onstaat zo een codon-anticodon interactie.
In de grote subunit
Hierin wordt het tRNA en dus worden hier de aminozuren aan elkaar geregen
Er zijn 3 sites in de kleine subunit + hun functie”
A-site
- A-site: hierop komt een nieuw tRNA molecuul, als het anticodon past op de codon in het mRNA wordt de peptideketen aan het nieuwe tRNA
Er zijn 3 sites in de kleine subunit + hun functie”
P-site
Vervolgens verplaatst tRNA zich naar p-site, hier vindt polymerisatie plaats dmv peptidyl transferase.
Peptidyl transferase houdt in dat…
De verbinding tussen het aminozuur en de tRNA op de E-site wordt verbroken. Deze verbinding komt namelijk tussen op de P-site
Wanneer polymerisatie is beeindigt:
Dan verplaatst tRNA zich naar de Esite, daar wordt tRNA losgelaten.
Wat katalyseert de peptidyl transferase
het rRNA.
Voordat peptideketen een functioneel eiwit kan worden vinden er 3 stappen plaats:
- Vouwing van eiwit
- post-translationele modificaties
- eiwitsortering
Transcriptie in het kort:
DNA helicase trekt de 2 strengen DNA uit elkaar. RNA-polymerase leest de matrijsstreng of templatestreng af. De RNA synthese vind dus plaats in de 5’–> 3’ richting. En de template streng wordt dus afgelezen van 3 naar 5.
De template streng bevat vanwege complementariteit dezelfde code als …
de coderende streng.
Wat is de initiatie fase
De fase waarin het RNA-polymerase bindt aan de promotor
mRNA moet naar het cytosol getransporteerd worden maar hier zijn RNAses die dit proberen af te breken om dit te voorkomen vindt er…
RNA-processing plaats
3 stappen RNA-processing
- 5 uiteinde krijgt een cap
- 3 einde krijgt een poly A staart. RNAse kan het molecuul aan het einde afbreken zonder dat het coderende RNA beschadigt.
- RNA-splicing –> intronen (niet coderend DNA) wordt verwijderd. Altijd 1 exon meer dan intron.
Na knippen van intronen blijven….
Exon-junction complex achter
Waarom is het zo dat splicing zorgt voor meer translatie
- bij verwijdering intronen blijft EJ complex achter op het mRNA molecuul.
- Bij eerste ronde translatie worden deze verwijderd.
- Waardoor de cap en poly A staart door een ander eiwit bij elkaar kunnen worden gebracht
- Hierdoor is de herkenning van de cap door de 40S subunit sterk verhoogd en wordt de translatie van het mRNA veel vaker gestart.
Wat is bulktranslatie
Meerdere ribosomen alles aflezen
Wat doen de enhancers
Zeggen wanneer de transcriptie van start gaat. (Zitten overal behalve op de promotor).
Defenitie enhancers
Kort gebied DNA, dat door activatoren de kans kan vergroten dat de transcriptie van een bepaald gen kan plaatsvinden.
Functies 5 cap en poly A staart
- bescherming
- aanhechting ribosomen
- verlenging levensduur
- herkenning kleine subunit
- kwaliteitscheck
- bepalen in de mate hoeveel getransleerd wordt voordat RNA wordt afgebroken.