HC 5: Dyslexie

Question 1

Neural Recycling Hypothesis

Answer 1

Om geschreven woorden te herkennen rekruteren (gebruiken) we hersengebieden die voor andere doeleinden zijn geëvolueerd, en recyclen we deze hersengebieden dus.

Question 2

Logografisch/morfologisch

Answer 2

Voor elk woord, grafeem of begrip wordt een apart symbool gebruikt.

Question 3

Logogram/logograaf

Answer 3

Een geschreven karakter dat een woord of morfeem vertegenwoordigt (bijv. chinese karakters)

Question 4

Syllabisch

Answer 4

Verzameling geschreven tekens die lettergrepen vertegenwoordigen waaruit woorden bestaan

Question 5

Alfabetisch

Answer 5

Voor elke klank wordt een teken uit het alfabet gebruikt; je koppelt een symbool aan een klank.

Question 6

Saccades

Answer 6

Snelle oogbeweging die tot doel hee1 een nieuw fixa@epunt te vinden.

Question 7

Fixaties

Answer 7

Focussen op een woord of letters. Als een woord minder vaak voorkomt zal men zich er langer op moeten fixeren

Question 8

Regressies

Answer 8

Teruggaan met je ogen en re-analyseren wanneer je niet zeker weet of je het goed hebt begrepen

Question 9

Optimal Viewing Position (OVP)

Answer 9

Punt waar het oog zich het meeste op fixeert. Dit ligt iets meer naar links van het midden

Question 10

Prelexische orthografische verwerking

Answer 10

Hoe het woord geanalyseerd wordt; de tijd voordat men toegang heeft tot de betekenis van een woord. Het gaat over identificatie van letters

Question 11

Nucleus

Answer 11

De klinker in het midden van lettergreep

Question 12

Onset

Answer 12

De klank/klanken die vóór de nucleus komen

Question 13

Coda

Answer 13

De klank/klanken die na de nucleus voorkomen

Question 14

Rime

Answer 14

Combinatie van nucleus en coda

Question 15

Lexicale orthografische verwerking

Answer 15

Moment dat het woord herkent wordt. Dit gebeurd top-down. Zelfs wanneer de letters van woorden door elkaar gehusseld zijn herkennen we woorden, zolang de 1e en laatste letter maar op goede plek staan

Question 16

Semantische verwerking

Answer 16

Toegang hebben tot de betekenis van een woord.

Question 17

Alfabetisch principe

Answer 17

Idee dat letters de klanken van gesproken taal vertegenwoordigen. Letters zijn hierbij toegewezen aan een klank; dit vormt de basis voor lezen

Question 18

Fonemen

Answer 18

Hoeveel verschillende klanken/geluiden er zijn voor alle bstaande woorden

Question 19

Grafeem

Answer 19

Directe connectie tussen klank en geschreven taal.
Er is onderscheid tussen complexe of eenvoudige grafemen

Question 20

Eenvoudige grafeem
Complexe grafeem

Answer 20

Eenvoudig: Bestaat uit 1 letter (a,o,i,e,u)
Complex: Gemaakt uit meerdere letters, maar bestaande uit 1 klank (bijv. oe)

Question 21

Leren lezen

Answer 21

Leren decoderen van geschreven woorden door te begrijpen hoe grafemen zich tot fonemen verhouden

Question 22

Wat zijn de drie stadia van een normale leesontwikkeling

Answer 22

1. Logografisch stadium
2. Alfabetisch stadium
3. Orthografisch stadium

Question 23

Logografisch stadium

Answer 23

Visuele kenmerken van een woord zien, bijv. een woord herkennen aan de vorm van de letters

Question 24

Alfabetisch stadium

Answer 24

decoderen door de toepassing van grafeem-tot-foneem-correspondentieregels; het woord wordt uit elkaar gehaald door iedere letter apart uit te spreken
Kinderen met dyslexie blijven vaak in dit stadium hangen

Question 25

Orthografische stadium

Answer 25

Directe herkenning van woorden, zonder decodering.

Question 26

Wat houdt het dual route model van lezen in?

Answer 26

Twee manieren om te leren lezen;
1. Fonologische/non-lexicale route: beginnende lezer, veel nieuwe woorden
2. Lexicale route: expert lezer, veel bekende woorden. Woorden worden herkend omdat deze opgeslagen liggen

Question 27

Op welke twee manieren kan lezen worden geleerd aan kinderen?

Answer 27

1. Hele woord methode
2. Fonische methode

Question 28

Hele woord methode

Answer 28

kijk en zeg; het gehele beeld laten zien, en hierna het volledige woord tonen.

Question 29

Fonische methode

Answer 29

Letters leren associëren met klanken; structuur van individuele letters wordt aangeleerd.
Dit is de beste methode, omdat het mensen gevoeliger maakt voor klankstructuur van woorden

Question 30

Wat houdt ontwikkelingsdyslexie in

Answer 30

Er is sprake van problemen met het leren lezen en het automatiseren van grafeem-foneem conversieregels bij het schrijven. Het is een leerstoornis van neurologische oorsprong

Question 31

Diepe orthografieën

Answer 31

Wanneer klanken op meerdere manieren geschreven/gelezen kunnen worden; een taal is hierdoor niet transparant. Dit is hoog bij de Engelse taal

Question 32

Ondiepe orthografieën

Answer 32

Een taal is transparant in het lezen en schrijven; klanken kunnen op 1 manier geschreven en gelezen worden, waardoor het makkelijker is om het juiste te zien.

Question 33

Complexiteit van een woord

Answer 33

Een klank dat gepresenteerd wordt door 1,2 of 3 letters; Bijv. bij het woord through (klank = u), bestaande uit 3 letters, dus complex

Question 34

Consistentie van een woord

Answer 34

Lettercombinatie en de manier van uitspreken ervan; wanneer dezelfde combinatie steeds op een andere manier wordt uitgesproken is er weinig sprake van consistentie

Question 35

Magnocelullaire theorie van Stein

Answer 35

Magnocelullaire netwerken in het brein die verantwoordelijk zijn voor creëeren van visuele en auditieve informatie zijn gebrekkig

Question 36

Cerebellaire theorie van Nicolson & Fawcett

Answer 36

Sprake van problemen met het cerebellum, waarin automatisatie een belangrijke rol speelt

Question 37

Fonologische tekort theorie (Share & Snowling)

Answer 37

Mensen met dyslexie hebben verminderd toegang tot fonologische representaties, geheugen en bewustzijn.

Representaties: foto koppelen aan woord is lastiger
Geheugen: Moeite om volgorde van klanken te herhalen
Bewustzijn: minder gevoelig voor klankenstructuur van taal

Question 38

Wat zijn drie criteria voor het hebben van dyslexie?

Answer 38

1. De ernst van de moeilijkheden, gemeten op spelling, lezen, inversies, spoonerismen, dyslexiekans en tekstlezen
2. Persistentie/hardnekkigheid
3. Exclusiviteit

Question 39

Inversies

Answer 39

Twee woorden gegeven waarbij persoon moet aangeven of het is omgedraaid (laks en skal)

Question 40

Spoonerismen

Answer 40

Twee woorden gegeven en de eerste letters van beide woorden dienen omgedraaid te worden (Brown & Dune > Down en Brune)