HC 1.2 volksgezondheid - planetary health Flashcards
hoezo gaat het goed met betrekking tot gezondheid
- afname kindersterfte
- gestegen levensverwachting
- minder armoede
wat draagt bij aan de daly’s
gedragsfactoren, persoonsgebondenfactoren en omgevingsfactoren
waarom staat de gezondheod van de aarde onder druk
- holoceen is overgaan in antropoceen
- landbouwrevolutie
- industriële revolutie
- the great acceleration: na de tweede wereldoorlog is door toegenomen vraag en de grotere wereldbevolking de vraag naar grondstoffen gestegen
Wat is planetary health?
Impact van door de mens veroorzaakte veranderingen in natuurlijke systemen op aarde op de gezondheid van de mens
hoeveel % van de wereldwijde sterfte is te linken aan onze leefomgeving
23%
wat is de maximaal toelaatbare temeroatuurstijginng en wat zijn de gevolgen als we dit overschijden en wat is de opwarming nu
1,5
-> daarboven ontstaan kantelpunten (smelten van ijskappen en permafrost ( vrijkomenmethaan)), waardoor het proces onomkeerbaar raakt
-> nu is de opwarming 1,2
directe gevolgen van klimaatverandering op de gezondheid
- hitte
- extreem weer
- luchtvervuiling
- infectieziekten
hitte
toegnomen temperatuur en daardoor meer, langere en sterke hittegolven:
- hierdoor meer dehydratie, hitteberoerten en exacerbaties van hart- en vaatziekten en respiratoire ziekten
- met name in de steden, omdat de hitte hier langer blijft hangen: hitte-eilanden
- risicogroepen voor hitte zijn kinderen, ouderen en armen, waardoor de bevolking ongelijkheid toeneemt
extreem weer
bijvoorbeeld overstromingen, stormen en bosbranden hierdoor:
- directe doden en gewonden
- gezondheidsschade: vervuild water, besmetting en verspreiding van ziektes, schade aan infrastructuur en daardoor onbereikbare gezondheidszorg
luchtvervuiling
het verbranden van fossiele brandstoffen en de bosbranden zorgen onder andere voor meer fijnstof. bij een hogere temperatuur zal er ook meer ozon vormen:
- toename in exacerbaties van respiratoire aandoeningen en hvz
- toename pollen allergeniciteit: er is een langer pollenseizoen met verhoogde pollenproductie, waardoor meer astma
infectieziekten
toegenomen verspreiding door overstroming, cerandering van neerslag en temperatuurstijging
indirecte gevolgen van klimaatverandering op de gezondheid
- voedselonzekerheid
- mentale gezondheid
- migratie, ontheemding en maatschappelijke onrust
hoeveel vroegtijdige sterftes zijn er jaarlijks wegens luchtvervuling en hoeveel extra stergevallen zijn er door hitte jaarlijks
luchtvervuiling: 9200
hitte: 250
onze leefomgeving veranderd:
● Stijgende temperaturen
● Stijgende zeespiegels
● Verlies van biodiversiteit
● Ontbossing
● Verzuring van de oceaan
● Vervuiling van bodem, lucht en water
● Meer extreme weersomstandigheden
Wat zijn de planetary boundaries?
- klimaatverandering
- verlies biodiversiteit
- a. stikstofkringloop
b. fosforkringloop - gat in de ozonlaag
- oceaanverzuring
- water gebruik
- landgebruik
- chemische verontreiniging
- aerosolen in de atmosfeer