HC 1: microscopische anatomie: nier en urinewegen Flashcards
Hoe ligt een nier?
Retroperitoneaal, rechts ligt lager door de lever.
De nier weegt 150 gram en is 10-15 bij 5-7 cm.
Waaruit bestaat een foetale nier?
Uit 18 Lobi, foetale lobulatie wat fuseert maar waardoor je bij enkele nog scheidingslijnen kan zien.
Waaruit is de nier opgebouwd?
- Merg/medulla: donkere deel, hier zitten verzamelbuizen en dunne en dikke delen van lis van Henle + dikke dalende deel van proximale tubulus. Hier wordt voorurine geresorbeerd voordat het in leiders komt. Opgebouwd in piramides.
- Schors/cortex: hier zitten de glomeruli en de eerste delen van proximale tubulus.
- Calyx: locatie waar eerste urine wordt opgevangen/uitgescheiden, direct onder piramide een holte. Calyx minor en calyx major.
- papil is overgang van piramide/mergdeel naar calyx/nierbekken
- perirenaal vet
- Nierbekken, pelvis renalis
- Ureter
Wat is de hilus van de nier?
Plek waar arterie naar binnen gaat, vena naar buiten en urine via de ureter naar buiten.
Wat is de functie van de nieren?
- Filtratie en secretie van afvalstoffen uit het bloed
- Regulatie van water en zout huishouding (bloeddruk, zuur-base balans)
- hormoonproductie (renine, epo, activatie vit D3)
Wat zijn nefronen?
Functionele delen van de nieren, 1 miljoen per nier (50mm). Liggen in de cortex.
Bestaat uit:
- glomerulus
- proximale tubulus
- lis van Henle
- distale tubulus
- verzamelbuis
Waar zit het juxta glomerulaire apparaat?
Bij de afferente arteriole tegen de distale tubulus, hier meet de macula mensa de NaCl in het urine, als dit te hoog is zal het filtratie veranderen.
Wat bevatten proximale tubuli?
Groot oppervlak door microvilli en veel mitochondriën door energie nodig voor reabsorptie.
Wat is de glomerulus?
Vaatkluw waar filtratie plaatsvindt, afferente arteriole stroomt erin, afferente arteriole eruit (beide arterie). 1 miljoen per nier.
Ruimte van Bowmann is lege omhulsel waar voorurine wordt verzameld en via proximale tubulus uit glomerulus gaat.
Ook ligt het juxtaglomerulaire apparaat hier.
Hoe wordt de glomerulus bekleed?
- Podocyten (visceraal epitheel)
- Glomerulaire basaal membraan rondom capillairen
- parietaal epitheel aan kapsel van Bowmann
- Midden mesangium cellen.
- macula densa/juxta glomerulaire cellen
Wat is de functie van mesangiumcellen?
Vormen boomstructuur (houden capillairen op een plek):
- fundament van glomerulus
- reguleert hydrostatische druk door contractie
- fagocytose van moleculen in de GBM
- immuun regulatie van cytokines
De cel kan samenknijpen wat de capillair verkleint en druk verandert.
Wat doen podocyten?
Zitten over het capillair heen en zorgen dat grote eiwit moleculen in het bloed blijven. Ze vormen een slit diafragma, zitten aan elkaar gebonden met tentakels.
Wat is de glomerulaire filtratie unit?
- Endotheel (gefenestreerd, kleine gaatjes)
- glomerulaire basale membraan: collageen IV, laminine, proteoglycanen
- Podocyten/slit diafragma
Wat vindt er plaats in de proximale tubulus?
Reabsorptie van:
- 60% water en ionen
- glucose, mineralen, aminozuren, vitaminen en eiwitten < 70 kDa
Secretie van organische ionen: choline en creatinine
Metabolisme vitamine D
Groter dan distaal en hoog cylindrisch epitheel
Wat doen de lis van Henle?
Resorptie van H2O en NaCl, lijkt op een capillair