H9: Taal Flashcards
Crossed aphasia:
Letsel in de rechterhemisfeer bij rechtshandige persoon
want normaal is het letsel dan in de linkerhemisfeer
Drie manieren om taallateralisatie te meten:
- WADA
- fMRI
- Directe elektrische stimulatie
Poeppel ging hersenen opdelen in drie delen:
- Frontaal = synthetiseren
- Pariëtaal = analytisch
- Temporaal = geheugen
Centrale afasieën (4):
= Bij de fissuur van Sylvius
- Afasie van Broca
- Afasie van Wernicke
- Geleidingsafasie
- Globale afasie
Afasieën buiten de Sylvische fissuur (4):
- Transcorticaal motorische afasie
- Transcorticaal sensorische afasie
- Gemengd transcorticale afasie
- Amnestische afasie
Perseveraties:
zichzelf veel herhalen
Oorzaak Broca:
Uitgebreide peri-sylviaanse lesie
Oorzaak geleidingsafasie:
Fasciculus arcuatis / gyrus supramarginalis
Oorzaak globale / totale afasie:
Uitgebreid letsel t.h.v. linkerhemisfeer
Oorzaak transcorticaal motorische afasie:
Anterieur / superieur aan Broca
Oorzaak transcorticaal sensorische afasie:
Posterieure temporo-pariëtale regio
Oorzaak gemengd transcorticale afasie:
letsel dat de taalzones isoleert van de rest van de cortex (isolatie-afasie)
Oorzaak amnestische afasie:
Geen specifieke locatie maar vaak op grensgebied tussen temporale / pariëtale
Parafasieën:
Woorden die niet in de context passen maar het DOELWOORD IS HERKENBAAR
(“Ik drink uit mijn wolk” ipv glas)
Paragrammatismen / dyssyntaxis:
Wernicke
Overdreven vervoegingen!
“Ik ben vandaag naar hier gekomen geweest zijn”
Verschillende types parafasieën (4):
- Verbale parafasie (gelijkaardige betekenissen)
(vest ipv broek) - Forme parafasie (woord dat fonetisch bij doelwoord ligt) (lat ipv kat)
- Irrelevante parafasie (woorden bestaan maar je kan geen betekenis afleiden uit de zin)
- Neologismen: (fonologisch = geen verwantschap) (semantisch (wel verwantschap; vb: loeibeest ipv koe))
Logorhee:
Patiënt blijft aan één stuk doorpraten
Conduite d’approche:
onderdeel geleidingsafasie
patiënt wil zich herpakken, blijft zich verbeteren en KOMT TOT DOELWOORD
Conduite d’écart:
onderdeel geleidingsafasie
patiënt dwaalt steeds verder weg van doelwoord
Echolalieën:
transcorticaal motorische afasie
met dezelfde woorden bevestigend antwoorden wat je in een vraagzin plaatst
(we gaan toch naar buiten?)
Passe-partoutvormen:
amnestische afasie
= Zelfde woord voor vanalles en nog wat gebruiken
“ben mijn dingen vergeten om naar de dingen te gaan”
Neo-associonisten denken via (3):
- Grammatica
- Fonologie
- Semantiek
… splitst hersenen op in frontale gebied van Broca & het meer posterieure
Sylcus centralis