H7: Varia Flashcards

1
Q

Endometriose

Wat is het?

A

Baarmoederslijmvlies komt op abnormale plaats voor, nl. buiten de baarmoeder (bekken, abdomen, …)

Ook dit endometrium is cyclisch actief; veroorzaakt lokale bloeding, inflammatie en vergroeiingen

= Ectopisch baarmoederslijmvlies

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Endometriose

Typische haarden?

A
  • Douglas-holte (tussen uterus en rectum)
  • Ovarium
  • Rond ligamenten
  • Dikke darm
  • Blaas
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Endometriose

Wat zijn chocoladecysten?

A

holten gevuld met (oud) bloed in de ovaria (endometrioma)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Endometriose

Prevalentie?

A

10% tijdens reproductieve leeftijd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Endometriose

Symptomen?

A
  • Asymptomatisch soms
  • Lage rugpijn
  • Onderbuikpijn
  • defaecatie- of mictieklachten,
  • vermoeidheid,
  • dyspareunie,
  • fertiliteitsproblemen
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Endometriose

Bloedanalyse?

A

Vaak geen afwijkingen, eventueel lichte anemie of stijging
CA-125 (‘tumormarker’)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wanneer stijgt CA-125?

A
  • Reeks gynaecologische aandoeningen
  • Leverziekte
  • Diverticulitis
  • UWI

→ weinig voorspellende waarde

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Endometriose

Diagnose?

A

Laparoscopisch

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Endometriose

Behandeling?

A

1ste keus: medicamenteus
→ NSAIDs, OAC, progestagenen

Chirurgisch:
→ laparoscopie: ablatie of resectie van endomet-haarden
→ hysterectomie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Ovariële cyste

Wat is het?

A

Cystisch gezwel van de eierstok, ontstaan uit niet-geovuleerde follikel (= follikelcyste), corpus luteumrest of andere ovariële cellen

Goedaardig, komt voor op jonge leeftijd

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Ovariële cyste

Symptomen?

A
  • Vaak asymptomatisch
  • buikpijn,
  • bloating,
  • AUB
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Ovariële cyste

Oppassen voor?

A

Torsie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Ovariële cyste

Behandeling?

A

Cystectomie: laparoscopische wegname van cyste

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Ovariële cyste

Wat is een torsie?

A

Draaiing rond het lig.
suspensorium ovarii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Waartoe leidt een torsie?

A

Afsnoering circulatie, stuwing, bloeding ….
(acuut abdomen!)

Meestal bij wat grotere cysten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is een teratoma?

A

(Meestal) goedaardige tumor, cystisch gezwel uit primordiale kiemcellen.
Differentiëert vanuit deze kiemcellen tot verschillende weefsels van ecto, meso en endodermale oorsprong.

17
Q

Aandachtspunten bij teratoma?

A
  • Leidt vaak tot torsie
  • Kan hCG-produceren en dus een zwangerschap nabootsen
18
Q

Wat is een follikelcyste? Hoe ziet het eruit op echo?

A

Cystisch gezwel uit niet geruptureerde follikel (geen ovulatie)

Heeft maar één cyste-compartiment, bevat vocht (donkere kleur op echo)

19
Q

Behandeling voor follikelcyste?

A
  • afh. van evt. complicaties (cyste-ruptuur, torsie)
  • Spontane involutie is mogelijk.
20
Q

Extra-uteriene zwangerschap

Ectopische implantatie-sites?

A
  • Tubair
  • Ovariëel
  • Cervicaal
  • Abdominaal
21
Q

Extra-uteriene zwangerschap

Chirurgische behandeling bij tubaire EUZ?

A
  • Salpingectomie (wegname eileider)
  • Salpingotomie (sparen eileider)
22
Q

Extra-uteriene zwangerschap

Risicofactoren?

A
  • chirurgie,
  • IVF,
  • eerder doorgemaakte salpingitis (PID)

50% heeft geen risicofactoren

23
Q

Extra-uteriene zwangerschap

Symptomen?

A
  • abdominale pijn,
  • AUB tijdens 1e zwangerschapstrimester,

gemiddeld 6 à 8 weken na LM

24
Q

Extra-uteriene zwangerschap

Nabehandeling?

A

Na salpingotomie kan trofoblastweefsel aanwezig blijven (hCG blijft meetbaar).
Methotrexaat (MTX): sterk teratogeen, leidt tot vruchtdood en spontane absorptie

25
Q

Premenstrueel syndroom

Definitie?

A

Het cyclisch optreden van een combinatie van fysieke en emotionele symptomen tijdens de tweede helft van de menstruele cyclus (luteale fase).

26
Q

Premenstrueel syndroom

Beleving van symptomen?

A

Voor de meesten: mild, 1-2 dagen voor start menstruatie

15%: zeer hinderlijk (PMDD)

27
Q

Premenstrueel syndroom

Pathofysiologie?

A
  • Hormonale fluctuaties → impact op veel weefsels
  • Wijzigingen in neurotransmitters
  • Erfelijkheid
  • Socio-culturele factor (taboe…)
28
Q

Premenstrueel syndroom

Wat is PMDD?

A

Premenstrual dysphoric disorder

Bij ernstige last van PMS

29
Q

Premenstrueel syndroom

Behandeling niet-medicamenteus?

A
  • Voeding: voldoende omega-3-vetzuren, Ca2+, beperken caffeïne en suiker
  • Lichaamsbeweging
  • Relaxatietechnieken
  • Psychotherapie? (beperkte evidentie)
  • Alternatieve geneeswijzen zoals acupunctuur? (beperkte evidentie)
30
Q

Premenstrueel syndroom

Medicatie?

A
  • Pijn: NSAIDs
  • Psychische symptomen: bepaalde COC’s
  • Depressie/angst: SSRi