H6: Reumatische ziekten Flashcards

1
Q

Definitie van reumatische ziekten

A

Gevarieerde groep van aandoeningen gekenmerkt door aanwezigheid van klachten en/of afwijkingen t.h.v. het bewegingsapparaat (rug/knie/voet, …).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Beperken reumatische ziekten zich altijd tot het bewegingsstelsel?

A

Tasten soms ook andere organen aan (dan noemen we het systeemziekten)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Waarin kunnen reumatische ziekten ingedeeld worden?

A
  • botaandoeningen
  • peesontstekingen
  • gewrichtsaandoeningen
    (mechanisch & inflamatoir)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat is artrose?

A

mechanische gewrichtsaandoening, Slijtage kraakbeen en onderliggend bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is artritis?

A

Iflammatoire gewrichtsaandoening

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Symptomen van artrose

A

Pijn bij belasting/beweging​

Pijn vermindert bij rust​

Korte startpijn na immobilisatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

3 grote groepen bij inflammatoire gewrichtsaandoeningen

A

auto-immuunziekten​ bv. reumatoïde artritis, bindweefselziekten​

Spondylartropathieën​ bv. ziekte van Bechterew​

Kristalatropathieën​ bv. jicht​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Symptomen van artritis

A

Zwelling, roodheid, pijn, bewegingsbeperking van de gewrichten​

Pijn verdwijnt niet in rust​

Nachtelijke verergering van de pijn​

Ochtendstijfheid (minstens 1u)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Veelvoorkomende locaties van artorse

A

Heupen​

Knieën​

Tussenwervelschijven van de nekwervels of lendewervels​

Handen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Leg een discushernia uit

A

Het is een scheur ter hoogte van de tussenwervelschijf

druk op ruggenmerg en uittredende zenuwwortels​

pijn en uitvalsverschijnselen (gevoelsstoornissen en verlamming)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hoe gebeurd de diagnose van artrose?

A

Beeldvorming (aangetast kraakbeen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Behandeling van artrose

A

Overbelasting van het gewricht vermijden Pijnstilling​

Heelkundig: plaatsen van een prothese

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Waarom enkel een prothese bij oudere mensen?

A

Na 10-15j is een nieuwe prothese nodig, je kan maar 1x nieuwe prothese door verankering in het bot

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wat is jicht?

A

Chronische aandoening die gekenmerkt wordt door periodes van acute gewrichtsontsteking.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Oorzaken van jicht

A

Te hoog urinezuur(uraat)gehalte in het bloed = hyperuricemie​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat is het gevolg van een te hoog uraat gehalte in het bloed?

A

neerslaan in gewrichten als kristallen, omdat het urinezuur niet tijdig afgevoerd kan worden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Symptomen van jicht

A

het is een hevige ontstekingsreactie:
acuut
zwelling
hevige pijn
roodheid
warmte
beperkte bewegelijkheid

tast slechts 1 gewricht tergelijk aan, rond het 40-60ste levensjaar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Wat wordt er afgebeeld?

A

Jicht (urinezuur kristallen in gewricht)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hoe gebeurd de diagnose van jicht?

A

Bloedonderzoek: gestegen urinezuurspiegel​

Gewrichtspunctie: microscopisch aantonen van uraatkristallen in het gewrichtsvocht​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Verwikkelingen van jicht

A

Misvorming gewricht + beperking gewrichtsbeweeglijkheid​

Jichtknobbels (pijnloze ophoping uraatkristallen in de huid en onderhuidse weefsels)​

Nierstenen en/of nierinsufficiëntie (tgv afzetting urinezuurkristallen thv de nieren)

Hart- en vaataandoeningen (hyperuricemie = risicofactor)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Behandeling van jicht

A

Pijnstilling bij acute aanval (NSAID of prednisolon)

Onderhoudsbehandeling met allopurinol (remt productie urinezuur)​

Beperking purinerijke voedingsmiddelen (beperkte invloed + weinig onderzoek)

Voldoende drinken waardoor uitscheiding urinezuur via urine ↑​

Alcohol vermijden remt uitscheiding urinezuur

Uricemie regelmatig controleren (bloedonderzoek)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wat is Reumatoïde artritis (RA)

A

Aandoening gekenmerkt door een chronische ontsteking van het gewrichtsslijmvlies met aantasting en vernietiging gewrichtskraakbeen, bot en gewrichtsligamenten​

Destructieve, vaak invaliderende vorm van artritis​, aangetaste gewrichten worden misvormd en verstijven

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Oorzaak van Reumatoïde artritis

A

Niet gekend

Auto-immuunziekten, het immuunsysteem valt eigen gewrichtsweefsel aan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Wat wordt er afgebeeld?

A

reumatoïde artritis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Symptomen van Reumatoïde artritis

A

aantasting kleine hand- en voetgewrichten​ rond 20-45j

later kan elk groot gewricht worden aangetast​, met inflammatoire pijn

verloop is op en afgaand, onvoorspelbaar en individueel verschillend

Soms later ook afwijkingen thv andere organen zoals oogaantasting (RA is systeemziekte)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Behandeling van Reumatoïde artritis

A

Hulpbehandeling = Bestrijden pijn en ontsteking ​waardoor de patiënt zo weinig mogelijk last​ heeft. Geen invloed op verdere evolutie ziekte + voorkomt geen gewrichtsletsels​

Basisbehandeling = Stoppen of remmen reumatisch proces, zo vroeg mogelijk starten​​. De behandeling gebeurd met methotrexaat

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Diagnose van Reumatoïde artritis

A

Beeldvorming

Bloedonderzoek (reumafactor, gestegen CRP)

28
Q

Rol bloedonderzoek bij RA

A

diagnose stellen en evaluatie van de behandeling. Opsporen van bijwerkingen van methotrexaat (lever en beenmerg)

29
Q

Wat is een synoniem voor de ziekte van Bechterew?

A

ankyloserende spondylitis

30
Q

Wat is ankyloserende spondylitis

A

Ziekte behorend tot de spondylarthropathieën, een groep van chronische inflammatoire gewrichtsaandoeningen waarbij de wervelkolom is aangetast​

31
Q

Oorzaak van ankyloserende spondylitis

A

Genetische voorbeschiktheid

32
Q

Symptomen van ankyloserende spondylitis

A

Begint met aantasting van de gewrichten tussen heiligbeen en heupbeen​ met lage rugpijn al sgevolg, kan uitstralen naar billen en dij​

Tijdens verder verloop kunnen ook de wervelzuilgewrichten, de gewrichten tussen ribben en wervels, de schouder-, heup-, knie-, enkel- en voetgewrichten worden aangetast.

pijnlijke opstoten afgewisseld met relatief pijn en klachtenvrije periodes (inflammatoire pijn)

33
Q

Wat wordt er afgebeeld?

A

ankyloserende spondylitis / ziekte van Bechterew

34
Q

verloop ziekte van Bechterew

A

Op termijn leiden ontstekingen tot verbening (ankylose) van aangetaste gewrichten

gevolg = stijve rug en thorax

Kan soms gepaard gaan met peesontstekingen of oogontstekingen

35
Q

Diagnose ziekte van Bechterew

A

Beeldvorming
Bloedonderzoek (HLA B27 pos)

36
Q

Behandeling ziekte van Bechterew

A

Geen genezende behandeling
Medicatie
Kinesitherapie (behouden bewegelijkheid en verstijving tegengaan)

37
Q

Wat zijn bindweefselziekten

A

Groep van chronische inflammatoire ziekten waarbij niet alleen gewrichten worden aangetast maar ook ontstekingsreacties in bindweefsel van andere organen (zoals huid, hart, longen, nieren, hersenen, maagdarmstelsel, ogen, …) kunnen optreden.​

38
Q

oorzaak van bindweefselziekten

A

Precieze oorzaken niet gekend, behoort tot auto-immuunaandoeningen

39
Q

Diagnose van bindweefselziekten

A

De meerderheid heeft anti-nucleaire antistoffen (ANA of ANF) in het bloed

40
Q

Voorbeelden van bindweefselziekten

A

lupus, sclerodermie, syndroon van sjörgen

41
Q

Wat is lupus?

A

een bindweefselziekte vooral bij jonge vrouwen

42
Q

Klinisch beeld van lupus

A

extra articulair (huidafwijking, nieraantasting, …)

Wisselend: ziekteverschijnselen – klachtenvrije periodes​

43
Q

Wat is sclerodermie

A

een binfweefselziekte, met huidafwijkingen en slokdarmaantasting tot gevolg

44
Q

Wat is het syndroom van sjörgen

A

een bindweefselziekte, Aantasting en ontsteking traan- en speekselklieren​ met verminderde productie traanvocht en speeksel​ tot gevolg

45
Q

Wat is Infectieuze artritis

A

Acute bacteriële infectie van een gewricht

46
Q

Oorzaak van Infectieuze artritis​

A

Niet steriel uitgevoerde gewrichtspunctie

Trauma (bv. Verkeersongeluk)​

Via bloedbaan

Uitbreiding botinfectie​

47
Q

symptomen van Infectieuze artritis​

A

Pijnlijk en gezwollen gewricht met functiebeperking

Koorts

48
Q

Diagnose van Infectieuze artritis​

A

Gewrichtspuntie voor kweek en antibiogram

49
Q

Behandeling van Infectieuze artritis​

A

Evacuerende gewrichtspuncties ​
Antibiotica

50
Q

Synoniem voor Osteomalacie en rachtis

A

engelse ziekte

51
Q

wat is Osteomalacie en rachtis?

A

Gebrekkige, vertraagde of afwezige mineralisatie van het bot tgv vitamine D-tekort

Voldoende beendergrondstof, wordt niet gecalcificeerd​

52
Q

verschil tussen Osteomalacie en rachtis?

A

Volwassenen: osteomalacie

Kinderen: rachitis​

53
Q

Oorzaken van engelse ziekte

A

Malabsorptie (van vitamine D)​

Onvoldoende blootstelling zonnelicht (omzetten van vit D tot bioactieve vorm)​

Chronische nierinsufficiëntie (verminderde vorming actieve vitamine D)​

54
Q

Symtomen van Engelse ziekte

A

Groeistoornissen en skeletmisvormingen bij het kind​

(wervelzuilverkrommingen, O-benen, botpijn)

Rugpijn bij een volwassene

55
Q

Diagnose van de Engelse ziekte

A

Beeldvorming
Bloedonderzoek (vit D)

56
Q

Behandeling van Engelse ziekte

A

toediening van vit D

57
Q

wat wordt er voorgesteld en welke ziekte veroorzaakt het?

A

Engelse ziekte, O-benen bij kinderen (rachitis)

58
Q

Wat is osteoporose?

A

Botziekte gekenmerkt door afname van botmassa​, verhoogde vatbaarheid voor fracturen

59
Q

Oorzaken van osteoporose

A

Wegvallen van oestrogeenproductie bij de vrouw na de menopauze

Bepaalde ziekten: bv. syndroom van Cushing, hyperparathyroïdie ​

Bepaalde behandelingen: bv. behandeling met corticosteroïden​

Seniele osteoporose: bij bejaarden door verminderde calciuminname en relatief slechte calciumopname in de darm​

60
Q

wat wordt er afgebeeld?

A

osteoporose

61
Q

Riscofactoren voor osteoporose

A

Onvoldoende calcium inname via voeding

Overmatig gebruik alcohol​

Roken​

Weinig/geen lichaamsbeweging

Onvoldoende blootstelling zonlicht​

62
Q

Symptomen van osteoporose

A

Hogere kans op (spontane) fracturen zoals:​ dijbeen, pols en indeukingsfracturen wervels​

63
Q

Diagnose van osteoporose

A

botdichtheid meten (beeldvorming)

64
Q

Behandeling van osteoporose

A

Medicatie die activiteit van osteoclasten onderdrukt (bisfosfonaten)

Calcium en/of vitamine D​

65
Q

Preventie van osteoporose

A

Calciumrijke voeding ( producten, broccoli, kolen, amandelen, …)​
Voldoende lichaamsbeweging​

Voldoende blootstelling aan zonlicht ​
Vermijden roken en overmatig alcoholgebruik