H4: Metabolische Aandoeningen Flashcards

1
Q

Wat is de anatomische ligging van de schildklier

A

basis van de hals, in het bijzijn van de luchtpijn, slokdarm en stembandzenuwen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Waar kan een vergrote luchtpijn op drukken?

A

luchtpijp (ademhaling)
slokdarm (slikken)
stembandzenuwen (hees)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

welke effecten heeft het schildklierhormoon

A

Stimulatie van algemeen metabolisme (=stofwisseling)​

Nodig voor normale activiteit van het centraal zenuwstelsel

Invloed op hartslagfrequentie (veel hormoon, hoge hartslag)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hoe werkt het negatief feedback systeem van de schildklier?

A

De schildklier zal TSH omzetten in T3 en T4, wanneer deze veel aanwezig zijn al de productie van schildklierhormonen geremd worden. Wanneer het T3 en T4 gehalte weer daalt zal het hormoon aangemaakt worden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hoe uiten schildklierziekten zich?

A

veranderingen in secretie van schildklierhormoon​

toename schildkliervolume

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

wat is hyperthyroïde

A

overdreven aanmaak van de schilklierhormonen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

wat is hypothyroïde

A

onvoldoende aanmaak van de schildklierhormonen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

wat is euthyroïde

A

voldoende aanmaak van de schilklierhormonen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

hoe kan de toenamen van het schilkliervolume zich manifesteren?

A

struma/krop = gaat gepaard met verandering in hormoonsecretie

knobbel = tumor (goed- of kwaadaardig)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

wat wordt er afgebeeld?

A

Hyperthyroïde

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

wat is Eutyroïd struma?

A

Volumevergroting van de schildklier als reactie op factoren die de productie van schildklierhormoon belemmeren.​ De afscheiding van TSH is verhoogd, het stimuleert de schildklieractiviteit waardoor het volume toeneemt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

wat is een synoniem voor Eutyroïd struma

A

goiter​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

wat zijn de oorzaken van Eutyroïd struma

A

genetische factoren

bepaalde voedingsmiddelen (kolen en rapen)

milieuvervuiling

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

symptomen van Eutyroïd struma

A

zwelling aan basis vd hals

mechanische drukverschijnselen (ademhalingsstoornissen, sliklast, heesheid)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

diagnose van Eutyroïd struma

A

T3 en T4 normaal bij bloedonderzoek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

behandeling van Eutyroïd struma

A

toediening schildklierhormoon

heelkundig verwijderen deel vd schildklier (esthetisch bezwaar of drukverschijnselen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

wat is een synoniem voor hyperthyroïdie

A

thyreotoxicose​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

wat is hyperthyroïdie

A

Overdreven secretie van schildklierhormoon

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

oorzaak van hyperthyroïdie

A

Meerdere schildklierziekten kunnen aanleiding geven tot hyperthyroïdie.​

Meest voorkomende onder deze ziekten is de ziekte van Graves-Basedow (70%).​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

wat is de ziekte van Graves-Basedow

A

het is een auto-immuunaandoening die leidt tot hyperthyroïdie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

wat is de oorzaak van de ziekte van Graves-Basedow

A

Pathologische antilichamen tegen TSH-receptor​ (TSI thyroïd stimulerend immunoglobuline) waardoor de aanmaak van hormonen wordt gestimuleerd (geen onderdrukking van feedbacksysteem)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

welke ziekte is dit?

A

Graves-Basedow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Wat zijn de symptomen van Graves-basedow

A

zwelling aan de hals (struma)

effecten hoog schildklierhormoon: vermagering, zenuwachtigheid, emotionele effecten, angst, snelle polsslag, hartkloppingen en soms exoftalmie (uitpuilende ogen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

van welke ziekte is dit een symptoom?

A

ziekte van Graves-Basedow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Hoe zien de bloedwaarden bij de ziekte van Graves-Basedow eruit?

A

T4/T3 hormoon​
Verhoogd omdat TSI de aanmaak continu stimuleert​

TSI​
Aanwezigheid van TSI, normaal niet aanwezig in het bloed​​

TSH waarden​
Gedaald omdat TSI het schildklier al stimuleert

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Behandeling van Graves-Basedow

A

Medicatie (thyrostatica)​

Radio-actief jodium​

Heelkunde (gedeeltelijk verwijderen van de schildklier)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

welke twee vormen van hypothyroïdie zijn er

A

aangeboren (cogenitale)
verworven

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

wat zijn de oorzaken van aangeboren hypothyroïdie

A

Afwezigheid of onvoldoende aanleg van de schildklier

Prenataal jodiumtekort​

Aangeboren enzymdefect

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

symptomen van aangeboren hypothyroïdie

A

leidt tot cretinisme (dwerggroei, geestelijke achterstand)

30
Q

diagnose van aangeboren hypothyroïdie

A

screening van pasgeborene dmv de hielprik (neonatale screening)

31
Q

behandeling van aangeboren hypothyroïdie

A

toediening van het schildklierhormoon

32
Q

wat zijn de oorzaken van verworven hypothyroïdie

A

Primaire verworven hypothyroïdie, ontstaan door stoornissen thv de schildklier​

Secundaire verworven hypothyroïdie​, ontstaan door stoornissen thv de hypofyse​

33
Q

welke primaire vormen bestaan er van verworven hypothyroïdie

A

autoimmuunziekte (auto-antilichamen met chronische ontstekingsreactie tot gevolg, ziekte van Hashimoto)

chronisch jodium tekort in voeding (kijk powerpoint)

door medische handelingen uitgelokt (heelkundige verwijdering van de schildklier, of behandeling met radioactief jood)

34
Q

symptomen van een hypothyroïdie

A

gewichtstoename
vermoeidheid
traag in motoriek
traag in denken
minder concentratievermogen
trage polsslag
verlies van belangstelling in de omgeving

35
Q

hoe ziet een bloedonderzoek van hypothyroïdie eruit

A

TSH​
Verlaagd bij weinig stimulatie (secundaire vorm)​
Verhoogd als er geen T3/T4 gevormd wordt (primaire vorm)​

T3/T4​
Gedaalde waarden in het bloed​

Jodium​

Auto-antilichamen​

36
Q

behandeling van hypothyroïdie

A

toedienen van schilklierhormoon

37
Q

wat zijn de gele puntjes

A

bijschildklieren

38
Q

functie bijschildklieren

A

vrijstellen van parathormoon

regeling van de calciëmie
normaal = 9-10,5 mg/dL
hyper = > 10,5 mg/dL
hypo = < 9 mg/dL

39
Q

wat is hyperparathyroïdie

A

Overmatige werking van één of meerdere bijschildklieren​ met overdreven aanmaak en afgifte van PTH (parathormoon)​ ter gevolg

40
Q

oorzaak van hyperparathyroïdie

A

goedaardige bijschildkliertumor

41
Q

diagnose van hyperparathyroïdie

A

bloedonderzoek:
hypercalciëmie
verhoogde PTH spiegel

42
Q

symptomen van hyperparathyroïdie

A

geen (< 12mg/dL)

osteoporose (> 12 mg/dL)

calcium komt vrij wanneer bot wordt afgebroken !!

43
Q

behandeling van hyperparathyroïdie

A

heelkundig verwijderen van de tumor

44
Q

wat is hypoparathyroïdie

A

onvoldoende werking van de bijschildklieren (verminderde aanmaak en afgifte van PTH)

45
Q

oorzaak van hypoparathyroïdie

A

schildklieroperatie (wegnemen)
auto-immuunproces

46
Q

symptomen acute aanval hypoparathyroïdie

A

Tintelingen vingers en tenen

Stijfheid mond​ en handen​

Verhoogde prikkelbaarheid skeletspieren​

Ca heeft remmende invloed op neuromusculaire eindplaten​, met spiercontracturen​ tot gevolg
(Spasmen ademhalingsspieren en strottenhoofdspieren​)

Dodelijk​

47
Q

wat veroorzaakt dit?

A

hypoparathyroïdie

48
Q

hoe gebeurd de diagnose van hypoparathyroïdie

A

bloedonderzoek:
hypocalciëmie
verlaagd PTH

49
Q

behandeling van hypoparathyroïdie

A

toediening van calcium intraveneus

50
Q

welke aandoeningen van de bijnieren bestaan er

A

ziekte van Addison
syndroom van Cushing
syndroom van Conn
feochromocytoom

51
Q

wat is de ziekte van Addison

A

Onvoldoende activiteit bijnierschors (bijnierschorsinsufficiëntie)​ met een chronisch tekort aan bijnierschorshormonen (geslachtshormonen, cortisol en aldosteron) ter gevolg

52
Q

oorzaak ziekte van Addison

A

auto-immuunproces

53
Q

diagnose ziekte van addison

A

Bloedonderzoek:​
Laag cortisol gehalte​
Hoog ACTH gehalte​
Antilichamen tegen bijnierschors​

ACTH-stimulatietest:
Cortisolspiegel in het bloed stijgt niet na stimulatie met ACTH​

54
Q

symptomen van ziekte van Addison

A

elektrolytenstoornis
(Na↓, K↑ tgv tekort aldosteron)

55
Q

behandeling van ziekte van Addison

A

toedienen van bijnierschorshormonen

56
Q

wat is de oorzaak van het syndroom van Cushing

A

Meestal ten gevolge van goedaardige hypofysetumor die overdreven ACTH aanmaakt en afscheidt​

56
Q

wat is het syndroom van Cushing

A

overactieve bijnierschors (te veel productie aan cortisol)

57
Q

wat zijn de symptomen van het syndroom van Cushing

A

vollemaansgezicht
vetopstapeling romp en buik
dunne huid
osteoporose
glucose-intolerantie
hoge gevoeligheid infecties

58
Q

diagnose van het syndroom van Cushing

A

Bloedonderzoek:​
Verhoogde cortisolspiegel​
Hyperglycemie​

Verdwijnen van 24u-schommelingen van het plasmacortisol​

Dexamethasone- suppressietest: geen daling van plasmacortisol omdat hypofyse niet reageert op negatieve feedback​

Urineonderzoek:
Toename afbraakproduct van cortisol in 24u urine

59
Q

behandeling van het syndroom van Cushing

A

heelkundig wegnemen van de tumor

60
Q

welke pathologie is dit?

A

vollemaansgezicht door syndroom van cushing

61
Q

wat is het Syndroom van Conn

A

Ziektebeeld gepaard gaande met overmatige aanmaak van aldosteron

62
Q

oorzaak syndroom van conn

A

goedaardige bijnierschorstumor

63
Q

symptomen van syndroom van conn

A

hypertensie

64
Q

bloedonderzoek bij syndroom van conn

A

gestegen aldosteron
elektrolytenstoornis
(hypokaliëmie en hypernatriëmie)

65
Q

behandeling van syndroom van conn

A

heelkundig verwijderen van adenoom

66
Q

wat is feochromocytoom

A

Bijniermergtumor die in overdreven mate catecholamines (adrenaline en noradrenaline) vrijstelt

67
Q

oorzaak van feochromocytoom

A

bijniermergtumor (meestal goedaardig)

68
Q

symptomen van feochromocytoom

A

Voorbijgaande aanvallen van hoge bloeddruk met hoofdpijn

Bij kinderen: permanente hoge bloeddruk

69
Q

diagnose van feochromocytoom

A

Verhoogde spiegels van catecholamines en afbraakproducten in bloed en 24-uursurine

70
Q

behandeling van feochromocytoom

A

heelkundig verwijderen tumor