H2: Spijsverteringsstelsel Flashcards

1
Q

Waarvoor staat GORziekte?

A

Gastro-oesofageale refluxziekte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is Gastro-oesofageale refluxziekte?

A

terugvloei van de maaginhoud in de slokdarm,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wanneer is Gastro-oesofageale refluxziekte pathologisch?

A

Wanneer het gepaard gaat met symptomen en/of slijmvliesletsels (oeofagitis)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Voorkomen van Gastro-oesofageale refluxziekte?

A

vaak voorkomende aandoening

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is de oorzaak van Gastro-oesofageale refluxziekte?

A

Slechte werking van de onderste slokdarmkringspier, wat de anti reflux barriere tussen maag en slokdarm vormt

ontoereikende slokdarmperistaltiek

langzame/vertraagde lediging van de maag (meer druk op de slokdarmkringspier)

glijbreuk/hiatus hernia

contractie van het diafragma omsluit het onderste deel van de slokdarm (externe barriere)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Welke aandoening wordt er afgebeeld?

A

Gastro-oesofageale refluxziekte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Wat zijn de bevordende factoren voor Gastro-oesofageale refluxziekte?

A

Roken (stimulatie productie maagzuur en verminderde spierspanning onderste slokdarmkringspier)

Voedingsmiddelen die de spierspanning van de onderste slokdarmkringspier verminderen of maaglediging vertragen (chocolade, alcohol, …) of druk in de maag verhogen (gashoudende dranken, overvloedige maaltijden, luchthoudende spijzen​)

Zwangerschap (knellende kledij, druk op de maag door de baby, trage maaglediging door hormonale factoren)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat zijn de symptomen van gastro-oesofageale refluxziekte ?

A

typisch: zuurbranden, oprispingen

atypisch: keelpijn, rauwe stem, chronische hoest

in 40% vd gevallen refluxoesofagitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat zijn de verwikkelingen van astro-oesofageale refluxziekte?

A

bloedingen uit de slokdarmulceraties

stenose tgv littekenweefsel

barrettslokdarm (premaligne) hogere kans op slokdarmkanker

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hoe gebeurd de diagnose van gastro-oesofageale refluxziekte ?

A

endoscopie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is de behandeling voor gastro-oesofageale refluxziekte ?

A

vermijden van overvloedig en vet eten, alcohol en roken

niet eten 2/3uur voor het slapen

overgewicht beperken

medicamenteus: maagzuursecretieremmers en antacida

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat zijn de verdedigende factoren van de maagwand?

A

mucus of slijm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Wat zijn de agressieve factoren van de maagwand?

A

overproductie maagzuur (roken en stress)

voeding en drank (alcohol, sterk gekruid voedsel, koffie)

medicatie zoals aspirine en NSAID’s

Helicobacter pylori tast het slijmvies aan en doet maagzuur productie sterk toenemen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Vorm en gramkleuring van Helicobacter pylori

A

kleine spiraalvormige gramnegatieve bacterie met krachtige urease activiteit​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoe gaat helicobacter pylori ten werk

A

Krachtige urease activiteit​

  • zet ureum om in ammoniak (NH3)​
  • pH stijgt

Hecht vast aan maagepitheel, prolifereren + verstoren celwerking

Immuunrespons = hevig maar ontoereikend​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat zijn de gevolgen van een infectie met helicobacter pylori?

A
  • acute en nadien chronische gastritis​
  • atrofie maagslijmvlies (chronische atrofische gastritis)​
  • vaak symptoomvrij (>80%)​
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Helicobacter pylori​ diagnose

A

Gastroscopie + biopsie van het maagslijmvlies (histologie, kweek)​

Serologie (antistoffen Helicobacter pylori)​

Ademtest met radioactief gemerkt ureum​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

hoe werkt de ademtest met radioactief gemerkt ureum​ & wanneer wordt deze ingezet?

A

De arts onderzoekt of Helicobacter pylori aanwezig is op de maagwand van de patiënt​. Het radioactief gelabeld urease zorgt ervoor dat bij de omzetting naar ammonium en koolsofdioxide het radioactief koolstof gemeten kan worden in de adem, om te bepalen hoeveel urease activiteit aanwezig is in de maag ter gevolgen van Helicobacter pylori.​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Wat wordt er afgebeeld?

A

Besmetting met H. pylori

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat is hiatus hernia?

A

Verplaatsing van een deel van de maag van de buikholte naar de borstholte doorheen​ hiatus oesofagi (= opening in middenrif bestemd voor slokdarm)​

Meestal glijbreuk: overgang slokdarm-maag komt hoger te liggen door hiatus oesofagi​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Wat zijn de symptomen van hiatus hernia?

A

Zelfde als GOR

typisch: zuurbranden, oprispingen

atypisch: keelpijn, rauwe stem, chronische hoest

in 40% vd gevallen refluxoesofagitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Hoe gebeurd de diagnose van hiatus hernia?

A

Beeldvorming (radiologie)​

Endoscopie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Behandeling voor hiatus hernia?

A

Eventueel heelkunde

Medicatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Wat wordt er afgebeeld?

A

Hiatus hernia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Wat is gastritis?

A

Acute ontsteking van het maagslijmvlies​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Wat zijn de oorzaken van gastritis?

A

Irritatie van het maagslijmvlies door​

sterk gekruid voedsel
alcohol
medicatie, …​

Helicobacter pylori

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Wat zijn de symptomen van gastritis?

A

Pijn t.h.v. middenbovenbuik Opgeblazen gevoel
Misselijkheid of braken Verminderde eetlust​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Diagnose van gastritis

A

Gebaseerd op klinisch beeld

(abdominale zwelling, pijn, geen eetlust, brandend gevoel, …)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Behandeling van gastritis

A

Maag sparend dieet: vermijden van alcohol, koffie, kruiden, vetten​

Medicamenteus: bv. anti-emetica​
(tegen overgeven zoals motilium)

Kleine, lichte maaltijden verspreid over de dag​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Wat is chronische atrofische gastritis?

A

Bij sommige vormen speelt Helicobacter pylori een belangrijke rol

Diagnose = biopsie maagslijmvlies​

Kan leiden tot pernicieuze anemie (t.g.v. verminderde productie intrinsieke factor waardoor er minder opname is van vitamine B12)​

Precancereuze toestand​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Wat is gastroduodenale ulcera?

A

Aanwezigheid van een zweer in het slijmvlies van de maag (maagulcus) of het​ duodenum (duodenumulcus)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Wat is de oorzaak van gastroduodenale ulcera?

A

Overproductie van maagzuur: bv. door roken​

Helicobacter pylori​

NSAID​ (ibuprofen)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Wat zijn symptomen van gastroduodenale ulcera?

A

pijn thv middenbovenbuik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Wat is de diagnose van gastroduodenale ulcera?

A

Endoscopie met biopsie van het maagslijmvlies

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Wat wordt er afgebeeld?

A

gastroduodenale ulcera

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Behandeling voor gastroduodenale ulcera?

A

Maagsparend dieet (geen alcohol, rookstop, …)​

Maagzuursecretieremmers​

Bij aanwezigheid Helicobacter pylori:​ maagzuursecretieremmer (hoge dosis)​ en twee soorten antibiotica​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Wat zijn de verwikkelingen van gastroduodenale ulcera?

A

Perforatie​ leidend tot buikvliesontsteking (peritonitis),

bloeding​ met zwarte stoelgang of bloedbraken​

hypovolemische shock bij grote hoeveelheden​ (bloedverlies) of anemie (vaak bij onopgemerkte, geringe bloedingen)​

Maligne ontaarding (zelden)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Andy klaagt van pijn in de middenbovenbuik; Noem 2 aandoeningen van de maag die Andy kan hebben

A

Gastritis, maagzweer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Wat is maagcarcinoom?

A

maagkanker, kwaadaardig gezwel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Voorkomen van maagcarcinoom?

A

7% vd kankers in belgie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Oorzaken van maagcarcinoom?

A

Gezouten voedingsmiddelen​

Helicobacter pylori​

Maagzweren (zelden)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

Wat zijn de symptomen van maag carcinoom?

A

Vaak laattijdig opgemerkt:​

Anemie​
Verminderde eetlust​
Vermagering​
volheidsgevoel na maaltijd​
braken

Symptomen van metastasen (uitzaaiingen) bv. dikke lymfeklieren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Hoe gebeurd de diagnose van een maagcarcinoom?

A

Gastroscopie met biopsie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Welke behandeling voor maagcarcinoom?

A

heelkunde (curatief)
chemotherapie (palliatief)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Welke infectieziekten van de darm zijn er?

A

infectieuze diarree
reizigersdiarree
voedselintoxicatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Welke chronische inflammatoire darmziekten zijn er?

A

Ziekte van Crohn​

Colitis ulcerosa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Wat is Duodenumulcus​?

A

Zweer t.h.v. wand van de twaalfvingerige​ darm

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Voorkomen duodenumulcus?

A

3-4x zo vaak als een maagzweer

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Oorzaak van duodenumulcus?

A

Overproductie maagzuur (roken)

Aanwezigheid Helicobacter pylori (90% - 95%)​

 verhoogde maagzuursecretie​

 duodenumepitheel wordt vervangen door maagepitheel​

 maagepitheel wordt door Helicobacter pylori gekoloniseerd​

 erosie en ulcusvorming

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Symptomen van Duodenumulcus?

A

pijn thv middenbovenbuik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Diagnose van Duodenumulcus?

A

endoscopie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Behandeling van Duodenumulcus

A

Maagzuursecretieremmende medicatie

Bij aanwezigheid Helicobacter pylori​
maagzuursecretieremmer​ en twee soorten antibiotica​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Wat is Infectieuze diarree?

A

Frequente ontlasting van dunne stoelgang, veroorzaakt door micro-organismen​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

Wat zijn de verwekkers van Infectieuze diarree?

A

Virussen (bv. Rota-virus, adenovirus)

Bacteriën (bv. Shigella, Salmonella, E. coli)

Parasieten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Overdrachtswijze van infectieuze diarree?

A

Faeco-oraal:​

Rechtstreeks: van mens op mens (bv. via handen)​

Onrechtstreeks: via besmet water of voedsel​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Preventie van rechtstreekse infectieuze diarree?

A

Rechtstreekse besmetting: Wassen van handen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Preventie van onrechtstreekse infectieuze diarree?

A

Onrechtstreekse besmetting: Hygiënische bereiding voeding​

Voldoende lang opwarmen vlees (>60°C) + geen rauw vlees​

Vlugge afkoeling voedsel (binnen 2-3 u) + koel bewaren (0°C -3°C)​

Pasteuriseren melk en eieren​

Eten niet lang laten staan voor het op te eten

Kruisbesmetting vermijden (vlees - groeten)​

Controle personen die beroepsmatig betrokken zijn bij bereiding van voedsel​

Vermijden besmet water​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Pathofysiologie van niet invasieve infectieuze diarree?

A

M.O. hechten aan epitheelcellen darmslijmvlies​, de epitheelcellen blijven intact​

Diarree door:​
Productie enterotoxines zorgen ervoor dat epitheelcellen vocht secreteren​, afname van het absorptieoppervlak​

waterige diarree zonder koorts

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Pathofysiologie van invasieve infectieuze diarree?

A

M.O. dringen epitheelcellen v.h. darmslijmvlies binnen, vermenigvuldigen zich en produceren toxines​

gevolg: celdestructie en verstoring darmfunctie​

Diarree met slijm en bloed; koorts​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

Symptomen van infectieuze diarree?

A

Misselijkheid en braken​, soms buikkrampen​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

Symptomen van niet-invasieve infectieuze diarree?

A

Niet invasieve darminfecties​: Waterige diarree zonder koorts​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

Symptomen van invasieve infectieuze diarree?

A

Invasieve darminfecties​: Diarree met slijm en bloed; koorts​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Verwikkelingen van infectieuze diarree?

A

Uitdroging (deshydratatie)

Sepsis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

Diagnose van infectieuze diarree?

A

Stoelgangonderzoek​

Aanwezigheid kiemen, wbc, rbc (licht- of elektronenmicroscoop)​

Coprocultuur (kweek bacteriën op voedingsbodem) + antibiogram​

Opsporen virussen​

Parasitologisch onderzoek: opsporen cysten (wormeieren) en parasieten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

Behandeling van infectieuze diarree?

A

Regelmatige inname van kleine hoeveelheden vocht​

ORS​

Antibiotica meestal niet nodig (tenzij bij risicopatiënten)​

Evt. darmherstellende preparaten​

Evt. motiliteitsremmer (bv. Imodium)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

Wat is reizigersdiarree?

A

Infectie van de darm door een bacterie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

Symptomen reizigersdiarree?

A

Meestal onschuldig:​

buikkrampen en diarree​
Soms koorts en/of braken​
Geen behandeling met antibiotica nodig

Ernstige reizigersdiarree:​
Antibiotica kan ernst en duur verminderen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

Hoe krijg je reizigersdiarree?

A

Eten/drinken besmet voedsel/water

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

hoe lang duurt reizigersdiarree?

A

3-5 dagen treedt op een paar dagen na aankomst

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

Preventie van reizigersdiarree?

A

Vermijden rauwe groenten, vlees, vis, schaaldieren, ijs, (besmet) water, …​

“boil it, cook it, peel it or forget it”​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

Wat is voedselintoxicatie?

A

Intoxicatie door toxines die door bepaalde bacteriën geproduceerd worden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

Wat is de oorzaak van voedselintoxicatie?

A

Inname van voedsel dat toxines bevat​

Bv. Voedsel besmet met Staphylococcus aureus​
zorgt voor productie warmbestendige toxines

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

Symptomen van voedselintoxicatie?

A

Misselijkheid
Braken
Buikkrampen
Diarree

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

Diagnose van voedselintoxicatie?

A

Gebaseerd op klinisch beeld
Opsporen besmettingsbron

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

Diagnose van voedselintoxicatie

A

gebaseerd op klinish beeld
opsporen van de besmettingsbron

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

Behandeling voor voedselintoxicatie?

A

regelmatige inname van vocht

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

Wat kan voedselintoxicatie veroorzaken?

A

Botulisme: Clostridium botilinum

volledige blokkering neuromusculaire overdracht​: Spierzwakte, verlamming oog – en mondspieren, slik – en spraakstoornissen, verlamming ademhalingsspieren (fataal)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

Wat zijn Chronische inflammatoire darmziekten?

A

Auto-immuunziekten (combinatie van genetische voorbeschiktheid en​
omgevingsfactoren)​ die meestal op jonge leeftijd begint

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

Het verloop van Chronische inflammatoire darmziekten?

A

verloop in golven: opstoten/actieve fasen en rustige fasen

Er bestaan tussen patiënten grote verschillen wat betreft de duur van deze periodes en ook wat betreft de klachten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

Waarom medicamenteuze behandeling bij Chronische inflammatoire darmziekten​?

A

Doel van de medicamenteuze behandeling is de ontsteking onder controle krijgen.​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

Wat is de ziekte van Crohn?

A

Chronische ontstekingsreactie van het darmstelsel (alle lagen van de darmwand).​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

Welke locaties tast de ziekte van Crohn aan?

A

kronkeldarm (ileum), dikke darm maar kan elk segment van het maag-warmkanaal aantasten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
83
Q

Algemene symptomen ziekte van Crohn?

A

Sluipend begin met toenemende klachten

Ook koorts, vermagering, vermoeidheid, buikkrampen, …​

In een aantal gevallen systemische symptomen zoals gewrichtsontstekingen en oogontstekingen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
84
Q
A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
84
Q

Symptomen aantasting van dunne darm bij ziekte van Crohn?

A

vooral buikpijn​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
85
Q

Symptomen aantasting van de colon bij ziekte van Crohn?

A

vooral diarree (bloed en slijm)​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
86
Q

Symptomen aantasting van rectum bij ziekte van Crohn?

A

(valse) defaecatiedrang​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
87
Q

Hoe gebeurd de diagnose van de ziekte van Crohn?

A

Medische beeldvorming
Endoscopie met biopsie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
88
Q

Verwikkelingen van ziekte van crohn?

A

Uitbreiding ontstekingsprocessen naar naburige organen (bv. blaas, vagina) en huid

Ontstaan fistels (zweren die tunnels vormen) en abcessen (peri-anaal)

Vorming littekenweefsel - stenose - darmobstructie​

Malabsorptie (o.a. vit B12, foliumzuur, vit D, ijzer)

Verhoogde kans op coloncarcinoom

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
89
Q

Behandeling ziekte van Crohn?

A

Medicamenteus​

Soms heelkunde:​ als medicatie niet helpt​ maar het risico op recidief = hoog!!​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
90
Q

Wat wordt er hier afgebeeld?

A

een peri-anale fistel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
91
Q

Welke medicatie wordt er toegedient voor een licht/matige vorm van ziekte van Crohn?

A

ontstekingsremmende geneesmiddelen​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
92
Q

Welke medicatie wordt er toegedient voor een ernstige vorm van ziekte van Crohn?

A

onderhoudsbehandeling immunosuppressiva​ en een Behandeling met antistoffen tegen TNF (tumor necrose factor)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
93
Q

Welke medicatie wordt er toegedient voor een opstoot van ziekte van Crohn?

A

corticoïden/antibiotica​

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
94
Q

Wat is colitis ulcerosa?

A

Chronische ontstekingsziekte die het rectum aantast en die zich verder kan uitbreiden​ tot hogerop in de dikke darm​

95
Q

Symptomen verloop van colitis ulcerosa?

A

Sluipend begin met toenemende klachten

96
Q

Symptomen van colitis ulcerosa bij aantasting van de colon?

A

vooral diarree (bloed en slijm)

97
Q

Symptomen van colitis ulcerosa bij aantasting van de rectum?

A

(valse) defaecatiedrang

98
Q

Algemene symptomen van colitis ulcerosa?

A

Ook koorts, vermagering, vermoeidheid, buikkrampen, …​

In een aantal gevallen systemische symptomen zoals gewrichtsontstekingen en oogontstekingen​

99
Q

Diagnose van inflammatoire darmziekten?

A

Medische beeldvorming
Endoscopie met biopsie

100
Q

Verwikkelingen van Colitis ulcerosa?

A

Darmperforaties​

Verhoogde kans op coloncarcinoom

101
Q

Behandeling van Colitis ulcerosa?

A

Medicamenteus

Soms heelkunde:​ als medicatie niet helpt​ maar het risico op recidief = hoog!!

102
Q

Welke medicatie bij lichte vormen van colitis ulcerosa?

A

ontstekingsremmende geneesmiddelen​

103
Q

Welke medicatie bij ernstige vormen van colitis ulcerosa?

A

onderhoudsbehandeling en immunosuppressiva​

104
Q

Welke medicatie bij een opstoot van colitis ulcerosa?

A

corticoïden/antibiotica

105
Q

Wat is het Malabsorptiesyndroom?

A

Geheel van symptomen te wijten aan stoornissen in vertering en/of opname van voedsel​

106
Q

Oorzaken van Malabsorptiesyndroom?

A

letselts thv slijmvlies dunne darm:​

  • Ziekte van Crohn​
  • Coeliakie ​(Gluten)
    ​- Lactose intolerantie ​
  • Chronische pancreatitis​

en dergelijke

107
Q

Symptomen van malabsorptie syndroom?

A

Vermagering​
Groeistoornissen (kinderen)​
Oedeem (malabsorptie eiwitten)
Diarree
Deficiëntiesymptomen (anemie)

108
Q

Diagnose van Malabsorptiesyndroom?

A

Bloedonderzoek: opsporen tekorten (Fe, foliumzuur, vit B12, albumine, anemie)​

Stoelgangonderzoek (gestegen vetgehalte)​

109
Q

Behandeling van malabsorptiesyndroom?

A

Oorzakelijk: bv geen lactose meer innemen bij lactose intolerantie​

Aanvullen tekorten

110
Q

Synoniem voor Coeliakie

A

glutenenteropathie

111
Q

Wat is glutenenteropathie?

A

Chronische aandoening gekenmerkt door beschadiging van de dunne darmvlokken​

112
Q

Oorzaak van glutenenteropathie​?

A

Intolerantie voor gluten

113
Q

Typische symtomen van glutenenteropathie​?

A

vermagering, vetdiarree, groeivertraging, apathie (niet reageren op omgeving)​

114
Q

Atypischesymtomen van glutenenteropathie​?

A

vage buikklachten (opgeblazen gevoel, winderigheid), anemie, vermoeidheid …​

115
Q

Welke aandoening wordt afgebeeld?

A

glutenenteropathie​

116
Q

Bij wie komt glutenenteropathie​ vooral voor?

A

Blanke personen
Kinderen en volwassenen

117
Q

Verwikkelingen van glutenenteropathie​?

A

Kankerrisico verhoogd
Osteoporose door malabsorptie vitamine D en calcium​

118
Q

Diagnose van glutenenteropathie​?

A

Bloedonderzoekn (antistoffen)
Biopsie van de dunne darm

119
Q

Behandeling van glutenenteropathie​?

A

Glutenvrij dieet (verdwijnen van de symtomen & minder kans op kanker en osteoporose)

120
Q

Wat is Lactose-intolerantie?

A

onvermogen om melksuikers te verteren (en op te nemen)

121
Q

Oorzaak van Lactose-intolerantie?

A

Te kort aan lactase (enzym dat melksuikers afbreekt tot galactose)

122
Q

Symptomen van Lactose-intolerantie?

A

Diarree
Buikkrapen
Opgeblazen gevoel
Winderigheid

123
Q

Wat verzoorzaakt de symtomen van Lactose-intolerantie?

A

De omzetting van melksuikers gebeurd door bacterieen, hun bijproducten zorgen voor de klachten

124
Q

Diagnose van Lactose-intolerantie?

A

Proefperiode met lactose-arm dieet gedurende enkele weken

125
Q

Behandeling van Lactose-intolerantie?

A

Lactose-arme voeding

126
Q

Wat is Prikkelbare darm syndroom​?

A

Geheel van klachten die verband houden met verstoorde motorische functie van dikke darm​

127
Q

oorzaak van prikkelbare darm syndroom​?

A

Vermoedelijk zeer lokale immuunreactie in de darmwand op bepaalde voedingsmiddelen​

128
Q

Symptomen van prikkelbare darm syndroom​?

A

Diarree
Constipatie
Kramppijnen thv buik
Opgezette buik

129
Q

Diagnose prikkelbare darm syndroom​?

A

Op basis van symptomen & uitsluiten van andere oorzaken

130
Q

Behandeling van prikkelbare darm syndroom​?

A

Voedingsadvies

eventueel spasmolytica

131
Q

Wat is Appendicitis ?

A

ontsteking wand van wormvormig aanhangsel darm (appendix)​

132
Q

Oorzaak van Appendicitis ?

A

Afsluiting appendix, meestal door harde stoelgangsresten

133
Q

Symptomen van Appendicitis?

A

Frequent gepaard gaand met misselijkheid en braken​

Koorts

Pijn thv rechter onderbuik​

Pijn neemt toe bij prikkeling van het peritoneum (buikvlies)​ en als de patiënt beweegt​

134
Q

Welke aandoening wordt hier afgebeeld?

A

blinde darm ontsteking

135
Q

Diagnose van Appendicitis?

A

Symtomenbeeld en lichamelijk onderzoek (drukpijn, loslaatpijn, spierverzet)

Bloedonderzoek: verhoging leukocyten + CRP (ontstekingsparameter)

Beeldvorming (echo, CT-scan)

136
Q

Verwikkelingen van Appendicitis?

A

Perforatie, leidend tot algemene peritonitis

137
Q

Behandeling

A

Heelkundig verwijderen van appendix

138
Q

Wat is Diverticulitis?

A

Ontsteking van het divertikel: zakvormige uitstulping, meestal gelokaliseerd thv sigmoïd​

139
Q

Oorzaak van Diverticulitis?

A

Ophoping ontlasting in divertikel

140
Q

Symptomen van Diverticulitis?

A

Pijn thv de linker onderbuik

141
Q

Welke ontsteking wordt hier afgebeeld?

A

Divertikel

142
Q

Diagnose van diverticulitis?

A

Lichamelijk onderzoek (drukpijn, loslaatpijn, spierverzet)
Bloedonderzoek: verhoging leukocyten en ontstekingsparameters (CPR)

Beeldvorming​

143
Q

Verwikkelingen van diverticulitis?

A

Perforatie, leidend tot algemene peritonitis

144
Q

Behandeling van diverticulitis?

A

Pijnstilling ​

Voedingsadvies (vezels eten, vochtinname) ​

Heelkunde bij perforatie

145
Q

Voorkomen colorectaal carcinoom?

A

Bij vrouwen: 2de meest voorkomende kanker (na borstkanker)​

Bij mannen: 3e meest voorkomende kanker (na prostaatkanker en longkanker)

Meestal optreden na 50j

146
Q

Wat is colorectaal carcinoom?

A

darmkanker

147
Q

Oorzaken van colorectaal carcinoom?

A

Voeding: rood vlees​

Meeste darmkankers ontwikkelen zich vanuit een darmpoliep (slijmvliestumor) = premaligne gezwel​

Erfelijkheid (bv. familiale darmpolypose)​

Verhoogde kans bij ziekte van Crohn en colitis ulcerosa​

148
Q

Symptomen van colorectaal carcinoom?

A

Bloedverlies via stoelgang (rood niet verteert) - anemie - bleke kleur (gelaat)​

Verandering in stoelgangspatroon​

Buikpijn​

Valse stoelgangdrang

149
Q

Diagnose van colorectaal carcinoom?

A

endoscopie + biopsie

Beeldvorming​

Bloedonderzoek (CEA = tumormerker)

150
Q

Behandeling van colorectaal carcinoom?

A

Heelkunde (soms + chemotherapie en/of radiotherapie)

Chemotherapie in geval van gemetastaseerde colorectale kanker

151
Q

Opvolging van colorectaal carcinoom?

A

Dosering in het bloed van CEA (tumormerker)

152
Q

Vroegtijdige opsporing van colorectaal carcinoom?

A

iFOB-test (immunochemische faecaal occult bloedtest)

153
Q

Wat zijn Hemorroïden?

A

Aambeien / speen​

Abnormale uitzetting van de venen thv het anaal kanaal​

154
Q

Oorzaak van Hemorroïden?

A

Erfelijke voorbeschiktheid ​

Hard persen bij constipatie​

Zittend leven, gebrek aan lichaamsbeweging ​

Zwangerschap

155
Q

Waarom meer kans op aambeien bij de zwangerschap?

A

er wordt druk gezet op de venen, trage vertering met meer kans op constipatie

156
Q

Symptomen van Hemorroïden?

A

Rood bloed op oppervlak van de stoelgang​

Drukkend gevoel thv anus

Jeuk thv anus

157
Q

Diagnose van Hemorroïden?

A

Inspectie anus, voelen bij inwendige aambei

158
Q

Wat wordt er afgebeeld?

A

Aambeien

159
Q

Hoe gebeurd de behandeling van Hemorroïden?

A

Vezelrijke voeding, veel drinken, voldoende lichaamsbeweging​

Ijs/zitbad met koud water
Medicamenteus (bv. Zalf)

Sclerotherapie​

Soms heelkunde​

160
Q

Waar is de lever gelocaliseerd?

A

rechts vanboven in de buik

161
Q

Wat is icterus?

A

Het is een symtoom, geen ziekte (geelzucht)

162
Q

Wat veroorzaakt geelzucht?

A

te hoog gehalte aan bilirubine in bloedbaan en weefsels (afbraak product van hemoglobine, normaal gezien wordt geconjugeerd billirubine afgevoerd via de urine)

163
Q

Oorzaken van icterus?

A

Hemolytische icterus
Hepatische icterus
afsluitingsicterus

164
Q

Wat is hemolytische icterus?

A

overaanbod bilirubine tgv overmatige afbraak van rode bloedcellen (hemolyse)​

165
Q

Wat is hepatische icterus?

A

onvoldoende verwerking van bilirubine tgv beschadigde levercellen​

verminderde opname van bilirubine in de levercellen​

gestoorde conjugatie van bilirubine binnen de levercellen

166
Q

Wat is afsluitings icterus?

A

overloop van bilirubine naar het bloed tgv obstructie galafvloei naar de darm (bv.​ pancreaskopkanker, galweglithiase)​

167
Q

Symptomen van icterus?

A

Geelverkleuring van het oogwit en de huid​

Wijzigingen in kleur van stoelgang en urine, bv. stopverfontlasting bij obstructie van galafvloei​

168
Q

Diagnose van icterus?

A

Inspectie (oogsclerae)​

Bloedonderzoek: gestegen bilirubinespiegel

169
Q

Welke billiburine spiegels en waarom worden getest bij ucterus?

A

geconjugeerd billurubine: testen of de billirubine goed wordt omgezet

billirubine; kijken of er overmatige afbraak van RBC is

170
Q

Wat wordt er afgebeeld?

A

Icterus

171
Q

Behandeling van ucterus?

A

Oorzakelijk

Fysiologische icterus van de pasgeborene: onvoldoende werking conjugatie-enzym, behandeling met lichttherapie (UV)

172
Q

Uit welke fasen bestaat chronische hepatitis?

A

prodormale fase

Icterische fase

Regressieve fase​

173
Q

Wat zijn de symptomen van de prodormale fase van virale hepatitis?

A

hoofdpijn, zwartegevoel, gewrichtspijn, verminderde eetlust,​ misselijkheid, braken, koorts, grieperig gevoel

174
Q

Wat zijn de symptomen van de icterische fase van virale hepatitis?

A

Progressieve toename icterus -> geelzucht (maximum na 1w)​

175
Q

Wat zijn de symptomen van de regressieve fase van virale hepatitis?

A

afname icterus, moeheid en zwakte kunnen soms maanden aanhouden

176
Q

Hoe gebeurd de diagnose van virale hepatitis?

A

Bloedonderzoek​

Gestegen levertesten (ALAT, ASAT)​

Gestegen bilirubine​

Virusserologie bij virale hepatitis​

177
Q

Wat houdt fulminante virale hepatitis in?

A

Necrose van de levercellen

Leverinsufficiëntie  hepatisch coma en dood​

178
Q

Wat houdt Chronische asymptomatische dragers​ van virale hepatitis in?

A

Geen klachten, kunnen wel doorgeven

179
Q

Wat houdt Chronische persisterende hepatitis bij virale hepatitis in?

A

Vermoeidheid, vage
bovenbuikklachten

Vaak genezing na 2-4 j​

Soms chronische actieve hepatitis​

180
Q

Wat houft chronische actieve hepatitits in bij virale hepatitis?

A

Voortschrijdende aantasting leverfunctie​

levercirrose tot leverkanker

181
Q

Voor welke vormen van hepatitis zijn er vaccinaties?

A

HAV en HBV

182
Q

Met welk doel vaccineren we tegen virale hepatitis?

A

Preventie ziekte en sterfte

Minder chronisch leverlijden en leverkanker

183
Q

Wat is levercirrose?

A

Onomkeerbare leverziekte waarbij tgv chronische ontstekingsreacties levercellen​ verloren gaan en vervangen worden door niet-functioneel littekenweefsel.​

Dit littekenweefsel veroorzaakt op termijn schrompeling en verharding van de lever.​

184
Q

Wat zijn de oorzaken die lijden tot levercirrose?

A

Chronisch alcoholmisbruik

Chronische HBV en HCV

185
Q

wat wordt er afgebeeld?

A

Levercirrose

186
Q

Wat zijn de symptomen van levercirrose?

A

Eerste jaren asymptomatisch​

Symptomen zijn te wijten aan chronische leverinsufficiëntie:​

Icterus​

Verminderde aanmaak albumine​
(daling COD​ en oedeem)

Verhoogde bloedingsneiging tgv verminderde aanmaak stollingsfactoren​

Verminderde ontgiftiging ammoniak (geen omzetting tot ureum​, gestegen ammoniakgehalte in het bloed​ met neurologische symptomen zoals desoriëntatie, verwardheid, gedaald bewustzijn, …)​

Ascites door portale hypertensie

187
Q

Diagnose van levercirrose?

A

Beeldvorming (bv. echografie)​

Bloedonderzoek​:
Gestoorde levertesten
Daling albuminespiegel​
Gestoorde stollingstesten​
Anemie​
Gestegen ammoniakspiegel​

Leverbiopsie

188
Q

Verwikkelingen van levercirrose?

A

Verhoogde kans op hepatocellulair carcinoom​

Gedaald bewustzijn en coma (hepatisch coma) als gevolg van ammoniak​

189
Q

Behandeling levercirrose?

A

Geen specifieke behandeling, eventueel transplantatie vd lever

190
Q

Wat is leversteatose?

A

Vervetting van de lever

191
Q

Oorzaken van leversteatose?

A

Alcohol

Niet-alcoholisch:
Diabetes
Geneesmiddelen
overgewicht

192
Q

Diagnose van leversteatose?

A

Echografie en bloedonderzoek

193
Q

Wat is Hepatocellulair carcinoom?

A

Leverkanker, 1-2% van de kankers waarvan vaak een uitzaaing

194
Q

Wat zijn de oorzaken van Hepatocellulair carcinoom?

A

Alcohol
Chronische HBC en HCV
Levercirrose als tussenstadium

195
Q

Wat zijn de symtomen van Hepatocellulair carcinoom?

A

Pijn thv rechter onderbuik
Icterus
Ascites
Laattijdig -> slechte prognose

196
Q

He gebeurd de diagnose van Hepatocellulair carcinoom?

A

Beeldvorming

Bloedonderzoek

Leverbiopsie

Tumormerker AFP stijging

197
Q

Opvolging van Hepatocellulair carcinoom?

A

Tumormerker AFP in de gaten houden

198
Q

Behandeling van Hepatocellulair carcinoom?

A

Curatief: stuk lever weghalen, transplantatie, alblatie met injectie in de tumor

199
Q

Wat is Cholecystolithiase?

A

Stenen in de galblaas (meestal cholestrol stenen)

200
Q

Oorzaken die lijden tot Cholecystolithiase?

A

Onevenwichtige samenstelling van de gal

201
Q

Benoem 1 en 2

A
  1. Cholecystolithiase
  2. Choledocholithiase
202
Q

Wat zijn de symtomen van Cholecystolithiase?

A

Ongeveer de helft heeft geen symptomen​

Galsteenkoliek (plotse pijnaanval door galsteen in de galweg)​

203
Q

DIagnose van Cholecystolithiase?

A

Beeldvorming: echo / MRI

204
Q

Verwikkelingen van Cholecystolithiase?

A

Choledocholithase (acute gasteenkoliek​)

Acute cholecystitis ​
Acute pancreatitis

205
Q

Behandeling voor Cholecystolithiase?

A

Heelkundige verwijdering galblaas indien verwikkelingen (wegens grote risico op herval)​

Endoscopisch verwijderen igv choledocholithiase​

Evt. vergruizen en verwijderen gastenen in de galblaas (bij grote stenen)​

206
Q

Wat is Choledocholithiase?

A

Stenen in de ductus choledocus (galweg)

207
Q

Oorzaak van Choledocholithiase?

A

Verplaatsing van de steen uit de galblaas

208
Q

Symptomen van Choledocholithiase?

A

Acute galsteenkoliek:​
- Zeer hevige en aanvalsgewijze pijn thv rechter onderbuik, uitstralend naar rug​
- Bewegingsdrang​
- Misselijkheid / braken ​

Icterus​

209
Q

Diagnose Choledocholithiase?

A

Gebaseerd op symptomen

Beeldvorming

210
Q

Behandeling van Choledocholithiase?

A

Pijnstilling, evtl endoscopisch verwijdering van de galsteen

Heelkundige verwijdering galblaas

211
Q

Wat is Acute cholecystitis?

A

acute ontsteking van galblaaswand

212
Q

Oorzaak van Acute cholecystitis?

A

Meestal: galsteen in galblaasafvoergang (met gevolg opklimmen van bacteriën uit de darm)​

Prikkeling galblaaswand door galstenen

213
Q

Wat wordt er afgebeeld?

A

Acute cholecystitis

214
Q

Symptomen van Acute cholecystitis?

A

Continue pijn thv rechter onderbuik​

Koorts​

Misselijkheid, braken

215
Q

Diagnose Acute cholecystitis?

A

Beeldvorming: echografie​

Bloedonderzoek: verhoging leukocyten en ontstekingsparameters (CRP)​

Verhoogde bezinksnelheid rbc​

216
Q

Verwikkelingen van Acute cholecystitis?

A

Perforantie van galblaas leidend tot algemeen peritonitis

Sepsis

217
Q

Behandeling voor Acute cholecystitis?

A

Pijstilling
Antibiotica

Heelkundig verwijderen vd galblaas

218
Q

Wat is acute pancreatitis​?

A

Ontsteking van de alvleesklier

219
Q

Oorzaken lijdend tot acute pancreatitis​?

A

Ingeklemde galsteen

Alcohol

220
Q

Symptomen van acute pancreatitis​?

A

Hevige en continue buikpijn

Misselijk, braken

Koorts

221
Q

Diagnose van acute pancreatitis​?

A

Bloedonderzoek: gestegen lipase en amylase

Beeldvorming: echo en CT-scan

24u urine onderzoek (hyperamylasurie)

222
Q

Behandeling van acute pancreatitis​?

A

Pijnstilling

Intraveneuze toedinging vocht en voeding

choledocholithiase: endoscopisch verwijderen galstenen

223
Q

Prognose van acute pancreatitis?

A

Milde vorm: goede prognose

Ernstige vorm: necrose en bloedingen in de pancreas, hoge sterfte

224
Q

wat is chronische pancreatitis?

A

Onomkeerbare aandoening van de pancreas waarbij tgv een chronische​ ontstekingsreactie pancreasweefsel verloren gaat.​

225
Q

Oorzaken die lijden tot chronische pancreatitis?

A

Meestal chronisch alcoholgebruik

226
Q

Symptomen van chronische pancreatitis?

A

Buikpijn:​

In beginstadium: zich herhalende acute pijnaanvallen​

Later: meer chronische pijn​

Tgv chronische pancreasinsufficiëntie:​

Malabsorptie (vermagering, diarree)​

Diabetes
Misselijkheid en braken Vermagering​

227
Q

diagnose van Chronische pancreatitis?

A

Beeldvorming​

Bloedonderzoek:​ Gestegen lipase en amylase​, hyperglycemie​

Amylasurie​

Meten vetexcretie in 24u feacescollectie​

228
Q

Behandelingen voor chronische pancreatitis?

A

Alcoholstop
Pijnbestrijding
Panceasenzymen
Insuline (igv diabetes)
Vetbeperking
Heelkunde​

229
Q

Wat is Pancreascarcinoom?

A

Alvleeskleir kanker, vaak thv de kop

230
Q

Oorzaak Pancreascarcinoom?

A

?

231
Q

Symptomen van Pancreascarcinoom?

A

Pijn thv bovenbuik
Vermagering
Malabsorptie
Minder eetlust
Icterus bij lokalisatie thv kop

Vaak lattijdig opgespoord

232
Q

Diagnose van Pancreascarcinoom?

A

Beeldvorming (CT scan)​

Biopsie​

Gestegen bezinksnelheid rbc

Soms gestegen lipase

Tumormerker CA 19-9

233
Q

Behandeling Pancreascarcinoom?

A

Heelkunde is de enige optie voor genezing​

Bij de meerderheid: geen curatieve behandeling mogelijk

Radiotherapie​ & Chemotherapie

234
Q

Opvolging van pancreascarcinoom?

A

Tumormerker CA 19-9 in de gaten houden

235
Q

Prognose van pancreascarcinoom?

A

Slecht: 5% vd patienten overleven langer dan 5j