H6 Leren

Question 1

Wat was ’Der Kluge Hans’?

Answer 1

Paard dat kon tellen –> had geleerd om op subtiele signalen van zijn ondervragers te letten. Bij juist antwoord werd zijn gedrag beloond met aandacht en eten (operante conditionering)

Question 2

Wat is een typische vorm van klassieke conditionering?

Answer 2

De angst bij het horen van de boor van de tandarts

Question 3

Wat onderzocht Pavlov?

Answer 3

Deed onderzoek naar de maagsapsecretie bij honden. Normaal komt deze op gang als de hond te eten krijgt. Hij ontdekte echter dat de secretie reeds op gang begon te komen als de verzorger binnenkwam. Deze respons moest het gevolg zijn van een leerproces.

Question 4

Hoe werkt het experiment met de bel van Pavlov?

Answer 4

Ongeconditioneerde Stimulus (OS): vlees
Ongeconditioneerde Respons (OR): speekselafscheiding
Geconditioneerde Stimulus (CS): toon
Geconditioneerde Respons (CR): kwijlen

Question 5

Wat zijn kenmerken van klassieke conditionering?

Answer 5

• Verwerving: meestal meerdere CS-OS aanbiedingen nodig voordat de CS een CR uitlokt. Bv: toon (CS) gecombineerd met lucht (OS) die oogblinkreactie (OR) oproept. Na aantal herhalingen roept toon ook zonder lucht oogblinkreactie (CR) op.
• Soms verwerf je de associatie in één keer (dramatische gebeurtenis, bv auto-ongeluk).
• Extinctie en spontaan herstel: Bij extinctie wordt de CS aangeboden zonder de OS. De CR zal na verloop van tijd verzwakken. Soms echter treedt spontaan herstel op zodat de CS weer lijdt tot een CR (denk aan fobieën).

Question 6

Wat is stimulus generalisatie?

Answer 6

Als een nieuwe stimulus veel op CS lijkt wekt dit ook een CR op. Belangrijk overlevingsmechanisme.

Question 7

Wat is stimulusdiscriminatie?

Answer 7

Bij discriminatietraining worden twee verschillende CS aangeboden –> ene wel en andere niet gevolgd door een OS. Het subject leert op die manier onderscheid te maken tussen twee op elkaar lijkende stimuli.

Question 8

Wat toonden de behavioristen aan?

Answer 8

Het belang van contiguïteit: De OS (bel) en CS (voedsel) moeten kort na elkaar volgen

Question 9

Wat zijn de biologische restricties?

Answer 9

Smaak wordt geassocieerd met ziekte
Pijn met geluid en licht.

Question 10

Met wat kan alcoholisme behandeld worden?

Answer 10

Door smaakaversie te conditioneren via Disulfiram –> veroorzaakt kater

Question 11

Wat ontdekte Kamin?

Answer 11

De aanwezigheid van CS - CR associatie zorgt ervoor dat een andere CS niet gaat werken –> blokkeringsgroep

Question 12

Wat ontdekte Rescorla-Wagner?

Answer 12

CS= toon, OS = shock
- Groep 1: 10 toon-shocks
- Groep 2: 10 toon-shocks + 10 toon (zonder shock)
–> Groep 2 heeft mindere reactie dan 1 omdat toon slechtere voorspeller is bij 2

Question 12

Wat ontdekte Bernstein?

Answer 12

Net voor behandeling smurfen ijs eten: aversie voedsel beperkt zich tot ijs en niet al het andere eten voor de behandeling.

Question 13

Wat is operante conditionering?

Answer 13

Verandering van gedrag ten gevolge van beloning of straf

Question 14

Wat ontdekte Thorndike?

Answer 14

“Wet van het effect”: Gedrag dat voldoening gevende gevolgen teweegbrengt wordt sneller en efficiënter herhaald (i.t.t. onbevredigende gevolgen).
Kat in doos –> ontsnappen door hendel
Gedrag wordt bepaald door effect ervan.

Question 15

Wat ontdekte Skinner?

Answer 15

Behaviorisme en skinnerbox (onderzoek naar operante conditionering kon geautomatiseerd worden) Bv duif pikken –> zaadje

Question 16

Wat is een operante respons?

Answer 16

Gedrag dat wordt gevolgd door effect in de omgeving (wat wordt gemeten, bv drukken op hendel in skinnerbox –> beloond door voedsel)

Question 17

Welke soorten bekrachtiging zijn er?

Answer 17

Bekrachtiging = beloning
- Positieve bekrachtiging: Toevoegen aangename stimulus
- Negatieve bekrachtiging: Wegnemen onaangename stimulus

• Continue bekrachtiging: Na elk gedrag bekrachtigen
• Partiële/intermitterende bekrachtiging: Niet altijd bekrachtigen

Question 18

Welke soorten bekrachtigers zijn er?

Answer 18

• Primaire bekrachtigers: Basisbehoefte van mens/dier
• Secundaire bekrachtigers: Associatie met primaire bekrachtiger (bijv. geld)

Question 19

Wat is het verschil tussen beloningsschema’s ratio en interval?

Answer 19

Ratio:
- Vaste ratio (SFR, na elke 27x drukken voedsel)
- Variabele ratio (SVR, na gemiddeld 27x drukken voedsel)

Interval:
- Vast interval (SFI, na 90 sec voedsel)
Variabel interval (SVI, na gemiddeld 90 sec voedsel)

Question 20

Wat zijn de soorten straffen?

Answer 20

• Positieve straf: Toedienen onaangename stimulus (in hoek staan)
• Negatieve straf: Wegnemen van aangename stimulus (geen tv kijken vnv)

Question 21

Wat is de ontsnappingsconditionering?

Answer 21

Subject leert schok te vermijden door weg te rennen. Respons blijft heel lang bestaan ook al wordt er geen schok meer toegediend –> bv rituelen in sport/religie

Question 22

Wat is aangeleerde hulpeloosheid?

Answer 22

Er wordt een verwachting gecreëerd dat vermijden onmogelijk is (bv depressies en faalangst).

Question 23

Verwerving hangt af van:

Answer 23

• Temporele contiguïteit: Sterkst bij snelle en continue bekrachtiging (later evt. partiële bekrachtigingschema).
• Biologische predisposities: Als gedrag aansluit bij natuurlijk gedrag dan makkelijker geleerd. (bv duiven pikken snel tegen schijf, bij shock vermijden is vluchten makkelijker dan hendel drukken.
• Vorming via successieve benaderingen (shaping): Trainen van dieren bij gedrag dat niet spontaan voorkomt.

Question 24

Wat ontdekten Metcalfe & Mischel?

Answer 24

Kinderen die een bekrachtiger kunnen uitstellen presteren later beter (betere controle over hun impulsen) (delayed gratification/marshmallow experiment)

Question 25

Wat is extinctie?

Answer 25

Operante respons zal verzwakken en verdwijnen als de bekrachtiger niet langer toegediend wordt.
–> Variabele schema’s meer resistent tegen extinctie (vergelijk gokautomaat (variabel) met koffieautomaat (continue)).
–> Bij intermitterend belonen leer je eerder doorzetten ondanks dat er niet steeds een bekrachtiger is.

Question 26

Wat is latent leren?

Answer 26

Leren zonder belonging/straf

Question 27

Wat onderzocht Tolman?

Answer 27

Laat zien dat ratten een “cognitieve kaart” leren als ze vrij rondlopen in een doolhof. Een vorm van latent leren

Question 28

Wat is sociaal leren?

Answer 28

Leren door observeren van gedrag van anderen (en de gevolgen hiervan).

Question 29

Wat onderzocht Albert Bandura?

Answer 29

Agressief filmpje bij kinderen
Wel of niet imiteren hangt af van:
- Hoe groot zijn de gevolgen voor het model?
–> Sociaalwenselijk gedrag
–> Doorzettingsvermogen
- Wat is de status van het model?
–> Stimulus versterking

Question 30

Wat onderzochten Muris et al?

Answer 30

Angstige kinderen hebben dikwijls angstige ouders die angst uiten in bijzijn van kinderen (hoogtevrees).

Question 31

Wat onderzochten Gerull & Rapee?

Answer 31

Peuters kijken naar moeder die reageert op rubberen slang of spin. Op ene angstig reageren, andere liefkozend. Peuters doen hetzelfde hierna.

Question 32

Hoe komt het aanleren van nieuwe smaken tot stand?

Answer 32

Door observerend leren (kan van cultuur tot cultuur sterk verschillen).

Question 33

Wat onderzocht Rozin?

Answer 33

Chimpansee leren eten van hete chilipepers lukt alleen als verzorger dat ook doet.

Question 34

Wat is het rollenpatroon man/vrouw?

Answer 34

Op school leren kinderen al dat meisjes zich anders horen te gedragen dan jongens (ook van tv)