h5 Flashcards
risicoperspectief vs normatief perspectief
In USA is seks vooral gezien als risico maar hier vooral normatief en als deel van de ontwikkelingstaken.
Door het te mijden creëer je echter meer problemen zoals tienerzwangerschappen
sekse
lichaam/biologie
interseks is niet duidelijk differentieerbaar (0.5%)
gender
subjectieve beschrijvingvan man of vrouw
zelfbeschrijving (meestal cis- (2%) transgender) (5.3% genderqueer)
oriëntatie
aantrekking
identiteit: zelflabeling
seks. gedrag: niet altijd = identiteit (slechts 29% overlap gedrag en identiteit)
toenemende leeftijd: meer homo(5%, minder twijfelgroep 10%)
meer meisjes lesbisch en bi
(5% 15-17j al eens verliefd geweest op zelfde sekse)
Wat is seks bij jongeren?
195 seks. gedragingen -> 13 vormen
-> probleem voor regelgeving
masturbatie
begin rond 12j
positieve kijk er op
interpersoonlijke seks
stapsgewijze uitbreiding van gedragsrepertoire
(50% -> 12j zoenen - 18 geslachtsgemeenschap)
jongeren voelen zelf als ze er klaar voor zijn.
vroeg vs laat ivm seks
vroeg (<16j) niet altijd problematisch,
laat (>19j) vaker verlegen, onzeker over uiterlijk, nooit rom. relatie gehad voordien
1% aseksueel
voorspellers vroeg of laat
- puberteitsontwikkeling (timing)
°vroege rijping -> progressiever__ sterker bij meisjes - opvoeding
° kennis -> later starten__veilig gezin -> minder vaak vroeg - leeftijdsgenoten
° veel omgang buiten school -> vroeger
0.44 GEDRAGSnorm (denken peers seks)(beste vrienden)
0.22 ATTITUDEnorm (peers keuren goed)
0.1 DRUK v peers (vooral opp vrienden)(ook om geen seks te hebben - media
dating en romantische relaties
- seksuele en relationele ontw. nauw samen
- normatief om op 12j al verliefd of verkering te hebben
- holebi’s: later verliefd (vaak pas na outing bij vrienden)
° 16-25j 80% ervaring met verkering
seksueel mediagebruik
- normalisering kijken naar porno (meer j dan m)
- informatie + vermaak + sociaal contact
- sexting (minderheid)
° ook negatieve gevolgen (20% m 15-17j neg ervaring)
voorbehoedsmiddelen
- 25% j en m geen condoom bij eerste keer
- +- 50% dubble dutch
soa’s
- 4% j en 8% m ervaring (12-25j)
- véél meer in Amerika, bij holibi’s, vroege starters, hoogopgeleide jongens
tienerzwangerschappen
- risico- vs normatief perspectief!!
- gevolgen tienermama’s
° school afmaken
° isolatie van vrienden en familie
° kans op depressie
-> door meer ontw. taken; ouder & opvoeder; verzorgen en opvoeden
grensoverschrijdend gedrag + 3 technieken
2% j en 11% m
vaakst aanraken of tongzoenen
- overhalen -> vaker bij jongere ado, vaker door oudere
- seksueel geweld = dwang, vaker bij oudere en laagopgeleide ado en homo jongens
- dating violence: 10% binnen relatie, j vaker dader m vaker slachtoffer
vlaggensysteem sensoa
- geen wederzijdse toestemming
- geen vrijwilligheid
- gebrek aan gelijkwaardigheid (leeftijd, ontwikkeling)
- ongepaste leeftijd of ontw. fase
- ongepaste context
- gebrek aan zelfrespect
intentie tot seks (waardoor)
door intresse in seks
20% 12j al intresse
invloed van ouders: monitoring, hechtheid, attitude -> minder intentie
invloed van peers: gedrags en attitudenorm
motivatie tot seks (waarom)
nieuwsgierig
relationeel (vaker bij late starters)
opgewonden (vaker bij j) (meer bij vroege starters)
autonome motieven: plezier, macht, … 68%
intimiteitsmotieven: relatie 81%
gecontroleerde motieven: schuldgevoel, druk, stress 3%
attitudes
‘60 liberalisering; ‘00 stabilisering; ‘10 conservatiever
permessiever met leeftijd en ervaring (en opleiding)
lagere opleiding -> strengere opvattingen
godsdienst -> maagdelijkheid!, geslachts verschillen
gelijkenissen en verschillen
verschillen kleiner bij oudere jongeren
zie ppt
cultuur
verkering: vaker bij BE
seksueel gedrag: enkele verschil bij m
veilige seks: BE meer dubble dutch, MA j meer onveilig
…
religie
islam jongeren: minder correcte kennis
minder verkering maar wel verliefd
voorlichting
kennis toegenomen maar niet altijd effectief
vaak via internet
ongeplande voorlichting
geplande voorlichting
