H4 Flashcards

1
Q

Wat zijn de sociologische verklaringen voor het omgaan met verschillen voor groepen

A
  1. De anomietheorie van Durkheim en Merton
  2. De zondeboktheorie
  3. Dahrendorf
  4. Projectietheorie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is de anomietheorie van Durkheim

A

complexiteit van een maatschappij heeft invloed op het ontstaan van deviant gedrag. Situatie waarin normen niet langer een gedragsregulerende functie hebben. Daardoor gaan samenlevingen minder aan elkaar hangen waardoor mensen sneller geneigd zijn om af te wijken van wat de groep normaal vindt
=> er is cultureel patroon maar deze verliest zijn regulerende functie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is er heel belangrijk bij de anomietheorie van Durkheim

A

wederkerigheid, de solidariteit tussen de mensen in een samenleving. het zorgt mee voor het evenwicht en dus voor het voortbestaan van een samenleving

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat zijn de 2 soorten solidariteit bij de anomie theorie van Durkheim

A
  1. Mechanische
  2. Organische
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Geef de kenmerken van de mechanische solidariteit type

A

-gelijkheid in de maatschappij
-weinig sociale differentiatie
-mensen volgen dezelfde waarden en normen
-er is een sterk collectief bewustzijn
-grote sociale druk tot conformisme
-solidariteit is vanzelfsprekend omwille van de gelijkenis en verbondenheid tussen mensen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

waar vind je mechanische solidariteit vooral terug

A

bij kleine of traditionele samenlevingen zoals NOMADEN of STAMMEN.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Geef de kenmerken van een organische solidariteit

A

-toenemende sociale differentiatie door arbeidsverdeling en specialisatie
-besef van onderlinge afhankelijkheid leidt tot solidariteit
-sociale druk neemt af vanuit het besef dat de verschillende functies elkaar aanvullen
-Maatschappelijke instituties zijn nodig om de maatschappelijke verbondenheid in vormen van solidariteit uit te drukken VB SOCIALE ZEKERHEID

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat zorgt voor een verstoorde persoonlijke identiteit + het ontstaan van conflicten tussen groepen

A

gebrek aan gedeelde normen en waarden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Hoe koppelt Durkheim zijn theorie aan de economische toestand van de SL?

A

anomie kwam voor bij momenten van hoog en laag conjuctuur. Dat omdat de arbeidsverdeling op zulke momenten verandert. Als die overgang te snel gebeurd en de nieuwe Waarden en normen onvoldoende voltooid zijn ontstaat anomie. Dit wordt veroorzaakt door verschil tussen heersende waarden en ideologische theorien in de SL en de haalbaarheid ervan = COGNITIEVE DISSONANTIE

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat vindt durkheim van deviant gedrag

A

-Hij vindt het helemaal niet problematisch. Beschouwt het als normaal en functioneel fenomeen.
-Deviantie ondersteunt het sociaal weefsel : door iets op te merken wat anders is, ga je beseffen hoe jij in jouw SL iets doet en zal je blij zijn dat je daar deel van uitmaakt.
-Deviant gedrag kan ook voorbereiden op sociale en morele veranderingen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wanneer spreekt men dan eigenlijk echt van anomie

A

wanneer het te vaak voorkomt, te uitgesproken is of geen verband houdt met een mogelijke toekomst.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Hoe geeft de theorie van durkheim een verklaring voor conflicten tussen groepen?

A

Wanneer een deel vd SL benadert wordt door een nieuwe economische situatie dan zullen zij onder meer het gevoel hebben dat hun territorium wordt bedreigt.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Welke kritiek kreeg de anomietheorie van Durkheim

A
  1. Durkheim blijft vaag over welke hoeveelheid criminaliteit gunstig/positief is
  2. Verklaart niet hoe precies criminaliteit een invloed heeft op bepaalde groepen of individuen. Theorie zegt niets over personen zelf.
  3. Theorie heeft weinig aandacht voor negatieve gevolgen en functies van criminaliteit
  4. Durkheim ging ervan uit dat deviantie en criminaliteit niet zouden kunnen bestaan als ze geen functie hadden.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Wie verzon het theorie van Merton

A

Robert Merton

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wat is anomie volgens Merton

A

ontstaat als er een verschil/kortsluiting is tussen cultureel bepaalde doelen en de geinstitutionaliseerde middelen om deze doelstellingen te bereiken

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Welke waarden vindt een samenleving belangrijk volgens Merton?

A

Cultureel bepaalde doelen (=goede christen zijn, goede job..)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat zijn geïnstitutionaliseerde middelen?

A

Dat zijn manieren of mogelijkheden die je hebt om bepaalde doelen te bereiken (vb door te studeren, hard werken…). Om aan de culturele bepaalde waarden te voldoen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Geef de 5 vormen van deviant gedrag:

A

-Conformiteit
- Innovatie
-ritualisme
-retreatisme
-rebellie

19
Q

Geef meer uitleg over de Conformiteit

A

meest voorkomende aanpassingswijze. Mensen die de doelen en de middelen van de samenleving accepteren en volgen, zoals studeren om een goede baan te krijgen.

-stabiele SL
-mensen aanvaarden en delen de culturele doelen
-gebruiken de legitieme middelen
-gedraagt zich conform

20
Q

Geef meer uitleg over de Innovatie

A

Mensen die de doelen accepteren, maar niet de middelen hebben om die op een legale manier te bereiken, kiezen soms voor andere (vaak illegale) manieren, zoals stelen of fraude plegen om rijk te worden. 2 MANIEREN=

1.Zoeken naar niet-officiële middelen
= wetten of regels te overtreden soms wel mogelijk om SL gestelde doelen te bereiken. Door vb te spieken, leerkracht om te kopen, zwartwerk…
leden van hogere sociale milieus: minder vaak gevangenisstraf eerder fraude of belastingontduiking
leden van lagere sociale milieus: sneller diefstal of oplichting en dan gevangenisstraf

2.Innovatie en het creëren van nieuwe middelen
ipv wet te overtreden kan je ook opzoek naar nieuwe middelen zoals opstarten van vlog.

21
Q

Geef meer uitleg over het Ritualisme

A

-Mensen die de doelen hebben opgegeven, maar nog steeds de middelen volgen. Ze houden zich aan de regels, maar zonder de hoop om ooit succesvol te worden

-tevreden met lagere inkomen

-vooral bij lagere middenklasse die het slaafs naleven van regels aanvaard hebben en een soort monotoon ritueel wordt. DIT wordt van gen op gen doorgegeven omdat de ouders denken dat hun kinderen toch geen kans hebben in de hogere klasse.

22
Q

Geef meer uitleg over de Rebellie

A

-Mensen die zowel de doelen als de middelen afwijzen en proberen nieuwe doelen en middelen te creëren, zoals revolutionairen.
-als rebellie een kleine groep vormt = ontstaan van subculturen
-als rebellie tot alle lagen van bevolking behoord = ontstaan revolutie

23
Q

Geef meer uitleg over Retreatisme

A

-Mensen die zowel de doelen als de middelen afwijzen en zich terugtrekken uit de samenleving, zoals verslaafden of daklozen. Zitten niet echt in een specifieke klasse.

24
Q

Wat was de kritiek die merton kreeg op zijn theorie

A

1) Deviantie en criminaliteit vornamelijk voorkomen in lagere klassen
2) Baseert zich enkel op zichtbare criminaliteit
3) wat met witteboordencriminaliteit (=belastingsontduiking)

25
Q

Wie bedacht de zondeboktheorie?

A

René Girard

26
Q

Van waar komt de term zonebok?

A

term uit de bijbel.

27
Q

Wat is een zondebok

A

Een zondebok is een persoon (of groep) die van andere mensen steeds de schuld toegeschoven krijgt, zodat zij zelf geen schuldgevoelens hoeven te hebben.

Mensen die niet kunnen bereiken wat ze willen voelen zich gefrustreerd en gaan zo de agressie projecteren naar zwakkere minderheidsgroep die dan de schuld op zich krijgen= zondebok. bv kleine verschillen zoals in lengte, kleding, huidskleur…

Het creeren van een zondebok schept een orde en geeft een gevoel van samenhorigheid
=> mens probeert orde te scheppen dmv regels, tradities…

28
Q

Wat zijn de kenmerken van een zondebok?

A

-makkelijk bereikbaar
-goed herkenbaar (uiterlijo)
-niet in staat tegenreactie te geven.

29
Q

Wie maakte de basis mechanisme van de zondebok

A

Girard

30
Q

wat was de zondebokmechanisme volgend Girard

A

mimesis= over hoe mensen elkaar imiteren (nabootsen). Volgens Girard zijn de meeste menselijke verlangens niet origineel, maar worden ze overgenomen door te kijken naar wat anderen willen. Deze imitatie kan leiden tot conflicten en geweld.

menselijk verlangen bepaald door 3 zaken
1) het subject dat verlangt
2) het object waarnaar verlangt wordt
3)het model dat de menselijke verlangens bemiddelt

31
Q

Leg de mimetische driehoek

A
  1. Het subject : de persoon die iets wil
  2. Het object : het ding dat de persoon wil
  3. Model: de persoon van wie het subject het verlangen imiteert
32
Q

geef een vb van een zondeboktheorie

A

Stel je voor dat op een school een groep kinderen allemaal hetzelfde speelgoed wil omdat ze zien dat een populair kind het heeft. Ze gaan allemaal hetzelfde speelgoed willen en dit leidt tot ruzies. Om de situatie te kalmeren, geven de kinderen de schuld aan een ander kind, dat misschien helemaal niets met de ruzie te maken heeft. Dit kind wordt dan de zondebok.

33
Q

Wat is het voordeel en nadeel van de mimetische driehoek

A

nadeel : ontstaaan van collectief geweld
voordeel: mensen gaan ook anderen modelen nabootsen die dezelfde vijand hebben en gaan zich verenigen tegen 1 slachtoffer. het doode van die ene slachtoffer leide dan tot vrede

34
Q

hoe komt het dat mensen beter in staat zijn na te bootsen dan dieren

A

omdat ze grotere hersenen hebben. en zo ook meer rivaliteit ontstaat

35
Q

op welke manieren gebeurt het aanduiden van een zondebok

A
  1. Individu kan een groep aanduiden
  2. Individu kan een ander individu aanduiden
  3. Een groep kan een andere groep aanduiden als zondebok
36
Q

wanneer gaat het aanduiden van een zondebok het makkelijkst

A

-als je al negatieve gevoelens had tegenover die persoon dan is het makkelijker om die als zondebok te beschuldigen.

37
Q

waarom duid je een zondebok aan/ VOORDELEN VAN AANDUIDEN zondebok

A

Psychologische voordeel
-Je kan zo je frustraties en spanningen bij jezelf reduceren
-makkelijker dan zelf constructief op zoek te gaan naar oplossingen
-lucht op
-je hoeft jezelf niet schuldig te voelen.

Sociologisch voordeel
-drang om zondebok te vinden is erg grooot bij slechtgaan van economie. Omdat zondebok de mindere is in de SL, breng je door hem aan te duiden structuur aan
-staat boven de zondebok wat hierarchie teweeg brengt.

38
Q

Wat zijn de gevolgen van het aanduiden van een zondebok?

A

voor de groep:
-louterend/verzuiverings effect
-escalatie word op stop gezet en de oorzaak lijkt verdreven
-het is geen langetermijnoplossing, oorzaken van probleem worden niet weggedekt

voor de zondebok zelf:
-minder zelfverzekerd voelen, sneller laag zelfbeeld, kwetsbaar
-ledenen gaan zich gedragen naar de verwachtingen
-ledenen vinden het moeilijker zich aan te sluiten met de SL en voelen zich nergens bij.

39
Q

Geef
de uitgangspunt
hoe de verschillen tussen mensen worden geduid
rol van de economie
rol van andere factoren
en kritiek
BIJ DE ZONDE EN ANOMIETHEORIE

A

-uitgangspunten
ANOMIETHEORIE:
structuur van de samenleving
ZONDEBOKTHEORIE:
relatie tssen mensen en groepen

-verschillen tussen mensen worden geduid door
ANOMIETHEORIE
verschillende toegang tot middelen om het doel te bereiken
ZONDEBOKTHEORIE
de mentale processen die ertoe leiden een verschil in de verf te zetten

-rol van economie
ANOMIETHEORIE
voornamelijk bij hoog en laag conjuctuur voor
ZONDEBOKTHEORIE
economische veranderingen kunnen aanleiding geven tot het zoeken naar een zondebok

-rol van andere factoren
ANOMIETHEORIE
minimaal. enkel juridische factoren naast het spanningenveld tussen middelen en doelen hebben een rol. Het is namelijk gemakkelijker om juridisch vervoordeeld te worden voor afwijkend gedrag.
STEENBOKTHEORIE
spelen een rol. Genderverschillen, culturele verschillen, uiterlijke verschillen… Kunnen allemaal leiden tot het zoeken naar een zondebok. Ook het nabootsen model speelt een belangrijke rol

-kritiek
ANOMIETHEORIE
criminalisering van de armen
STEENBOKTHEORIE
voornaaelijk gebaseerd op kwalitatief onderzoek.

40
Q

Wat is het Dahrendorfs conflicttheotie

A

een sociologische theorie die stelt dat de samenleving voortdurend in een staat van conflict verkeert door de strijd om macht en middelen. Door de conflicten ontstaat er sociale verandering, deze is volgens Dahrendorf een positief element dat kan leiden tot verandering en innovatie in de SL en is dus cruciaal voor de ontwikkeling

41
Q

wat zijn de voorwaarden van de vorming van conflictgroepen

A
  1. Technische voorwaarden: aanwezigheid van een leidinggevend kader. Leiders zijn die de groep kan organiseren en richting kan geven
  2. Politieke voorwaarde: oppositie tegen de machtsstructuur moet zich kunnen verenigen e samenwerken.
  3. Sociale voorwaarden: groepsleden moeten met elkaar kunnen communiceren en moeten leden kunne recruteren

= HOE MEER AAN VOORWAARDE VOLDAAN HOE MAKKELIJKER DE VORMING VAN CONFLICTGROEPEN

42
Q

Wanneer stijgt de intensitieit ?

A

-naarmate aan de drie organisatievoorwaarden is voldaan
-Wanneer de sociale mobiliteit tussen de gezagsdragende en ondergeschikte groepen klein is, wat leidt tot meer frustratie en ontevredenheid onder de ondergeschikte groep.

43
Q

Wanneer stijgt de kans op gewelddadigheid?

A

-naarmate aan de drie organisatievoorwaarden minder is voldaan
-demotivatie van de leden van de ondergeschikte groep neemt toe
-Conflictgroepen er niet in slagen om afspraken of regels te treffen, waardoor spanningen escaleren