H3: genen en persoonlijkheid Flashcards
Wat is een genoom?
= hele verzameling van genen dat een organisme bezit
Hoeveel procent van de genen is gelijk over alle mensen heen?
98%
Wat doet het Human Genome Project?
Opgezet om de sequentie van het menselijk genoom te identificeren, namelijk de specifieke DNA molecule sequenties in de mens.
Wat is het genotype en fenotype van de mens?
genotype: genoom
fenotype: verschillen in hoe mensen zijn
Wat zijn de doelen van de gedragsgenetica?
1) bepalen hoeveel van verschillen tussen mensen in een bepaalde trek kan toegeschreven worden aan genetische verschillen en hoeveel aan omgevingsverschillen
2) hoe gaan genen en omgeving interageren en correleren in het bepalen van individuele verschillen
3) precies bepalen waar in de omgeving bepaalde effecten bestaan die een invloed hebben op individuele verschillen
Wat is erfelijkheid?
= proportie van geobserveerde verschillen in een groep individuen die verklaard of toegeschreven worden aan genetische verschillen
Wat is fenotype?
= uiterlijk voorkomen, eigenschappen van een organisme
Wat is genotype?
= genetische constellatie van het organisme
Wat is omgevingsbepaaldheid?
= proportie geobserveerde variatie in een groep personen die toe te schrijven is aan omgevingsvariatie
Kan erfelijkheid toegepast worden op 1 individu?
NEE, enkel op een groep individuen.
Wat zijn de 4 kwalitatieve methoden in de gedragsgenetica?
1) selectief kweken
2) familie studies
3) tweelingen studies
4) adoptie studies
Wat is de methode selectief kweken?
- individuele verschillen in de persoonlijkheid van honden, binnen en tussen rassen
- verschillen kunnen ontstaan door selectief paren
- niet ethisch aanvaard bij mensen
Wat houden familie studies in?
Familie studies correleren met de mate van:
- genetische overlap tussen familieleden
- gelijkenis op vlak van bepaalde eigenschappen
Wat behoort er tot tweelingen studies?
- 2 soorten tweelingen: monozygoot en dizygoot
- erfelijkheid schatten door te vergelijken in welke mate MZ tweelingen meer op elkaar lijken in vergelijking met DZ
Wat is de formule voor erfelijkheid? (h2)
h^2= 2(Rmz - Rdz)
Welke 2 assumpties worden er gemaakt bij tweelingen studies?
1) MZ tweelingen ondergaan evenveel gelijke omgevingsinvloeden, evenveel als dit het geval is voor DZ tweelingen
2) representativiteit assumptie dat tweelingen representatief zijn voor de gehele bevolking ‘lijk’ te kloppen
Wat hoort er bij de adoptie studies?
- kind deelt omgeving met ouders zonder genetische overlap te hebben
- genetische overlap met natuurlijke ouders en geen gedeelde omgeving
Wat zijn voor- en nadelen van selectief kweken?
voordelen:
- erfelijkheid afleidbaar als succesvol
nadelen:
- onethisch bij mensen
Wat zijn de voor- en nadelen van familie studies?
voordelen:
- erfelijkheid schattingen mogelijk
nadelen:
- schendt gelijke omgeving assumptie
Wat zijn de voor- en nadelen van tweelingen studies?
voordelen:
- erfelijkheid en omgeving schattingen
nadelen:
- soms schending gelijke omgeving assumptie
- soms twijfel representativiteit
Wat zijn de voor- en nadelen van van adolptiestudies?
voordelen:
- erfelijkheid en omgeving schatting
- geen probleem met omgeving assumptie
nadelen:
- twijfel representativiteit
- mogelijkheid selectieve plaatsing
Wat is de sociaal-cognitieve benadering van persoonlijkheid? (Mishel)
Persoonlijkheid = systeem van stabiele als-dan verbanden.
Wat is een attitude?
= persoonlijke evaluatie, mening over een bepaald levensaspect, domein, sociale wereld
Wat zijn de 2 belangrijke types omgevingsinvloeden?
1) gedeelde omgeving
2) niet-gedeelde omgeving
