Ginekologia Operacyjna Flashcards
Łyżeczkowanie ścian kanału szyjki macicy i jamy macicy
Zabieg ten wykonuje się, by uzyskać błonę śluzową szyjki macicy (endocervix) i osobno endometrium w celach diagnostycznych lub terapeutycznych.
Wskazania:
1. Nieregularne krwawienia maciczne (diagnostyka endokrynologiczna).
- Krwawienia maciczne w okresie pomenopauzalnym.
- Krwiomacicze, ropomacicze.
- Zabieg diagnostyczny w niepłodności.
- Usunięcie niekompletnego poronienia (u ciężarnych).
Krwiomacicze
macica wypełniona krwią np. w wyniku całkowitego zarośnięcia hymen lub poprzecznej przegrody pochwy (czyli w wyniku obstrukcji lub całkowitej atrezji dróg płciowych). Krew menstruacyjna nie może się wtedy ewakuować i wypełnia jamę macicy.
Ropomacicze
stan zapalny jamy macicy, rzadko obserwowany u człowieka – większość źródeł mówi o tym stanie wśród psów, kotów lub innych ssaków. Niekiedy patologia ta spotykana jest u kobiet z wrodzonymi wadami narządów płciowych.
Łyżeczkowanie ścian kanału szyjki macicy i jamy macicy
Technika operacyjna
- sondaż macicy - wprowadzenie metalowej sondy pozwala określić długość jamy macicy,
- rozszerzenie kanału szyjki macicy - przy użyciu rozszerzadeł Hegara,
- łyżeczkowanie - najpierw kanał szyjki, potem ściany jamy macicy.
Po zabiegu:
- ampułka metylergometryny,
- regeneracja endometrium trwa 5 dni.
Histeroskopia
Zarówno diagnostyczna, jak i operacyjna.
Pozwala na ocenę wzrokową kanału szyjki macicy, jamy macicy i ujść macicznych jajowodów lub przeprowadzenia operacji wewnątrzmacicznych pod kontrolą wzroku.
Histeroskopia diagnostyczna
Wskazania
- Krwawienia z jamy macicy o nieustalonej etiologii.
- Diagnostyka niepłodności.
- Obecność ciała obcego w jamie macicy.
- Przegrody, zrosty i wady rozwojowe macicy.
- Ocena zaawansowania zmian endometrium
(w krwawieniach w okresie pomenopauzalnym; kontrola po leczeniu rozrostu endometrium; w raku endometrium).
Histeroskopia operacyjna
Wskazania
- Pobieranie celowanych wycinków z jamy macicy.
- Usuwanie ciała obcego.
- Przecinanie i usuwanie zrostów wewnątrzmacicznych.
- Usuwanie polipów endometrialnych z jamy macicy.
- Elektrochirurgiczna resekcja endometrium.
- Wycięcie mięśniaków podśluzówkowych (głównie na tylnej ścianie macicy).
Histeroskopia
Przeciwwskazania
- Świeżo przebyty lub istniejący stan zapalny w obrębie narządów płciowych.
- Obfite krwawienie z macicy.
- Ciąża.
- Rak szyjki macicy.
Konizacja szyjki macicy
Wykonywana w przypadku podejrzenia stanu przedrakowego lub bardzo wczesnej postaci raka szyjki macicy (jednoczasowo wykonuje się wyłyżeczkowanie kanału szyjki macicy i jamy macicy).
Wskazania (wystarczy jedno z poniższych):
- Patologiczny obraz cytologiczny.
- Patologiczny obraz histologiczny.
- Patologiczny wynik badania kolposkopowego.
Konizacja szyjki macicy
Technika
- tarczę części pochwowej zabarwia się roztworem Lugola*,
- wycina się stożek w obrębie zdrowych tkanek.
*Obecny w prawidłowym nabłonku płaskim glikogen powoduje zabarwienie powierzchni (nabłonek jest jodopozytywny).
Tkanki rakowe, także w swojej wczesnej postaci, są pozbawione glikogenu wskutek nadmiernego zużycia cukrów i nie ulegają zabarwieniu - są jodonegatywne.
Konizacja chirurgiczna - technika operacyjna
Do pochwy założone są dwie łyżki wziernika, część pochwowa szyjki macicy jest uchwycona i wyciągnięta przez kulociągi.
Tarczę części pochwowej zabarwia się roztworem Lugola, co powoduje uwidocznienie obszarów jodoujemnych nabłonka w postaci ostro odgraniczonych białych pól.
Skalpelem wycina się stożek w obrębie zdrowych tkanek.
Po wycięciu całego stożka zatrzymanie krwawienia osiąga się najczęściej poprzez koagulację powierzchni rany za pomocą elektrody kulkowej lub lasera.
Konizacja szyjki macicy
U młodszych kobiet granica nabłonka walcowatego jest przesunięta ku powierzchni części pochwowej, zatem konizacja nie musi być bardzo głęboka.
U starszych kobiet granica ta znacznie się cofa - konizacja obejmuje wtedy ⅔ kanału szyjki macicy.
W przypadku rozpoznania raka in situ wyciętego na drodze konizacji z marginesem zdrowych tkanek jest to wystarczające postępowanie terapeutyczne i nie wymaga dalszego leczenia.
Laparoskopia diagnostyczna i operacyjna
Operacje laparoskopowe miednicy mniejszej mają zmniejszone ryzyko infekcji, są mniej inwazyjne i zapewniają szybszy powrót do aktywności.
Zastosowanie zwłaszcza w niepłodności i endometriozie (gdzie pełni również rolę diagnostyczną) oraz ciąży ektopowej i łagodnych guzach przydatków.
Laparoskopia diagnostyczna i operacyjna
Przeciwwskazania względne
- schorzenia internistyczne,
- otyłość,
- duże guzy,
- ciąża >12. hbd.,
- przebyte operacje w jamie brzusznej,
- podeszły wiek,
- zapalenie otrzewnej miednicy mniejszej.
Laparoskopia diagnostyczna i operacyjna
Przeciwwskazania bezwzględne
- Brak zgody pacjentki.
- Rozlane zapalenie otrzewnej.
- Zaburzenia krzepnięcia krwi o dużym nasileniu.
- Stan po rozległych operacjach onkologicznych w zakresie żołądka i jelit.