Futurisme

Question 1

Wat is het belang van het Futurisme?

Answer 1

Futurisme is de artistieke beweging (beeldende kunst, literatuur, poëzie en architectuur) die aan het begin van de 20ste eeuw als eerste de ‘ideologie van het Modernisme’ (uitgangspunten, doelstelling, methode) klaar en duidelijk formuleert en in zijn kunst tot uiting brengt.

Question 2

Welke modernistische uitgangspunten kenmerken het Futurisme?

Answer 2

1. Opstandigheid agiteren en provoceren tegen bestaande (verouderde) opvattingen
2. Het(blinde)geloofinvooruitgang de noodzakelijke (radicale) breuk met het verleden en de vernieuwing als een doel op zich, “de schok van het nieuwe”
3. Verheerlijken van wetenschap en technologie ‘de schoonheid’ van snelheid, ‘het moderne leven

Question 3

Wie is Filippo Tommaso Marinetti?

Answer 3

1. Uitvinder en oprichter van het Futurisme
2. Italiaans patriot en tegelijk wereldburger
3. Intellectueel, schrijver en dichter
4. Dandy, snob en estheet
5. Zelfzeker gedreven man met radicale ideëen

Question 4

Afb. Marinetti: Leg uit.

Answer 4

Futurisme bedacht door Filippo Tommaso Marinetti.

Futurisme is (achteraf bekeken) een geniale term die de perfecte uitdrukking is van het futuristische geloof in de toekomst (de afrekening met het verleden, het geloof in de vooruitgang)

Question 5

Afb. Serata Futurista: Leg uit.

Answer 5

De Serata Futurista
“Een futuristische avond” waar er manifesten, poëzie en literatuur wordt voorgedragen en gemusiceerd.

De futuristen lokken zelf rellen uit door hun voortdurende provocaties, ze gaan doelbewust op zoek naar het schandaal.
Vertaling van “opstandigheid in de kunst”

Question 6

Hoe vertaalt zich de ‘opstandigheid’ in de kunst?

Answer 6

1. Serata futurista
2. Verheelijking van de oorlog als thema in de schilderkunst en literatuur

Question 7

Hoe vertaalt zich de ‘avantgarde’-gedachte van schoonheid van snelheid, techniek en wetenschap?

Answer 7

1. Racende auto’s als thema in de schilderkunst
2. Het simultane (=gelijktijdige): tijd, de 4e dimensie als thema in de kunst
3. Het immateriële :niet zichtbare golven,licht en spectrale kleuren,synesthesie

Question 8

b. Futuristisch werk: leg uit het simultane. (p. 14)

Answer 8

Futuristen zijn in de ban van het begrip ‘tijd’ ook de 4e dimensie genoemd, deze thematiseren ze in hun kunst als ‘simultaneïteit’.

• verschillende opeenvolgende gebeurtenissen (tijdstippen, momenten in de tijd) worden simultaan (gelijktijdig) in 1 tafereel uitgebeeld.
• Dit door imitatie van (fotografische) sequenties van een object in beweging Door kubistische fragmentatie (vers. Aanzichten op vers. Momenten)
  Of een combinatie van beiden

Question 9

Afb. Futuristisch werk: leg uit het immateriële

Answer 9

Het immateriële:

• niet zichtbare golven

fascinatie voor licht die zich verplaatst, net als geluid, in golven. Men gaat op zoek naar de ‘ether’, onzichtbare substantie waarin het licht en geluid zich verplaatsen.
Futuristische kunst die composities vol golvende lijnen vertoont

• immaterieel licht en de spectrale kleuren
  de breking van licht leidt tot spectrale kleuren. De wondere wereld van het immateriële licht uit zich in de futuristische kunst door een voorliefde voor spectrale kleuren en een vlekkerig (niet – afgelijnd) onstoffelijk pointillisme

Question 10

Afb. Futuristisch werk: leg uit synesthesie

Answer 10

Synesthesie is het uitwisselen van zintuiglijke ervaringen: geluid zien (kleur), kleuren horen (klank), klanken ruiken (gehoor), geur proeven (smaak), smaak voelen (tast), …

Vooral de relatie tussen kleur en klank wordt gethematiseerd en leidt tot het ontwerp en de bouw van kleurorgels: de tonen (orgeltoetsen) die je aanslaat leiden via een mechanisme in het orgel tot een schilderij met overeenkomstige kleurvlekken.

Question 11

Waarom de gedachte van vernieuwing (en breuk met het verleden) zo typisch was voor het Italië van rond 1900?

Answer 11

1. In 1900 is Italië 1 vd minst geïndustrialiseerde landen van Europa. De fantasieën over industrialisering worden niet getemperd door enige ervaring met de sociale ellende die ermee gepaard gaat.
2. Italiaanse economie draait al eeuwen op het toerisme van de Grand Tour. Italië leeft dus al eeuwen in het verleden.
3. De onafhankelijkheidsstrijd schept een revolutionair klimaat.

Question 12

FUTURISME; vormkenmerken, thematiek

Answer 12

Stijlstroming - Futurisme

• Vormkenmerken

Pointilistische stippel techniek of kubistische fragmentatie (simultanegezichtspunten)of beide

Open compositie: compositielijnen lopen tot voorbij de kader in tegenstelling met de gesloten compositie van het kubisme

Dynamisch (drukke) compositie met overdaad aan golvende lijnen of diagonalen

Zuivere spectrale kleuren

• *• Thematiek**
  1. Racende auto’s
  2. Verheerlijking van de oorlog
  3. Het simultane: tijd 4e dimensie
  4. Het immateriële :niet–zichtbare golven, lichten spectrale kleuren,synesthesie

Question 13

Antonio Sant’Elia

Answer 13

Naam van de architect – Antonio Sant’Elia

Biografie – gelooft in noodzaak nieuwe moderne architectuur, futuristische Città Nuova

• *Stijlstroming** – Futurisme •
• *Kenmerken**:
  1. Ornamentloos, breuk met historisme
  2. Eerlijk gebruik van moderne materialen: beton, staal en glas
  3. ‘Technologische’ architectuur die het moderne tijdperk van snelheid verheerlijkt 4. Utopische architectuur

Question 14

Afb. Ruismuziek van Russolo. Leg uit

Answer 14

Russolo ontwerpt mechanische muziekmachines, intonarumori genoemd: ze zoemden, rinkelden, bromden, piepten, huilden, sisten, explodeerden, kraakten, gorgelden en krasten. Zijn bekendste compositie is Het ontwaken van de stad, 1913.