Duits Avant – Garde Modernisme: Ludwig Mies Van der Rohe Flashcards
Wat is het belang van Mies Van Der Rohe?
- Belangrijk poinier van het Avant – garde Modernisme in de jaren ’20 (In Europa)
- Grote invloed op Westerse (Modernistische) architectuur door grensverleggende ontwerpen en realisaties
- Ook na ’45 een centrale/dominante figuur in het Naoorlogse Modernisme
Afb. Seagram building
naam, biografie, kenmerken van de stijl van Mies van der Rohe
Mies Van der Rohe
- Bescheiden afkomst, selfmade intellectuele architect met visie.
- Curator van Weissenhofsiedlung
- 3 jaar directeur van het Bauhaus in Dessau en Berlijn
- 20 jaar directeur Architectuur – afdeling in Chicago
Kenmerken van de stijl van Mies Van der Rohe:
- Minder is meer: gedisciplineerd ontwerpproces, heldere, uitgeklede ‘structuur’, minimalistische vorm
- Het vrije plan: door staalskelet en kolommen vrij in te delen binnenruimte, niet – dragende wanden, zelfs kolomvrije open ruimte (late werk)
- Transparantie: de dematerialisering van het gebouw
- Proportie: de neoclassicistische beheersing van de vorm, het feilloos gevoel voor maat en evenwicht
- Luxueuze uitvoering en aankleding
naam van het gebouw:
Seagram Building 157 m hoog
Afb. Seagram building
belang van het gebouw, leg uit: probleem van de kolommen van de gevel
belang van dit gebouw:
- Bepalend voor het beeld van het naoorlogse Modernisme
- In gewapend beton beveiligde staalskelet versierd met bronzen I – vormige kolommen
- Jaloeziëen zijn noodzakelijk in wolkenkrabbers -> Mies ontwerpt er zelf -> lammelenjaloezieën met 3 standen: open, halfopen, gesloten
- Leeg plein voor het gebouw -> beter zichtbaar vanop begane grond + ontmoetingsplaatsvoor het gebouw. Dit leidt tot nieuwe bouwvoorschriften -> gedeeltelijk leeglaten van perceel.
leg uit : problemen van de kolommen van de gevel:
In VS is het verplicht om staalskelet in te pakken in gewapend beton. Mies wil een eerlijk ontwerp en wil daarom de constructie aan de buitenzijde zichtbaar laten (form follows construction). Daarom het in gewapend beton beveiligde staalskelet, versierd met 13oo ton brons (I-vormige kolommen)
Wat is het politieke engagement van Mies Van der Rohe?
- Hij is volledig apolitiek en beoogt geen sociale doelen met zijn architectuur
- Werkte uitsluitend voor rijken en machtigen
Wat is de cultuurhistorische visie van Mies Van der Rohe?
Elke tijd zijn stijl ->architectuur als de belichaming van het rationele tijdperk. Voor Mies Van der Rohe is het doel van de bouwkunst:
Het omzetten van de wil van de tijd in ruimte. Levend. Veranderend. Nieuw.
Wil van de tijd = tijdsgeest. Tijdsgeest 20ste eeuw = rationeel denken, technologische vooruitgang en machinale productie.
Zoals de Gotische architectuurstijl het gelovige tijdperk belichaamt, zo dient de modernistische stijl de verbeelding te zijn van de eeuw van technologie en rationaliteit. Concreet leidt dit tot een gedisciplineerd ontwerpproces (minder is meer), tot rationele methodes en tot ‘structuur’.
Welke invloeden onderging Mies Van der Rohe?
Behrens en het Neo – Classicisme
Mies werkte voor Behrens -> bouw van de Duitse Ambassade -> neoclassicistisch werk Shinkel en de Duitse architectuurtradie en idenditeit -> gevoel voor proportie en monumentaliteit.
Vroegmoderne architecten Berlage en Wright
Beursgebouw van Peter Berlage -> eerlijkheid van sober gebouw en constructieve taal
F .L.Wright -> doorbreken van doos – vorm, ruimtelijke versmelting binnen – buiten (te zien in Barcelona paviljoen)
Avant – garde Modernisme van Constructivisme en de Stijl
Deconstructie gebaseerd op Russisch Constructivisme.
Horizontale, middelpuntvliedende, ruimtelijke organisatie onderverdeeld en door vrijstaande vlakken en kolommen gearticuleerd. (Vertrok vanuit Wright, maar ook metafysische ruimtevoorstelling van De Stijl)
Afb. Barcelona – paviljoen
naam, biografie, kenmerken van de stijl van Mies van der Rohe, naam van het gebouw
Mies Van der Rohe
- Bescheiden afkomst, selfmade intellectuele architect met visie.
- Curator van Weissenhofsiedlung
- 3 jaar directeur van het Bauhaus in Dessau en Berlijn
- 20 jaar directeur Architectuur – afdeling in Chicago
Kenmerken van de stijl van Mies Van der Rohe:
- Less is more
- Het Vrije plan
- Transparantie: dematerialisering (overblijvende massieve delen van gebouw veranderen in zwevende vlakken in een volledig transparante ruimte)
- Proportie:feilloos gevoel voor maat en evenwicht
- Luxueuze uitvoering en aankleding verwant met Art Deco
Naam gebouw:
Barcelona – paviljoen 1928 – 1929 (Duits paviljoen op wereldtentoonstelling)
Afb, Barcelona Paviljoen
geschiedenis, functie, beschrijving,
Geschiedenis van het gebouw:
- Tijdelijk, Expo – paviljoen, na 8 maanden afgebroken
- Fotografisch gedocumenteerd. Uitzonderlijk goed gedocumenteerd in tijdschrift Berliner Bildbericht
- Reconstructie in 1986. Spaanse architecten hebben – 56 jaar na datum – paviljoen op dezelfde plaats heropgebouwd huidige gebouw = late reconstructie
Functie van het gebouw:
- Paviljoen exposeert zichzelf. Wereldtentoonstelling = publieksevent = handelsbeurs. Deelnemend land zet zijn nieuwste producten in de kijker, gepresenteerd in een eigen paviljoen. -> Dit is niet zo bij het Barcelona Paviljoen! De Duitse producten worden ergens anders getoond!
- Representatief en ceremoniële functie als receptie–gebouw. Moet een modern imago uitdragen, verleiden en verbazen met een luxueuze en feestelijke uitstraling
- Politieke transparantie. Transparantie als wezenlijk kenmerk van het Modernisme en van Mies’ architectuurstijl. Dit heeft in de Duitse context ook een politieke betekenis -> Weimar – republiek wil Europa tonen dat het land vreedzaam en gepacificeerd is en niets te verbergen heeft.
Beschrijving van het gebouw:
Paviljoen bestaat uit 2 delen:
- klein dienstgebouw met groot waterbassin
- grote(re) ontvangstruimte met klein waterbassin
- Beide delen zijn verbonden door een lange muur die als dienstgang kan functioneren.
Ontvangstruimte
- Bestaat uit 8 dragende kolommen, vrij in de ruimte in raster opgesteld
- Aantal vrijstaande muren/schermen
- Ruimtes zijn open en interieur – exterieur lopen in elkaar over
- “afsluitende deuren” worden door opdrachtgever (tegen zin architect) toegevoegd
- in centrale ruimte -> tapijt + Barcelona – zetels voor een wand in onyx dorée
Afb. Barcelona Paviljoen
orientatie, leg uit deconstructie in dit gebouw
oriëntatie:
Dwars op het wandelpad naar het Poble Espanol (spaans historisch dorp).
Mies’ paviljoen staat dwars georiënteerd en met zijn ‘verschuivende muren’ verleend hij geen doorgang meer naar het wandelpad achter het paviljoen dat leidt naar het kitscherige dorp: een moedwillige daad van de architect?
Leg uit “Deconstructie” in dit gebouw:
- Vrije muren en open ruimtes (geen scheiding interieur – exterieur), doorbreken doos – vorm
- Centrifugaal:‘uitspattend’ vanuit het centrum, beweging naar buiten, schuivend dak -> aan ene kant te kort, andere zijde te lang
- Assymetrie
