Ertu viss kafli 5,6 og 7

Question 1

Lake Wobegon áhrifin

Answer 1

• dæmi um hugsunarskekkju
• fólk ofmetur eigin verðleika í samanburði við aðra
• telur sig yfir meðallagi t.d. í keyrslu

Question 2

þversögn…

Answer 2

er fullyrðing sem virðist vera ósönn eða fráleit er virðist jafnframt leiða af sönnum forsendum

Question 3

tiltaksregla

Answer 3

hið tiltæka og nærtæka skýrir mest og best

hræddari að lenda í flugslysi en bílslysi

Question 4

samsvörunarregla

Answer 4

• að telja að fólk sé gáfað af því það er fallegt
• mikið ástand–mikil orsök
• teljum að eitt leiði til annars

Question 5

óskhyggja

Answer 5

túlka staðreyndir, atburði og framvegis eins og maður vildi að þau væru ekki eins og gögnin benda til að þau séu

Question 6

Ziva Kunda

Answer 6

• þó að fólk trúi því frekar sem það vill trúa þá gerist það ekki óhindrað
• fólk dregur aðeins þá ályktun sem það helst vildi að væri sönn ef því tekst að safna saman nægilegum rökum henni til stuðnings

Question 7

H.L. Mencken

Answer 7

sannleikurinn getur oft verið leiðilegur og óþægilegur en mannshugurinn vill að hann sé fun og þægilegur

Question 8

boðskipti

Answer 8

maður hefur áhrif á viðmælanda sinn og viðmælandi hefur áhrif á móti svo koll af kolli

Question 9

hvað felst í góðri sögu?

Answer 9

hún er einföldun á veruleikanum, ekki bara staðreyndir

Question 10

afbökun í eigin hagsmuni

Answer 10

• segja ekki allan sannleikann, þarf bara að fylla upp ákveðnar kröfur um boðskap
• t.d. að segja að barn datt oní skurð, til þessr að börnin passi sig á því svæði þegar þau eru að leika sér

Question 11

tilvikasögur, einsögur og vísindaleg gögn

Answer 11

• maður á að varast að trúa sögum vegna þess að sögumaðurinn er ekki að leika sér að ljúga
• getum ekki treyst þvú sem aðrir segja okkur (skekkjur í öllu)

Question 12

ímyndaður samhugur

Answer 12

háður þeim hugmyndum sem fólk gerir sér um orsakir eigin hegðunar og skoðana

Question 13

Erving Goffman

Answer 13

• í leiðarvísum um kurteisi felst skráning á stöðlum og venjum samfélagsins og í þeim má oft minna mikilvægar upplýsingar um hvers er að vænta af fólki
• dæmi: sá er kurteis sem heldur fordómum fyrir sig. hvenær á maður ekki að segja það sem maður er að hugsa

Question 14

eignunaráhrif

Answer 14

• eignarhald eitt og sér gerir eigandann tregan til að taka boð þegar hann er að selja eignina, hún er dýrmætari í huga hans heldur en kaupanda

Question 15

hvatræn rök

Answer 15

• fólk gerir mikið úr almennum stuðningi við sjónarmið sem snerta tilfinningar og styðja við sjálfsvirðingu þess

Question 16

vitræn rök

Answer 16

• fólk miðar við tiltækar upplýsingar - oft eigin viðmiðshóp, með litla dreifingu í skoðunum

Question 17

ónóg viðbrögð

Answer 17

• frá umhverfi, eiga þátt í að halda ranghugmyndum um sammæli
• fólk segir ekki oj hvað þú valdir ljótt nafn á son þinn og mikið er hann boring
• staðfesting og viðbragðsleysi eru algengari en gagnrýni

Question 18

hóphugsun

Answer 18

þegar fólk í hópi tekur óvart ákvörðun sem engum líkar

Question 19

tilhneiging til að fegra eigin hlut (í samanburð við annað fólk)…

Answer 19

oft vegna matskekkju frekar en djúpstæðra óska eða hagsmuna

Question 20

maður sem hræðist flugslys meira en bílslys…

Answer 20

tiltækireglu-fljótráð (availability heuristic)

Question 21

staðfestingarhneigð og einskaskilningur á viðmiðum…

Answer 21

geta átt þátt í að skýra einka-ofmat (Lake Wobegon áhrifin) að mati Gilovich