Endometriumca, sarcoom en trofoblast Flashcards

1
Q

Welke vrouwen hoogste incidentie van endometriumca?

A

Post-menopauzale; obesitas of E substitutietherapie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is het voornaamste risicofactor van endometriumca ontwikkeling?

A

Oestrogenen!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Waarom is PCOS een risicofactor voor BMK?

A

Omdat het voor een steady state hoge concentratie van E zorgt » minder menstruatie en hogere risico BMK

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Welke SERM gebruiken bij post-meno osteoporose?

A

1ste keuze: Raloxifen

Tamoxifen liever niet maar indien nodig » zeer verdacht zijn bij vaginale bloedverlies

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat kan je verwachten van de endometrium hystologie na voortdurend gebruik van oestrogenen?

A

Hyperplasie cascade

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is de progressie van endometrium hyperplasie?

A

Simpele » Complexe » Atypische

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Eigenschappen Complexe hyperplasie?

A

Talrijke klierbuizen die meer compact zijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Eigenschappen Atypische hyperplasie?

A

Meer compacte klierbuizen
Kernen op verschillende hoogtes
Meer mitosefiguren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Welke percentage atypische hyperplasie vordert naar endometriumca?

A

25-30%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Volgende stap indien vaststellen van atypische hyperplasie?

A

Hysterectomie aanraden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is Lynch syndroom? Oorzaak?

A

Hereditary Non-poliposis Colorectal Cancer (HNPCC). Door mismatch repair genen defect.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat vermoed je indien P met zowel endometriumca als colorectaalca?

A

Lynch syndroom » genetische screening

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Eigenschappen Type 1 endometriumca?

A

1) Laag risico
2) Oestrogeen gedreven
3) Betere prognose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Eigenschappen Type 2 endometriumca?

A

1) Hoog risico
2) Niet oestrogeen gedreven
3) Slechtere prognose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Populatie van Type 1 endometriumca?

A

Jongere postmenopauzale vrouwen; obesitas, diabetes, hypertensie, infertiliteit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Waaruit ontstaat een Type 1 endometriumca?

A

Uit endometroïd, hyperplastisch weefsel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Typische gradering en prognose van type 1 endometriumca?

A
  • Vaak laaggradig, betere prognose door vroegtijdige ontdekking
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Invasiepatroon type 1 endometriumca?

A

Vaak slechts opp myometriale invasie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Waaruit ontstaat een Type 2 endometriumca?

A

Atrofisch of normaal endometrium

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Populatie van Type 2 endometriumca?

A

Oudere postmeno vrouwen zonder obesitas

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Typische gradering type 2 endometriumca?

A

Hooggradig endometroid, sereus, clear cell, gemengd (zeer agressief)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Symptomen vroeg stadium endometriumca?

A
  • Postmeno bloedverlies!!!
  • Bruinverslies of fluor
  • Metorrhagiën (random bloedverlies tussen menstruaties)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Symptomen gevorderd stadium endometriumca?

A
  • Buikpijn
  • Drukgevoel
  • Symptomen meta’s op afstand
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Oorzaken van postmenopauzaal bloedverlies?

A

1) Atrofie
2) Endometriumca
3) Endometrium/cervix poliepen
4) Endometrium hyperplasie
5) Andere

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Hoe wordt de diagnose van endometriumca vastgesteld?
1) Anamnese! (postmeno bloedverlies) 2) KO 3) Technische onderzoeken: - PAP, echo en biopsie
26
Technische onderzoeken gebruikt om endometriumca diagnose te stellen?
1) PAP: 50% positief 2) Vaginale echo (verdikking) 3) Biopsie met Pipelle van Cornier
27
Wat moet je uitsluiten met een echo/Doppler onderzoek bij abnormale bloedverlies?
- Adnexiele pathologie uitsluiten | - Focale pathologie (poliep, myoom) uitsluiten
28
Wat doe je indien een poliep of myoom ontdekt na echo/Doppler?
Hysteroscopische resectie
29
Casus: vrouw postemeno met abnormale bloedverlies. Je doet echo/Doppler maar je ziet geen focale pathologie of adnexiale pathologie. Wat doe je?
Kijken of de endometrium verdikt is: - Wel: BIOPSIE » DUB - Niet: Dysfuncitonal Uterine Bleeding (DUB) » medicatie en/of chirurgie
30
Als je endometriumca vermoedt, hoe kan je best een biopsie nemen? Hoe best NIET?
1) Pipelle van Cornier (beste) 2) Curettage (verdoving) GEEN Ambulante hysteroscopie tenzij strikt noodzakelijk: water kan tumorcellen naar abdominale holte mee nemen
31
Wanneer kan je een ambulante hysteroscopie doen als je endometriumca vermoedt?
Alleen als je niet tot een diagnose kan komen met een Pipelle van Cornier of een curettage
32
Hoe ziet een endometroïd endometrium letsel eruit?
- Veel klieren, met veel kernen en mitosefiguren | - Invasief doorheen basale membraan
33
Hoe ziet een sereus endometrium letsel eruit?
- Diepe klieren die op ovariumca lijken | - Zeer agressief
34
Wat is de prognose van een sereus endometriumca?
Slecht. Zeer agressieve type met 25% 5j overleving.
35
Hoe ziet een Clear Cell endometrium letsel eruit?
- Heldere cellen, veel cytoplasma | - Veel mitosefiguren
36
Prognose van een Clear Cell endometriumca?
Slecht. Zeer agressief, vaak meta's op afstand. | 40% 5j overleving
37
Wat is een carcinosarcoom?
Carcinoom met sarcoom component door de-differentiatie van epitheel.
38
Hoe is de prognose van een carcinosarcoom?
Zeer slecht
39
Hoe wordt de stadiëring van endometriumca vastgesteld ?
1) Vaginale Echo: lokale uitbreiding | 2) Rx-thorax en CT-abdo: meta's op afstand
40
Welke meta's vertoont endometriumca?
1) LK: pelvis! » aorta » mediastinum » supra-claviculair 2) Peritoneum (via tuba) 3) Hematogeen: long en lever
41
Lokale uitbreiding van endometriumca?
1) Myometrium 2) Tuba en ovarium 3) Peritoneale holte 4) Cervix/vagina (minder)
42
Definitie FIGO St I van endometriumca?
Tumor beperkt tot baarmoederlichaam
43
Definitie FIGO St II van endometriumca?
Invasie van cervicale stroma
44
Definitie FIGO St III van endometriumca?
Lokale en/of regionale klieren aantasting
45
Definitie FIGO St IV van endometriumca?
Blaas en/of darmmucosa | Metastasen op afstand
46
Prognose FIGO St I endometriumca?
90% 5j overleving
47
Prognose FIGO St II endometriumca?
65% 5j overleving
48
Prognose FIGO St III endometriumca?
45% 5j overleving
49
Prognose FIGO St IV endometriumca?
15% 5j overleving
50
Belangrijkste prognositsche parameter van endometriumca?
FIGO stadium!
51
Belangrijke prognostische parameters bij St I endometriumca?
1) Differentiatiegraad 2) Diepte invasie in myometrium 3) Histologische type (I vs II)
52
Behandeling endometriumca St I-II?
Totale hysterectomie +bilat adnexectomie +sentinelklier procedure
53
Mogelijke ingrepen om hyesterectomie uit te voeren? (van hoogste naar laagste voorkeur)
1) Robot-geassisteerde 2) Laprascopisch 3) Abdominale
54
Behandeling endometriumca St III met lokale klier uitbreiding?
- Totale hysterectomie - Bilat adnexectomie - Pelviene lymfadenectomie + RADIO + CHEMO
55
Behandeling endometriumca St III met lokale ovarium uitbreiding?
- Chirurgie | - Chemotherapie
56
Behandeling endometriumca St III met lokale uitbreiding naar de vagina?
Direct radiotherapie (chirurgie is moeilijk)
57
Behandeling endometriumca St IV?
1) Hormonale behandeling: hoge dosis progestagenen (vb. 205mg/d medroxyprogesterone) 2) Chemotherapie: Carboplatinum-Placitaxel
58
Nevenwerkingen van hoge dosis progestagenen therapie?
- Trombosen - Longembolen - Gewichtstoename
59
Recidief endometriumca: plaats en behandeling?
- Vaak thv vaginatop. | - Curatieve Radiotherapie indien geen andere meta's
60
Casus: vrouw met geschiedenis endometriumca. Hysterectomie + adenexectomie + lymfeklieren resectie. Nu recidief op vaginatop en longmeta's ontdekt. Behandeling?
Palliatie: Hormonale behandeling (progestagenen) en chemotherapie
61
Opvolgingschema na endometriumca?
- Eerste 2j: om de 3m » KO, PAP +evt. CA125 - Jaar 3 -6: om de 6m » KO, PAP +evt. CA125 - Na 5j: evt. jaarlijks
62
Wat zijn myomen?
Fibromateuzem goedaardige nodules in de spierwand uitgaande van myometrium
63
Wat zijn sarcomen?
Maligne gedegenereerde myomen (nesenchymale tumoren)
64
Types sarcoma uteri?
1) Leiomyosarcoom | 2) Endometriaal stromaal sarcoom
65
Patiënte met snelle toename van uterusvolume, waar denk je aan?
Sarcoom!
66
Wat is de incidentie van sarcomen?
1-2% gynaeco pelviene tumoren
67
Prognose sarcoom?
Slecht St I-II: 50% 5j overleving St III-IV: 10% 5j overleving
68
Behandeling van sarcoom?
Radicale chirurgie met grote marges
69
Welke goedaardige trofoblast tumoren zijn er?
1) Partiële mola | 2) Complete mola
70
Maligne trofoblastziekte veroorzaakt door...?
1) Invasieve mola 2) Chorioncarcinoom 3) Placental site trofoblast tumor
71
Hoe ontstaat een homocygoot complete mola?
Product van een leeg eicel zonder genetisch materiaal bevrucht door 1 23X zaadcel » duplicatie » diploïd homocygoot complete mola
72
Hoe ontstaat een heterocygoot complete mola?
Leeg eicel zonder genetisch materiaal » bevrucht door 2 23X/Y zaadcellen » duplicatie » diploïd heterocygoot mola
73
Hoe ontstaat een partiële mola?
Normale eicel (23X) bevrucht door 2 23X/Y zaadcellen » duplicatie » cellen met abnormale genetische samenstalling (69XXY/XYY/XXX
74
Voor welke soort afwijking zorgt een partiële mola? Maligniteit?
Trofoblasthyperplasie: deels normale villi + foetale structuren (niet leefbaar). Ontaardt niet vaak.
75
Voor welke soort afwijking zorgt een complete mola?
Diffuse trofoblast hyperplasie: oedemateuze vili + diffuse trofoblast hyperplasie (druiventros)
76
Symptomen mola?
- Bloeding eerste helft zwangerschap - Abnormale volumetoename baarmoeder - Spontane abortus - Abnormale hCG titers
77
Wat zijn de gevolgen van een abnormaal hoge hCG agv een mola?
- Hyperemesis en preëclampsie - Theca luteïnecysten - Hyperthyroïdie
78
Diagnose mola?
Echo + hCG > 100.000
79
Behandeling mola?
Zuigcurettage (zo snel mogelijk)
80
Hoe lang wachten na mola verwijdering om weer zwanger te worden?
6 maanden
81
Verwikkelingen mola?
- Bloedingen | - Verder ontwikkelen naar maligne trofoblastziekte (verbonden met zeer hoge concentraties hCG)
82
Follow-up na mola?
- hCG x1/week tot 2 nl.waarden | - 6 maanden niet zwanger (anticonceptie)
83
Hoe ontstaat een maligne trofoblastziekte?
Ontaarding van mola/placenta die invasief wordt en omvormt tot chorioncarcinoom diie zeer agressief is
84
Prognose van maligne trofoblastziekte?
98% overleving dankzij chemo
85
Behandeling maligne trofoblastziekte?
- Chemotherapie (methotrexaat en combinatietherapie) | - Chirurgie indien invasie en absolute geen kinderwens