Endometriumca, sarcoom en trofoblast Flashcards

1
Q

Welke vrouwen hoogste incidentie van endometriumca?

A

Post-menopauzale; obesitas of E substitutietherapie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wat is het voornaamste risicofactor van endometriumca ontwikkeling?

A

Oestrogenen!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Waarom is PCOS een risicofactor voor BMK?

A

Omdat het voor een steady state hoge concentratie van E zorgt » minder menstruatie en hogere risico BMK

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Welke SERM gebruiken bij post-meno osteoporose?

A

1ste keuze: Raloxifen

Tamoxifen liever niet maar indien nodig » zeer verdacht zijn bij vaginale bloedverlies

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat kan je verwachten van de endometrium hystologie na voortdurend gebruik van oestrogenen?

A

Hyperplasie cascade

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat is de progressie van endometrium hyperplasie?

A

Simpele » Complexe » Atypische

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Eigenschappen Complexe hyperplasie?

A

Talrijke klierbuizen die meer compact zijn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Eigenschappen Atypische hyperplasie?

A

Meer compacte klierbuizen
Kernen op verschillende hoogtes
Meer mitosefiguren

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Welke percentage atypische hyperplasie vordert naar endometriumca?

A

25-30%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Volgende stap indien vaststellen van atypische hyperplasie?

A

Hysterectomie aanraden

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat is Lynch syndroom? Oorzaak?

A

Hereditary Non-poliposis Colorectal Cancer (HNPCC). Door mismatch repair genen defect.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat vermoed je indien P met zowel endometriumca als colorectaalca?

A

Lynch syndroom » genetische screening

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Eigenschappen Type 1 endometriumca?

A

1) Laag risico
2) Oestrogeen gedreven
3) Betere prognose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Eigenschappen Type 2 endometriumca?

A

1) Hoog risico
2) Niet oestrogeen gedreven
3) Slechtere prognose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Populatie van Type 1 endometriumca?

A

Jongere postmenopauzale vrouwen; obesitas, diabetes, hypertensie, infertiliteit

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Waaruit ontstaat een Type 1 endometriumca?

A

Uit endometroïd, hyperplastisch weefsel

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Typische gradering en prognose van type 1 endometriumca?

A
  • Vaak laaggradig, betere prognose door vroegtijdige ontdekking
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Invasiepatroon type 1 endometriumca?

A

Vaak slechts opp myometriale invasie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Waaruit ontstaat een Type 2 endometriumca?

A

Atrofisch of normaal endometrium

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Populatie van Type 2 endometriumca?

A

Oudere postmeno vrouwen zonder obesitas

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Typische gradering type 2 endometriumca?

A

Hooggradig endometroid, sereus, clear cell, gemengd (zeer agressief)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Symptomen vroeg stadium endometriumca?

A
  • Postmeno bloedverlies!!!
  • Bruinverslies of fluor
  • Metorrhagiën (random bloedverlies tussen menstruaties)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Symptomen gevorderd stadium endometriumca?

A
  • Buikpijn
  • Drukgevoel
  • Symptomen meta’s op afstand
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Oorzaken van postmenopauzaal bloedverlies?

A

1) Atrofie
2) Endometriumca
3) Endometrium/cervix poliepen
4) Endometrium hyperplasie
5) Andere

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Hoe wordt de diagnose van endometriumca vastgesteld?

A

1) Anamnese! (postmeno bloedverlies)
2) KO
3) Technische onderzoeken:
- PAP, echo en biopsie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Technische onderzoeken gebruikt om endometriumca diagnose te stellen?

A

1) PAP: 50% positief
2) Vaginale echo (verdikking)
3) Biopsie met Pipelle van Cornier

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Wat moet je uitsluiten met een echo/Doppler onderzoek bij abnormale bloedverlies?

A
  • Adnexiele pathologie uitsluiten

- Focale pathologie (poliep, myoom) uitsluiten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Wat doe je indien een poliep of myoom ontdekt na echo/Doppler?

A

Hysteroscopische resectie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Casus: vrouw postemeno met abnormale bloedverlies. Je doet echo/Doppler maar je ziet geen focale pathologie of adnexiale pathologie. Wat doe je?

A

Kijken of de endometrium verdikt is:

  • Wel: BIOPSIE » DUB
  • Niet: Dysfuncitonal Uterine Bleeding (DUB) » medicatie en/of chirurgie
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Als je endometriumca vermoedt, hoe kan je best een biopsie nemen? Hoe best NIET?

A

1) Pipelle van Cornier (beste)
2) Curettage (verdoving)
GEEN Ambulante hysteroscopie tenzij strikt noodzakelijk: water kan tumorcellen naar abdominale holte mee nemen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Wanneer kan je een ambulante hysteroscopie doen als je endometriumca vermoedt?

A

Alleen als je niet tot een diagnose kan komen met een Pipelle van Cornier of een curettage

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Hoe ziet een endometroïd endometrium letsel eruit?

A
  • Veel klieren, met veel kernen en mitosefiguren

- Invasief doorheen basale membraan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Hoe ziet een sereus endometrium letsel eruit?

A
  • Diepe klieren die op ovariumca lijken

- Zeer agressief

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Wat is de prognose van een sereus endometriumca?

A

Slecht. Zeer agressieve type met 25% 5j overleving.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Hoe ziet een Clear Cell endometrium letsel eruit?

A
  • Heldere cellen, veel cytoplasma

- Veel mitosefiguren

36
Q

Prognose van een Clear Cell endometriumca?

A

Slecht. Zeer agressief, vaak meta’s op afstand.

40% 5j overleving

37
Q

Wat is een carcinosarcoom?

A

Carcinoom met sarcoom component door de-differentiatie van epitheel.

38
Q

Hoe is de prognose van een carcinosarcoom?

A

Zeer slecht

39
Q

Hoe wordt de stadiëring van endometriumca vastgesteld ?

A

1) Vaginale Echo: lokale uitbreiding

2) Rx-thorax en CT-abdo: meta’s op afstand

40
Q

Welke meta’s vertoont endometriumca?

A

1) LK: pelvis! » aorta » mediastinum » supra-claviculair
2) Peritoneum (via tuba)
3) Hematogeen: long en lever

41
Q

Lokale uitbreiding van endometriumca?

A

1) Myometrium
2) Tuba en ovarium
3) Peritoneale holte
4) Cervix/vagina (minder)

42
Q

Definitie FIGO St I van endometriumca?

A

Tumor beperkt tot baarmoederlichaam

43
Q

Definitie FIGO St II van endometriumca?

A

Invasie van cervicale stroma

44
Q

Definitie FIGO St III van endometriumca?

A

Lokale en/of regionale klieren aantasting

45
Q

Definitie FIGO St IV van endometriumca?

A

Blaas en/of darmmucosa

Metastasen op afstand

46
Q

Prognose FIGO St I endometriumca?

A

90% 5j overleving

47
Q

Prognose FIGO St II endometriumca?

A

65% 5j overleving

48
Q

Prognose FIGO St III endometriumca?

A

45% 5j overleving

49
Q

Prognose FIGO St IV endometriumca?

A

15% 5j overleving

50
Q

Belangrijkste prognositsche parameter van endometriumca?

A

FIGO stadium!

51
Q

Belangrijke prognostische parameters bij St I endometriumca?

A

1) Differentiatiegraad
2) Diepte invasie in myometrium
3) Histologische type (I vs II)

52
Q

Behandeling endometriumca St I-II?

A

Totale hysterectomie
+bilat adnexectomie
+sentinelklier procedure

53
Q

Mogelijke ingrepen om hyesterectomie uit te voeren? (van hoogste naar laagste voorkeur)

A

1) Robot-geassisteerde
2) Laprascopisch
3) Abdominale

54
Q

Behandeling endometriumca St III met lokale klier uitbreiding?

A
  • Totale hysterectomie
  • Bilat adnexectomie
  • Pelviene lymfadenectomie
    + RADIO
    + CHEMO
55
Q

Behandeling endometriumca St III met lokale ovarium uitbreiding?

A
  • Chirurgie

- Chemotherapie

56
Q

Behandeling endometriumca St III met lokale uitbreiding naar de vagina?

A

Direct radiotherapie (chirurgie is moeilijk)

57
Q

Behandeling endometriumca St IV?

A

1) Hormonale behandeling: hoge dosis progestagenen (vb. 205mg/d medroxyprogesterone)
2) Chemotherapie: Carboplatinum-Placitaxel

58
Q

Nevenwerkingen van hoge dosis progestagenen therapie?

A
  • Trombosen
  • Longembolen
  • Gewichtstoename
59
Q

Recidief endometriumca: plaats en behandeling?

A
  • Vaak thv vaginatop.

- Curatieve Radiotherapie indien geen andere meta’s

60
Q

Casus: vrouw met geschiedenis endometriumca. Hysterectomie + adenexectomie + lymfeklieren resectie. Nu recidief op vaginatop en longmeta’s ontdekt. Behandeling?

A

Palliatie: Hormonale behandeling (progestagenen) en chemotherapie

61
Q

Opvolgingschema na endometriumca?

A
  • Eerste 2j: om de 3m » KO, PAP +evt. CA125
  • Jaar 3 -6: om de 6m » KO, PAP +evt. CA125
  • Na 5j: evt. jaarlijks
62
Q

Wat zijn myomen?

A

Fibromateuzem goedaardige nodules in de spierwand uitgaande van myometrium

63
Q

Wat zijn sarcomen?

A

Maligne gedegenereerde myomen (nesenchymale tumoren)

64
Q

Types sarcoma uteri?

A

1) Leiomyosarcoom

2) Endometriaal stromaal sarcoom

65
Q

Patiënte met snelle toename van uterusvolume, waar denk je aan?

A

Sarcoom!

66
Q

Wat is de incidentie van sarcomen?

A

1-2% gynaeco pelviene tumoren

67
Q

Prognose sarcoom?

A

Slecht
St I-II: 50% 5j overleving
St III-IV: 10% 5j overleving

68
Q

Behandeling van sarcoom?

A

Radicale chirurgie met grote marges

69
Q

Welke goedaardige trofoblast tumoren zijn er?

A

1) Partiële mola

2) Complete mola

70
Q

Maligne trofoblastziekte veroorzaakt door…?

A

1) Invasieve mola
2) Chorioncarcinoom
3) Placental site trofoblast tumor

71
Q

Hoe ontstaat een homocygoot complete mola?

A

Product van een leeg eicel zonder genetisch materiaal bevrucht door 1 23X zaadcel » duplicatie » diploïd homocygoot complete mola

72
Q

Hoe ontstaat een heterocygoot complete mola?

A

Leeg eicel zonder genetisch materiaal » bevrucht door 2 23X/Y zaadcellen » duplicatie » diploïd heterocygoot mola

73
Q

Hoe ontstaat een partiële mola?

A

Normale eicel (23X) bevrucht door 2 23X/Y zaadcellen » duplicatie » cellen met abnormale genetische samenstalling (69XXY/XYY/XXX

74
Q

Voor welke soort afwijking zorgt een partiële mola? Maligniteit?

A

Trofoblasthyperplasie: deels normale villi + foetale structuren (niet leefbaar). Ontaardt niet vaak.

75
Q

Voor welke soort afwijking zorgt een complete mola?

A

Diffuse trofoblast hyperplasie: oedemateuze vili + diffuse trofoblast hyperplasie (druiventros)

76
Q

Symptomen mola?

A
  • Bloeding eerste helft zwangerschap
  • Abnormale volumetoename baarmoeder
  • Spontane abortus
  • Abnormale hCG titers
77
Q

Wat zijn de gevolgen van een abnormaal hoge hCG agv een mola?

A
  • Hyperemesis en preëclampsie
  • Theca luteïnecysten
  • Hyperthyroïdie
78
Q

Diagnose mola?

A

Echo + hCG > 100.000

79
Q

Behandeling mola?

A

Zuigcurettage (zo snel mogelijk)

80
Q

Hoe lang wachten na mola verwijdering om weer zwanger te worden?

A

6 maanden

81
Q

Verwikkelingen mola?

A
  • Bloedingen

- Verder ontwikkelen naar maligne trofoblastziekte (verbonden met zeer hoge concentraties hCG)

82
Q

Follow-up na mola?

A
  • hCG x1/week tot 2 nl.waarden

- 6 maanden niet zwanger (anticonceptie)

83
Q

Hoe ontstaat een maligne trofoblastziekte?

A

Ontaarding van mola/placenta die invasief wordt en omvormt tot chorioncarcinoom diie zeer agressief is

84
Q

Prognose van maligne trofoblastziekte?

A

98% overleving dankzij chemo

85
Q

Behandeling maligne trofoblastziekte?

A
  • Chemotherapie (methotrexaat en combinatietherapie)

- Chirurgie indien invasie en absolute geen kinderwens